Về cơ bản, hộ chiếu vaccine có thể được hiểu là những giấy tờ chứng nhận y tế, cung cấp bằng chứng về việc một người nào đó đã được tiêm vaccine Covid-19 hay xét nghiệm Covid-19 hay chưa.
Hiện tại, đang có một số nước trên thế giới đã cho phép những người đã tiêm chủng đủ 2 liều vaccine Covid-19 nhập cảnh mà không phải tuân thủ các biện pháp hạn chế, cách ly. Trong thời điểm Covid-19 vẫn đang có những diễn biến rất phức tạp trên thế giới, hộ chiếu vaccine có thể sẽ là thứ giúp người đã tiêm phòng đầy đủ được nhập cảnh thoải mái hơn trong tương lai. Nó giống như bằng chứng để giúp con người đi lại, đảm bảo an toàn trong đại dịch.
Theo Euronews, vaccine Covid-19 có thể được coi là ánh sáng cuối đường hầm sau khoảng 1 năm thế giới chìm trong việc cách ly, phong tỏa và hạn chế đi lại. Những người đã được tiêm đủ vaccine thường có một tấm giấy chứng nhận và nó có thể giúp họ đi đến một số quốc gia khác một cách thoải mái.
Thông thường, những ai đang ở quốc gia này muốn đến quốc gia khác trong thời kỳ đại dịch sẽ phải mang theo giấy chứng nhận xét nghiệm Covid-19 và cả giấy chứng nhận đã tiêm chủng (nếu đã được tiêm). Gần đây, các công ty công nghệ của Mỹ và châu Âu đã hợp tác trong "Dự án Commons" để tạo ra chứng chỉ vaccine Covid-19 và có thể truy cập thông qua một ứng dụng. Ứng dụng này cho phép người dùng truy cập các thông tin về vaccine và việc xét nghiệm. Hiện nó đã được thử nghiệm tại một số sân bay trên thế giới mà các nhà nghiên cứu hy vọng nó sẽ được chấp nhận tại mọi sân bay. Đây có thể là một dạng hộ chiếu vaccine online.
Hộ chiếu vaccine có thể được hiểu là những giấy tờ chứng nhận y tế chứng nhận bạn đã tiêm hoặc xét nghiệm covid-19. (Ảnh minh họa)
Ngoài ra, trên thế giới hiện nay còn có một công cụ thẻ thông hành thông minh Digital Travel Pass. Nó giúp khách hàng quản lý lịch trình đi lại và chứng minh cho các hãng hàng không, cơ quan quản lý việc họ đã tiêm vaccine Covid-19 hoặc đã xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2. Đây cũng là một dạng của hộ chiếu vaccine online.
Tuy nhiên, do hiện nay tỷ lệ tiêm phòng vaccine Covid-19 ở các quốc gia trên thế giới là khác nhau nên các loại hộ chiếu vaccine vẫn chưa được công nhận rộng rãi. Người đi từ quốc gia này đến quốc gia khác thường vẫn phải cách ly và tuân thủ các biện pháp hạn chế đi lại nghiêm ngặt.
Mới đây, trước mùa du lịch hè 2021, Ủy ban châu Âu đã thông báo họ sẽ phác thảo một đề xuất về việc sử dụng hộ chiếu vaccine ngay trong tháng 3. Trước đó, đã có một số nước, chẳng hạn như Hy Lạp cho phép du khách đã được tiêm phòng vaccine Covid-19 đầy đủ được nhập cảnh mà không có bất kỳ hạn chế nào. Những người chưa tiêm vaccine vẫn phải chịu những hạn chế đi lại khi vào Hy Lạp, làm các bài xét nghiệm Covid-19 và tự cách ly trong 7 ngày.
Tuy nhiên, không phải quốc gia nào cũng làm như Hy Lạp. Một báo cáo của Đại học Exeter cho biết mặc dù hộ chiếu vaccine có thể cho phép việc quản lý lâu dài Covid-19 nhưng nó có thể gây ra vi phạm bảo vệ dữ liệu và cho phép các quốc gia xác định quyền tự do các nhân dự trên hồ sơ y tế của họ. Một số quốc gia như Pháp và Bỉ còn cho rằng hộ chiếu vaccine có thể mang tính phân biệt đối xử.
Nghiên cứu của Đại học Exeter đã làm tăng việc tranh luận rằng các biện pháp về hộ chiếu vaccine có thể bảo đảm quyền tự do của những người không nhiễm Covid-19 hoặc đã được tiêm chủng. Tuy nhiên, với những người không tiếp cận được vaccine hoặc không đủ tiền xét nghiệm Covid-19 thì họ không thể chứng minh tình trạng sức khỏe, quyền tự do của họ trên thực tế sẽ bị hạn chế.
Tuy nhiên, dù tranh cãi thế nào thì khả năng cao việc áp dụng chứng nhận tiêm phòng vaccine cũng sẽ là công cụ quan trọng và hữu hiệu để đối phó với đại dịch trong tương lai. Thậm chí một số quốc gia ở châu Âu đã tự tạo ra các hộ chiếu vaccine kỹ thuật số, đặc biệt là những nước mà nền du lịch bị ảnh hưởng nặng nề.
- Ba Lan hiện đã cho phép du khách có hộ chiếu vaccine nhập cảnh mà không bị hạn chế đi lại.
- Đan Mạch đang phát triển hộ chiếu vaccine kỹ thuật số để công dân có thể chứng minh mình đã được tiêm vaccine.
- Estonia đang tạo ra chứng chỉ tiêm chủng điện tử.
- Iceland sẽ cấp giấy chứng nhận tiêm chủng kỹ thuật số cho công dân tiêm 2 mũi vaccine.
- Tây Ban Nha, Hy Lạp, CH Síp, Bồ Đào Nha hỗ trợ du khách có hộ chiếu vaccine được thăm thú, đi lại trong đất nước mà không bị hạn chế.
- Ý và Anh đang xem xét cấp một số loại giấy chứng nhận tiêm chủng.
Tuy nhiên, WHO đã khuyến cáo các chính phủ không nên vội vàng trao quyền tự do đi lại cho những du khách đã được tiêm vaccine. Tổ chức này cảnh báo vẫn còn quá nhiều ẩn số cơ bản về hiệu quả của vaccine trong việc giảm lây truyền và vaccine hiện cũng mới chỉ được cung cấp với số lượng hạn chế.
Ngoài ra, cơ quan chức năng của Anh đã khuyến cáo những người đã được tiêm chủng tiếp tục tuân theo các biện pháp cách ly xã hội vì họ vẫn có thể mang virus và truyền bệnh cho người khác.