Một trong những loài thực vật "kén" kỹ thuật trồng cây nhất là rau bina (cải bó xôi hay rau chân vịt). Rau chân vịt chứa nhiều vitamin thiết yếu đối với cơ thể giúp chống ung thư và chống viêm, hạn chế béo phì, bảo vệ mắt, chắc xương.
Rau bina, rau chân vịt hay còn gọi là cải bó xôi, là một loài thực vật có hoa thuộc họ Dền (Amaranthaceae), có nguồn gốc ở miền Trung và Tây Nam Á. Rau chân vịt là loại rau tốt cho sức khỏe và còn được sử dụng như một vị thuốc. Tuy nhiên, kỹ thuật trồng cây rau chân vịt để đạt năng suất cao lại có nhiều lưu ý.
Đặc điểm
Rau chân vịt rất ưa thích khí hậu mát lạnh, chịu được rét, không chịu nóng. Là cây rau ở xứ lạnh. Cây sinh trưởng tốt ở nhiệt độ 18-20 độ C, sinh trưởng chậm khi nhiệt độ là 10 độ C. cây có thể chịu nhiệt độ thấp âm (-10) độ C.
Nắm được kỹ thuật trồng cây rau chân vịt sẽ đem lại hiệu quả cao
Về nhu cầu ánh sáng: trong thời gian sinh trưởng của thân lá, cây yêu cầu ánh sáng vừa phải, ánh sáng quá mạnh không có lợi cho cây. Rau chân vịt có khả năng chịu bóng râm, vì vậy có thể trồng xen lẫn với những cây cao khác.
Kỹ thuật trồng cây
Trước hết người dân cần chuẩn bị các vật tư: Thùng xốp hoặc chậu nhựa thông minh, đất dinh dưỡng (đất trồng rau bina phải tơi xốp, đất Tribat, giá thể nền hữu cơ, hoặc hỗn hợp đất phù sa và phân trùn quế), hạt giống rau Cải chân vịt, bình tưới 1 lít hoặc 2 lít.
Tiếp theo, trộn hỗn hợp đất phù sa và phân giun theo tỷ lệ 50% phân giun (hoặc 50% đất Tribat) với 50% đất phù sa. Đổ hỗn hợp đất phù sa và phân giun vào thùng xốp hoặc chậu nhựa thông minh cách miệng chậu 2cm.
Chuẩn bị đất, ngâm hạt,... là những khâu quan trọng cần chú ý trong kỹ thuật trồng cây rau chân vịt
Trước khi gieo ngâm hạt rau chân vịt vào nước nóng (2 sôi, 3 lạnh) trong 3 - 4 giờ. Sau đó vớt ra, rửa bằng nước sạch. Khi hạt róc nước thì đem gieo. Làm được như vậy thì hạt sẽ mọc nhanh, mọc đều và cây khỏe.
Trồng rau chân vịt có 2 cách: Trồng cây con hoặc gieo hạt.
Đối với phương pháp trồng cây con: Trồng cây cách cây 15cm, hàng cách hàng 10-12cm. còn khi gieo hạt: ngâm hạt 3-4 giờ trong nước ấm 2 sôi 3 lạnh, sau đó vớt ra, rửa bằng nước sạch, khi hạt róc nước thì đem gieo, hạt giống được gieo hạt cách hạt 7cm, hàng cách hàng 10-12cm. Sau khi gieo hạt xong lấp một lớp đất mỏng khoảng 2cm.
Đối với phương pháp gieo hạt thì lại có 2 cách gieo là: gieo thưa và tỉa lá ăn dần
- Gieo hạt thưa và tỉa lá ăn dần: Đất trồng cho vào chậu hoặc thùng xốp sau đó bạn gieo hạt sâu khoảng 6m và khoảng cách giữa các hạt là 5cm. Sau đó tưới nước và đặt ở khu vực có ánh nắng vừa phải như ở hiên nhà hoặc sân thượng có lưới che. Khi cây nảy mầm và cao khoảng chừng 10 – 15 cm là bạn có thể tỉa rau để nấu cho bé. Lưu ý tưới nước sạch hàng ngày để cây phát triển xanh tốt.
- Gieo hạt dày và thu hoạch các cây non: Bạn cần chuẩn bị chậu có đất ẩm để rắc hạt rau chân vịt đều lên mặt đất. Sau đó, đặt chậu ở khu vực có ánh sáng vừa phải tương tự như cách gieo hạt thưa ở trên.
Sau khi gieo trồng xong, cây rau chân vịt cũng cần có chế độ chăm bón phù hợp: Tưới nước: sau khi gieo hạt rau bina, cần tưới nước mỗi ngày từ 1-2 lần, tùy theo thời tiết khí hậu và tính chất của đất. Sau khi rau mọc phải giữ ẩm thường xuyên. Dùng nước sạch để tưới, tốt nhất là nên dùng nước giếng khoan. Tưới nước bằng bình tưới, tưới kiểu phun mưa hoặc tưới rãnh tùy theo tình hình sinh trưởng của cây và điều kiện cụ thể của hộ gia đình. Sau khi mọc 10-15 ngày xới kết hợp nhổ cỏ dại. Sau khi xới lần thứ nhất 10-15 ngày thì vun gốc kết hợp nhổ cỏ dại.
Thực hiện đúng kỹ thuật trồng cây rau chân vịt đúng cách sẽ thu hoạch được nhưng mớ rau tươi ngon, tốt cho sức khỏe
Khi cây rau có 2-3 lá thật người trồng nên phun bổ sung các loại phân hữu cơ sinh học định kỳ 7-10 ngày/ lần. Có thể dùng chế phẩm hữu cơ hoặc ngâm phân giun vào nước theo tỷ lệ 1kg phân giun cho 3 lit nước sau đó lọc lấy nước và đem nước phân giun tưới cho cây. Sau khi thu hoạch rau người dân bổ sung phân giun vào thùng sao cho lượng phân cách mặt chậu khoảng 2cm rồi trồng tiếp đợt rau tiếp theo.
Sau khi rau trồng từ 1- 2 ngày người trồng bắt đầu phun dung dịch thảo dược phòng ngừa sâu bệnh. Để phòng ngừa sâu bệnh đạt hiệu quả cao cứ 7 ngày ta phun 1 lần, mỗi lần phun hòa 5ml dung dịch với 1 lít nước phun cho 10m2 rau.
Khi trên cây có 5 - 7 lá đã trưởng thành thì có thể thu hoạch. Thu hoạch sau 50-60 ngày gieo, hoặc sau 35-40 ngày trồng. Nhổ cả cây hoặc dùng dao cắt cách gốc 7-10cm cho cây lên mầm tiếp,bón thêm mùn giun sau mỗi lần thu hoạch. Để trồng rau mới dùng xén xới đất tơi và phơi 2 – 3 nắng. bổ sung hỗn hợp phân giun và đất vào thùng cách miệng 2cm.
Để tăng năng xuất, người dân có thể tham khảo một số thời vụ phát triển của cây rau cải bó xôi: Thời vụ sớm có thể gieo từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10. Chính vụ gieo trung tuần tháng 10 đến trung tuần tháng 11. Vụ đông xuân muộn gieo tháng 12 đến đầu tháng 1. Vụ xuân gieo trung tuần tháng 1 đến đầu tháng 2.