Các chuyên gia y tế chưa tìm ra nguyên nhân gây ra những ca bệnh thần kinh kỳ lạ tại New Brunswick, Canada.
Kể từ ca mắc đầu tiên được phát hiện vào năm 2015, căn bệnh đã cướp đi tính mạng của 5 người ở New Brunswick, Canada. Đến năm 2021, tổng số bệnh nhân là 43 người. Nó gây ra nỗi sợ hãi cho người dân, thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu.
“Có thể mất vài tháng đến một năm để tìm câu trả lời”
CBC News gọi căn bệnh này là hiện tượng bí ẩn. Nó có các triệu chứng tương tự hội chứng Creutzfeldt-Jakob (hay còn gọi là bệnh bò điên, nhũn não) hiếm gặp và nguy cơ tử vong cao. Tuy nhiên, các thử nghiệm của Bộ Y tế Canada cho thấy bất thường ở những ca bệnh từng ghi nhận. Họ đã loại trừ giả thuyết người dân bị bệnh bò điên.
Các chuyên gia y tế đang xem xét chất độc trong môi trường có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này. Họ cũng nghi ngờ về các prion - tác nhân gây ra nhiều chứng bệnh chưa từng có - được mệnh danh là “bệnh của thiên niên kỷ mới, làm lu mờ đại dịch AIDS”.
43 trường hợp tại Canada đã mắc căn bệnh thần kinh bí ẩn. (Ảnh: CTV News).
Nhà khoa học Michael Coulthart, Giám đốc Hệ thống Giám sát Dịch bệnh Creutzfeldt-Jakob, thuộc Cơ quan Y tế Công cộng liên bang ở Ottawa, cho biết điều đầu tiên cần làm là xác định kỹ những đặc điểm lâm sàng của người bệnh để từ đó tìm ra nguyên nhân.
Để có được đặc điểm đầy đủ của một căn bệnh thần kinh, các chuyên gia cần khám nghiệm tử thi. Trong 5 trường hợp tử vong, nhóm nghiên cứu đã khám nghiệm tử thi 3 người.
Về thời gian tìm ra câu trả lời cho căn bệnh này, ông Coultharl cho hay họ chưa thể đưa ra con số chính xác. Tuy nhiên, ông hy vọng “có thể sẽ mất vài tháng đến một năm”. Vị chuyên gia này chia sẻ họ đang làm hết khả năng có thể để sớm giải mã được căn bệnh bí ẩn.
Tuy nhiên, theo CBC News, nỗi sợ hãi vẫn bao trùm đối với người dân Canada, nhất là những khu vực chịu ảnh hưởng. Họ mong giới chuyên gia mau chóng tìm ra câu trả lời cũng như nguyên nhân gây bệnh.
Bà Yvon Godin, Thị trưởng thị trấn Bertran, bày tỏ: “Chúng tôi rất lo lắng. Người dân bất an. Họ không ngừng thắc mắc: ‘Liệu có phải do thịt nai hay loài hươu gây bệnh? Bệnh có lây nhiễm không?’. Chúng tôi cần được biết điều gì gây ra căn bệnh này càng sớm càng tốt”.
5 người tại Canada đã tử vong vì căn bệnh bí ẩn. (Ảnh: Getty Images).
Căn bệnh bí ẩn nguy hiểm như thế nào?
Theo dữ liệu đã công bố, căn bệnh bí ẩn đang bùng phát tại Canada lần đầu tiên được ghi nhận vào năm 2015. Ba năm sau (2019), 11 trường hợp mới được ghi nhận. Đến năm 2020, thêm 24 bệnh nhân khác được phát hiện. Từ đầu năm 2021 đến nay, 6 người dân cũng gặp tình trạng tương tự. Trong các ca bệnh này, 5 người đã tử vong.
Đến nay, bệnh mới được xác định ở New Brunswick, tập trung tại bán đảo Acadian (35 người ở vùng đông bắc New Brunswick) và vùng Moncton (8 ca bệnh ở đông nam New Brunswick.
Bệnh nhân gặp phải hiện tượng ảo giác, teo cơ, não nghiêm trọng. (Ảnh: Shutter Stock).
