Tại tỉnh Limburg, một trong những khu vực trồng lê quan trọng của Bỉ, có một vườn cây ăn quả với 12 mái vòm trong suốt, bao quanh bởi một bức tường nhìn ra công viên.
Bên trong những mái vòm này, các nhà nghiên cứu đang trồng lê trong một môi trường được kiểm soát, mô phỏng điều kiện khí hậu có thể xảy ra vào năm 2040. Mục tiêu của họ là theo dõi xem hiện tượng nóng lên toàn cầu sẽ tác động như thế nào đến những người trồng trái cây ở châu Âu.
"Chúng tôi dự kiến sẽ có nhiều đợt nắng nóng hơn và lượng mưa ít hơn, đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều hạn hán và lũ lụt hơn. Nhìn chung, nhiệt độ sẽ tăng lên một chút", Francois Rineau, phó giáo sư Đại học Hasselt, nói về khí hậu mô phỏng bên trong các mái vòm.
Cây lê được trồng trong mái vòm trong suốt tại cơ sở nghiên cứu Ecotron. (Ảnh: Reuters).
Kết quả từ vụ thu hoạch đầu tiên của các nhà khoa học vào năm 2023 cho thấy lê Bỉ có thể tránh được một số tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu - được dự báo sẽ làm giảm năng suất của một số loại cây trồng và buộc người nông dân phải chi trả nhiều hơn cho công nghệ tưới tiêu để chống hạn hán.
"Tác động của biến đổi khí hậu vào năm 2040 với chất lượng lê là rất ít. Tuy nhiên, chúng tôi đã phát hiện ra sự khác biệt trong cách hệ sinh thái vận hành", Rineau cho biết, mùa vụ sinh trưởng sớm hơn trong mô phỏng năm 2040 dường như làm cho hệ sinh thái hấp thụ nhiều CO2 hơn.
"Sự biến động theo từng năm nghĩa là một năm không đủ để ghi nhận những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt cũng như các thay đổi khí hậu khác có thể tàn phá mùa màng. Thí nghiệm sẽ kéo dài ba năm - ba vụ thu hoạch.
Vụ lê năm nay đang được phân tích tại Trung tâm Công nghệ Sau thu hoạch Flanders (VCBT) để kiểm tra kích thước, độ cứng và hàm lượng đường, sau đó sẽ được so sánh với lê trồng trong các mái vòm mô phỏng khí hậu hiện tại".
"Nếu nhiệt độ cao hơn, lê có xu hướng kém cứng hơn và có nhiều đường hơn", nhà nghiên cứu Dorien Vanhees của VCBT cho biết.
Đó là tin xấu cho người trồng trọt. Quả kém cứng hơn sẽ có thời gian bảo quản ngắn hơn, làm giảm số lượng lê mà người nông dân có thể bán.
Sản lượng lê của Bỉ dự kiến sẽ giảm 27% trong năm nay, theo Hiệp hội Táo và Lê Thế giới, do các yếu tố như thời gian nở hoa sớm và sương giá muộn bất thường.