Cuộc sống hiện đại, đầy đủ hơn nhưng bệnh ung thư ngày càng có xu hướng tăng nhanh. Theo nghiên cứu của các chuyên gia, bằng các chứng minh về dịch tễ học và thực nghiệm người ta đã chứng minh được chế độ ăn có liên quan tới 30-40% ung thư ở nam và tới 60% ung thư ở nữ.
Theo GS. TS Nguyễn Bá Đức, uống nhiều rượu, đặc biệt kết hợp với hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc ung thư khoang miệng, thực quản, thanh quản. Ung thư dạ dày liên quan chặt chẽ với khẩu phần ăn chứa nhiều chất hun khói, chất bảo quản thực phẩm và ít hàm lượng rau, hoa quả tươi. Chế độ ăn nhiều chất béo, ít hoa quả làm tăng tỷ lệ chết do ung thư tiền liệt tuyến, đại trực tràng, vú… Bản thân thực phẩm không gây ung thư nhưng hiện nay các chất bảo quản thực phẩm, các chất trung gian chuyển hóa, các chất sinh ra từ nấm mốc có trong thực phẩm là nguyên nhân gây ung thư.
Các nghiên cứu khoa học cho thấy, một số bệnh ung thư ở hệ tiêu hoá như ung thư đại tràng, ung thu dạ dày... thường xuất hiện ở những người ăn nhiều loại thịt đã qua chế biến, tẩm ướp.
- Nướng, rán là làm thực phẩm chín nhờ nhiệt độ. Thực phẩm nướng, rán… vừa chín mềm, lại thơm ngon và “ngọt” hơn. Đó là món ăn khoái khẩu của rất nhiều người. Tuy nhiên, gần đây các nhà khoa học nghiên cứu cho biết, nếu thực phẩm nướng, rán đạt đến trên 200 độ C, thì chỗ trực tiếp với ngọn lửa, cá, thịt… phát sinh những hợp chất amin dị vòng là những chất được biết có khả năng gây ung thư.
Ảnh: guodihui.com.cn
Ngoài ra, khi nướng thực phẩm có chất béo thì chất này khi chảy xuống than lửa, bốc khói lên cũng sinh ra một hợp chất gây ung thư khác là các Hydrocarbon thơm đa vòng. Các chất có tiềm năng gây ung thư trên theo khói bám vào thực phẩm, làm cho nó trông cháy đen như than.
- Thực phẩm hun khói như: thịt xông khói, gan hun khói, cá hun khói... có chứa benzopyrene gây ung thư, ăn nhiều dễ bị ung thư thực quản và dạ dày.
- Thực phẩm chiên làm gia tăng nguy cơ phát triển ung thư, đặc biệt là khi chúng chứa các loại dầu hydro hóa - chất béo transfat. Quá trình chiên kĩ hoặc chiên đi chiên lại nhiều lần sẽ tạo ra sản phẩm phụ gọi là acrylamide. Acrylamide là một khối u chứa chất độc thần kinh mạnh, có tác dụng phụ không chỉ trên não, mà cả đối với hệ thống sinh sản. Các loại thực phẩm carbohydrate cao như khoai tây dễ dàng sản xuất acrylamide trong quá trình chiên rán. Điều này là lý do tại sao khoai tây chiên, đặc biệt là khoai tây chiên kiểu Pháp bị coi là món ăn nằm trong danh mục các thực phẩm dễ gây ung thư..
- Thực phẩm bị mốc như: gạo, lúa mì, đậu, ngô, đậu phộng và các loại thực phẩm khác rất dễ ẩm mốc khi bị ô nhiễm, mốc sẽ sản xuất ra chất độc hại gây ung thư là streptozotocin aflatoxin.
Nhiều người thường cho rằng nấm mốc trong thực phẩm khô đơn giản chỉ là một dạng vi sinh vật vô hại, có thể lau rửa sạch và không ảnh hưởng gì đến chất lượng thực phẩm. Tuy nhiên, theo cảnh báo của các chuyên gia, chính những nấm mốc này lại mang mầm bệnh ung thư nguy hiểm đến tính mạng con người.
Theo các chuyên gia sức khỏe, những người ăn mặn có nguy cơ ung thư dạ dày tăng gấp 2 lần so với những người ăn nhạt. Vì thế, bạn nên chú ý đến lượng muối trong bữa ăn hằng ngày. Cần nhớ rằng, những thức ăn sẵn đã qua chế biến đều chứa nhiều muối và các chất bảo quản khác không có lợi cho sức khỏe, vì vậy, cần hạn chế đến mức tối đa.
Để giảm nguy cơ gây ung thư, các chuyên gia đều khuyên, ăn nhiều rau quả tươi hàng ngày, giảm chất béo, ăn thịt cá nạc là chính, nên thay mỡ động vật bằng dầu thực vật, dùng ít thức ăn ướp mặn, các thức ăn bảo quản lâu bằng cách hun khói, ướp muối, ngâm giấm đều không tốt. Hạn chế uống rượu và đặc biệt không để tăng cân quá mức…