Căn bệnh bí ẩn ảnh hưởng tất cả nhóm tuổi, giới tính. Theo bản ghi chép của Cơ quan Y tế Công cộng liên bang, khoảng 50% bệnh nhân có độ tuổi từ 50 đến 69. Triệu chứng của bệnh gồm thay đổi hành vi, rối loạn giấc ngủ, đau không rõ nguyên nhân, ảo giác, gặp vấn đề về phối hợp, teo cơ và não nghiêm trọng.
Các chuyên gia y tế chưa thể khẳng định bệnh có lây hay không và nếu có thì cách thức như thế nào.
Chưa tìm được nguyên nhân
Căn bệnh mà hàng chục bệnh nhân mắc phải được đặt cái tên "Hội chứng thần kinh do nguyên nhân chưa được biết đến ở New Brunswick".
Tháng 4 vừa qua, tức 6 năm từ khi những ca bệnh đầu tiên xuất hiện, nhà chức trách y tế New Brunswick và thủ đô Ottawa đã tập hợp một nhóm gồm chuyên gia trong các lĩnh vực thần kinh, y tế cộng đồng, môi trường và thú y để điều tra căn bệnh.
Mẫu não của 6 bệnh nhân được phân tích tại phòng thí nghiệm ở Ottawa. Kết quả phân tích 3 mẫu tới nay không phát hiện bất cứ tác nhân gây bệnh nào từng được biết đến, theo bác sĩ Michael Coulthart, chuyên gia thần kinh dẫn đầu cuộc điều tra.
Danh sách các tác nhân gây bệnh khả nghi hiện đã được rút xuống chỉ còn 4 hoặc 5 yếu tố.
Theo bác sĩ Cashman, một trong các hướng điều tra là căn bệnh gây ra bởi một chất độc có tên beta-methylamino-L-alanine. Chất độc này do tảo xanh lam thải ra, có liên quan tới một số bệnh như Parkinson hoặc Alzheimer.
Phát hiện dấu hiệu bất thường trong ảnh chụp não của các bệnh nhân. (Ảnh: Guardian).
Một trong các tác nhân khả nghi khác là do tiếp xúc lâu dài với acid domoic tìm thấy trong các loài sinh vật có vỏ ở ngoài khơi bờ biển New Brunswick.
Các nhà khoa học không loại trừ khả năng căn bệnh gây ra bởi một dạng hạt protein truyền bệnh mới, hoặc những tác nhân gây bệnh như nấm, virus, vi khuẩn.
Lúc này, gia đình các bệnh nhân bắt đầu giận dữ bởi nhà chức trách y tế tốn quá nhiều thời gian mà vẫn chưa thể xác định nguyên nhân các triệu chứng mà người thân họ mắc phải.
Steven Ellis có người cha, Roger, mắc căn bệnh bí ẩn. Ông Ellis nói gia đình muốn biết căn bệnh mà cha mình mắc phải là do di truyền hay bởi tác nhân bên ngoài.
Về phần ông Roger, người đàn ông này giờ phải ở trong viện dưỡng lão, sụt cân, hoang tưởng và ngày càng trở nên nóng tính.
Gia đình Ellis chỉ biết cha mình mắc căn bệnh kỳ lạ sau khi đọc được những thông tin mà quan chức y tế New Brunswick công bố với báo giới hồi tháng 3.
Bác sĩ Jennifer Russell, giám đốc cơ quan y tế New Brunswick, cho biết sẽ còn quãng đường dài phía trước để có thể xác định nguồn gốc gây ra căn bệnh bí ẩn.
Nhưng với người nhà một số bệnh nhân như gia đình Ellis, thời gian của họ đang dần cạn kiệt.
"Nếu cha tôi bị ung thư giai đoạn cuối, đương nhiên điều ấy thật khủng khiếp, nhưng ít nhất cũng sẽ có tiên lượng. Lúc này, chúng tôi chỉ có thể nhìn ông ấy chết dần chết mòn, mà không ai có thể nói với chúng tôi vì sao", ông Steven Ellis nói.
Theo Viện Dị ứng và Các bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ (NIAID), prion là phân tử protein thường không chứa bất kỳ nucleic axit nào. Cơ thể bình thường đều có sẵn prion nhưng chúng không gây bệnh. Trong điều kiện nào đó, prion có thể thay đổi cấu trúc và gây bệnh, cấu trúc của nó nhỏ hơn 100 lần so với virus. Prion gây nhiều bệnh nguy hiểm ở động vật lẫn con người, thoái hóa hệ thần kinh trung ương và giảm sút trí tuệ như bệnh bò điên. |