Phát hiện gen p53 kiềm chế sự phát triển của các tế bào ung thư

  •  
  • 3.256

Các nhà nghiên cứu làm việc tại Đại học Hebrew, Jerusalem, Israel, đã khám phá ra: Cơ chế phát triển của các tế bào ung thư, phát hiện mới này có thể giúp phát hiện sớm, và điều trị bệnh ung thư hiệu quả hơn.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra cơ chế hoạt động của các tế bào ung thư, mà theo các nhà nghiên cứu thì cơ chế này hoàn toàn chưa từng được biết trước đây, nhờ vào cơ chế này, các tế bào ung thư tấn công các mô bình thường, làm lây lan khối ung thư đến bộ phận khác nhau trong cơ thể người bệnh.

Khả năng xâm lấn các cấu trúc lân cận của tế bào khối u là điều kiện tiên quyết cho phân biệt giữa: sự di căn của khối u ác tính với những khối u lành tính vô hại. Chính vì vậy, sự hiểu biết cơ chế lây lan của tế bào ung thư ác tính, nhằm tìm ra biện pháp, phương thuốc hiệu quả để ngăn chặn cơ chế lây lan của tế bào ung thư ác tính, tạo điều kiện phát hiện sớm và điều trị hiệu quả căn bệnh ung thư.

Quan niệm trước đây cho rằng: Tế bào khối u lây lan nhờ vào sự tích tụ của các đột biến gen, và mỗi đột biến gen này đã trang bị các thuộc tính lây lan cho các tế bào ung thư.

Nhưng giờ đây, Giáo sư Yinon Ben-Neriah và bác sĩ Eli Pikarsky, làm việc tại Viện Nghiên cứu Y học Israel-Canada, Khoa Y, Đại học Hebrew, Israel và các đồng nghiệp đã khám phá ra một cơ chế hoàn toàn khác mà qua đó tế bào khối u được trang bị các thuộc tính lây lan. Các nhà nghiên cứu nhận thấy cơ chế này được vận hành bởi sự phối hợp của một nhóm gen, khi chúng kích hoạt với nhau sẽ gán các đặc tính xâm lấn cho tế bào biểu mô (như tế bào lót trong đường tiêu hóa, đường hô hấp, đường tiết niệu...) Kết quả của nghiên cứu này đã được đăng tải trên tạp chí Nature.

Bác sĩ Eli Pikarsky (trái) và Giáo sư Yinon Ben-Neriah
Bác sĩ Eli Pikarsky (trái) và Giáo sư Yinon Ben-Neriah

Thật thú vị, khi phát hiện ra rằng: một gen duy nhất có khả năng kiềm chế sự kích hoạt của toàn bộ nhóm gen trên, đó là gen p53, được xem là gen có khả năng ức chế khối ung thư quan trọng nhất, nhưng không may là gen p53 lại không hoạt động trong phần lớn các căn bệnh ung thư ở người. Một số các đặc tính then chốt của prô-tê-in được tạo ra bởi gien p53, đó là: kiềm hãm sự phát triển của tế bào ung thư và phát hiện ra tế bào chết, đây là khám phá trước đây của Tiến sĩ Moshe Oren, làm việc tại Viện khoa học Weizmann, và là một thành viên khác của nhóm nghiên cứu hiện thời. Các đặc tính này được xem như là lời giải thích hợp lý cho hoạt động chính của gen p53 trong việc kiềm chế sự phát triển của tế bào ung thư. Tuy nhiên, nghiên cứu mới hiện tại đang mô tả về bản chất của một cơ chế khác trong hoạt động của gen p53: đó là kiềm chế sự lây lan của tế bào ung thư, mà điều này có thể dẫn tới việc tìm ra một phương pháp mới cực kỳ hiệu quả trong việc phát hiện sớm và điều trị các chứng bệnh ung thư: bệnh ung thư ruột già, ung thư trực tràng và các loại ung thư biểu mô.

Hai nghiên cứu sinh, Ela Elyada và Ariel Pribluda, thuộc nhóm các nhà nghiên cứu làm việc tại Đại học Hebrew, Jerusalem, Israel, đã phát triển mô hình nghiên cứu trên các con chuột thí nghiệm, thông qua mô hình này, họ có thể chứng minh quá trình biến đổi gen gây xâm lấn của tế bào ung thư và cách thức mà gen p53 có thể kiềm hãm quá trình đó, khi mà gen p53 được giữ kích hoạt.

Kết quả của nghiên cứu mới có ý nghĩa rất quan trọng trong việc giúp phát hiện sớm và điều trị căn bệnh ung thư hiệu quả hơn.

Việc phát hiện ra các gen mới có thể kích hoạt các tế bào ung thư phát triển, có tác dụng trong chẩn đoán dấu hiệu sinh học để phân biệt : các khối u lành tính vô hại với các khối u ác tính, cũng như giúp phát hiện sớm các tế bào ung thư di căn. Sự khác biệt này là một yếu tố quan trọng của các lựa chọn điều trị, ra một quyết định điều trị ngay ở thời điểm hiện tại hoàn toàn dựa vào nghiên cứu vi mô trên các gen mới được phát hiện. Sự chuẩn đoán chính xác và nhanh chóng ở cấp độ phân tử này, giúp nhận biết khối u lành tính hay khối u ác tính, đánh giá được hiệu quả điều trị của việc điều trị bằng thuốc, cuộc sống của bệnh nhân ung thư có thể được cứu bằng cách lựa chọn đúng phương pháp điều trị và phát hiện sớm bệnh ung thư ngay từ giai đoạn đầu, đặc biệt là các bác sĩ có thể thực hiện theo đúng quy trình chữa bệnh ung thư trong khi vẫn giữ bí mật về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ung thư trong các trường hợp bệnh nghiêm trọng.

Kết quả của nghiên cứu này cũng chỉ ra các biện pháp mới nhằm duy trì kích hoạt gen p53 như là một cách bảo vệ hiệu quả, ngăn không cho các tế bào biểu bì biến đổi thành các tế bào ung thư ác tính.

Nghiên cứu này nhận được nguồn tài trợ chủ yếu từ Quỹ nghiên cứu y khoa của Bác sĩ Miriam and Bác sĩ Sheldon G. Adelson và Quỹ khoa học Israel.

Hồ Duy Bình (Theo Huji.ac.il)
  • 3.256