Theo các nghiên cứu cho thấy rằng, gene di truyền của người mẹ quyết định trí thông minh cho đứa con của họ, chứ không phải từ cả cha và mẹ.
Người mẹ có khả năng truyền gene di truyền trí thông minh cho con cái của họ bởi vì nữ giới mang nhiễm sắc thể X mà họ có 2 nhiễm sắc thể X, trong khi nam giới chỉ có một nhiễm sắc thể X (nhiễm sắc thể của nam giới thì là XY).
Một số nghiên cứu cho rằng trí thông minh của con cái được di truyền từ mẹ. (Nguồn ảnh: AFP / Getty Images).
Nhưng ngoài điều này ra, gần đây các nhà khoa học cũng chỉ ra các gen di truyền trong các chức năng nhận thức tiến bộ được thừa hưởng từ người cha có thể tự động mất phản ứng.
Một loại gene gọi là "các di truyền có điều kiện" chỉ có thể làm việc trong một số trường hợp và phụ thuộc vào các nguồn gốc gen khác nhau. Hơn nữa, một số gene chỉ hoạt động nếu chúng được di truyền từ mẹ nhưng cùng một gen đó mà được thừa hưởng từ người cha thì nó sẽ không hoạt động.
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm được tiến hành trên những con chuột biến đổi gene cho thấy rằng những con chuột này có một lượng lớn gene của mẹ ở phần đầu và phần não phát triển lớn hơn, phần cơ thể lại ít hơn. Một lượng lớn gen của bố ảnh hưởng ít đến não bộ và ảnh hưởng nhiều đến phần cơ thể.
Các nhà nghiên cứu xác định những tế bào có chứa nguyên gene của mẹ hoặc nguyên gene của bố trong 6 phần não bộ khác nhau của con chuột – phần điều khiển các chức năng nhận thức khác nhau, từ thói quen ăn uống đến trí nhớ.
Các tế bào có gene của người bố tích lũy trong hệ thống limbic ở não bộ, hệ thống này chịu trách nhiệm về tâm trạng và bản năng, điều khiển các chức năng cơ bản như tình dục, cảm giác đói và sự hung hãn. Nhưng các nhà nghiên cứu lại không tìm thấy bất kỳ gene nào của người bố ở trong vỏ não, nơi đảm nhiệm các chức năng về nhận thức, ví dụ như: lý luận, suy nghĩ, học tập và ngôn ngữ.
Lo ngại rằng não bộ của con người khác nhiều so với não bộ chuột, các nhà nghiên cứu ở Glasgow, Anh đã thực hiện một nghiên cứu tiếp cận với con người nhiều hơn để tìm hiểu về trí thông minh của họ. Họ tìm thấy những lý thuyết ngoại suy từ các nghiên cứu chuột hỗ trợ thực tế khi thực hiện các cuộc phỏng vấn hàng năm, kể từ năm 1994 và đã có 12.686 người trong độ tuổi từ 14 đến 22 tham gia phỏng vấn. Nghiên cứu này đã tính đến một số yếu tố khác, từ màu da và trình độ giáo dục, cho đến tình trạng kinh tế - xã hội. Bằng phương pháp này, họ phát hiện ra dự báo tốt nhất cho trí thông minh của trẻ em là chỉ số IQ của người mẹ. Tuy nhiên, trong thực tế, tỷ lệ khác biệt giữa trí thông minh của con cái và người mẹ chỉ có 15% tính theo trung bình.
Thế nhưng, nghiên cứu cũng cho thấy rõ ràng rằng di truyền không phải là yếu tố duy nhất quyết định đến trí thông minh của trẻ. Nó được ước tính chỉ khoảng 40 - 60% trí thông minh là do di truyền, còn lại phụ thuộc vào các yếu tố tương tự như môi trường.
Hơn nữa, các bà mẹ được cho rằng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong phần di truyền trí thông minh, với một số nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa người mẹ và đứa trẻ gắn chặt với trí thông minh.
Các nhà nghiên cứu tại trường Đại học Washington phát hiện ra rằng mối liên hệ về mặt cảm xúc an toàn giữa người mẹ và đứa trẻ là rất quan trọng đối với sự phát triển ở một số bộ phận trong não bộ. Sau khi phân tích một nhóm các bà mẹ và mối liên hệ với đứa con của họ trong vòng 7 năm, các nhà nghiên cứu nhận ra rằng những đứa trẻ được hỗ trợ từ người mẹ về mặt tinh thần và đáp ứng đầy đủ nhu cầu về trí tuệ thì hồi hải mã (một phần não trước) của chúng lớn hơn 10% so với những đứa trẻ phải sống xa mẹ. Hồi hải mã là một khu vực trong não có liên quan đến khả năng ghi nhớ, học tập và ứng phó với căng thẳng.
Mối liên kết mạnh mẽ giữa người mẹ và đứa con mang lại cho đứa trẻ một cảm giác an toàn, cho phép các con khám phá thế giới và tự tin khi giải quyết các vấn đề. Ngoài ra, sự tận tâm, chu đáo của người mẹ cũng có xu hướng giúp trẻ giải quyết mọi vấn đề, có thể đạt tới tiềm năng của chúng.
Tất nhiên, người cha cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng các con như người mẹ. Các nhà nghiên cứu cho thấy toàn bộ mảng đặc điểm gen xác định khác - như khả năng trực giác và cảm xúc - được thừa hưởng từ người cha cũng là "chìa khóa" để mở khóa sự thông minh tiềm năng trong trẻ, vì vậy các ông bố đừng vội thất vọng nhé.