Các nhà khoa học phân tích các chất đồng vị hàng tỷ năm tuổi lấy từ những mảnh thiên thạch để xác định thời gian Hệ Mặt trời hình thành.
Hệ Mặt trời hình thành chỉ trong khoảng thời gian ngắn là 200.000 năm, Phys hôm 13/11 đưa tin. Nhóm chuyên gia tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore (LLNL) đưa ra kết luận này sau khi nghiên cứu các đồng vị của nguyên tố molypden (Mo) tìm thấy trong một số mảnh thiên thạch.
Khí và bụi vũ trụ bao quanh một hệ hành tinh non trẻ. (Ảnh: NASA).
Vật chất tạo nên Mặt trời và những thiên thể khác trong hệ bắt nguồn từ một đám mây khí bụi lớn sụp đổ cách đây 4,5 tỷ năm. Nhờ quan sát những hệ sao khác có cách hình thành tương tự, các nhà thiên văn ước đoán có thể mất 1-2 triệu năm để một đám mây sụp đổ và ngôi sao mới chào đời. Tuy nhiên, đây là nghiên cứu đầu tiên cung cấp số liệu về quá trình này của Hệ Mặt trời.
"Trước đây, chúng ta chưa thực sự rõ thời gian "thai nghén" của Hệ Mặt trời là bao lâu. Nghiên cứu mới cho thấy sự kiện sụp đổ dẫn đến sự hình thành của Hệ Mặt trời xảy ra rất nhanh, chỉ trong chưa đầy 200.000 năm. Nếu so sánh với vòng đời của con người, thời gian Hệ Mặt trời hình thành sẽ tương đương với việc mang thai chỉ 12 tiếng thay vì 9 tháng", Greg Brennecka, nhà hóa học vũ trụ tại LLNL, giải thích.
Chất rắn cổ xưa nhất Hệ Mặt trời là những chất hỗn hợp giàu canxi-nhôm (CAI). Chúng lưu giữ thông tin về sự xuất hiện của Hệ Mặt trời. Những mẫu CAI rộng từ vài micromét đến vài cm trong mảnh thiên thạch hình thành trong môi trường nhiệt độ cao (hơn 1.000 độ C), có thể ở gần Mặt trời trẻ. Sau đó, chúng được vận chuyển ra phía ngoài, nơi những thiên thạch thuộc loại C chondrite chào đời. Phần lớn CAI hình thành 4,567 tỷ năm trước, trong thời gian kéo dài từ 40.000 - 200.000 năm.
Nhóm nhà khoa học tại LLNL nghiên cứu các đồng vị molybdenum (Mo) và nguyên tố vi lượng trong nhiều mẫu CAI thu thập từ những mảnh thiên thạch C chondrite, trong đó có Allende, mảnh thiên thạch C chondrite lớn nhất trên Trái Đất. Họ phát hiện các đồng vị Mo trong CAI bao phủ toàn bộ vật chất hình thành trong đĩa tiền hành tinh thay vì chỉ một phần nhỏ. Do đó, chúng phải hình thành trong thời gian đám mây sụp đổ.