Mổ u não không cần gây mê

Bệnh viện Quân đội 108 vừa ứng dụng mổ u não bằng máy gia tốc tuyến tính Cyberknife. Không cần gây mê hay gây tê, có thể mổ chính xác các u di động, bệnh nhân xuất viện trong ngày, kỹ thuật này hiệu quả hơn hẳn so với các loại xạ phẫu hiện có.

Mổ u não bằng dao Cyberknife (Ảnh: or2020.org)

Tiến sĩ Đinh Ngọc Duy, Giám đốc Bệnh viện quân đội 108 cho biết, "dao" xạ Cyberknife phát ra chùm tia X có mức năng lượng cao ổn định. Tia xạ sẽ tập trung tiêu hủy khối u mà rất ít gây tổn thương cho các mô lành xung quanh do độ chính xác lên tới 0,3 mm. Dao xạ gamma, một trong những thiết bị xạ phẫu chính xác nhất hiện nay, cũng chỉ đạt 1,7 mm. 

Một ưu điểm nữa của phương pháp này là bệnh nhân nằm tự do chứ không phải đóng khung định vị như với dao gamma. Do không cần sử dụng đinh vít cố định vào xương sọ nên người bệnh tránh được tổn thương, đau đớn cũng như việc sử dụng thuốc tê cho vùng trán, đầu. Lợi thế này có được là do dao xạ Cyberknife có khả năng xác định vị trí khối u rất linh hoạt trong không gian; khi khối u di động, camera sẽ định vị ngay và chùm tia lập tức di chuyển tương ứng. Ngoài ra, nó cũng giúp xử lý các khối u nằm sâu hoặc ở những vị trí nhạy cảm nhất, không thể can thiệp theo cách thông thường.

"Đặc điểm trên giúp Cyberknife phẫu thuật được u phổi, điều mà dao gamma và các máy xạ phẫu gia tốc tuyến tính thế hệ cũ không làm được" - Tiến sĩ Đinh Ngọc Duy nói. Trong khi phẫu thuật, bệnh nhân vẫn thở, do đó khối u thường xuyên di động. Sự linh hoạt của Cyberknife giúp xử lý chính xác tổ chức bệnh.

Tiến sĩ Duy cho biết thêm, thiết bị trên cũng hạn chế tối đa tổn thương da cho bệnh nhân khi điều trị do máy phát ra rất nhiều chùm tia, chúng tác động đến khối u từ nhiều góc độ thay vì tập trung ở một điểm như các máy xạ phẫu bằng tia X khác. Mức năng lượng tác động lên da nhờ đó cũng được phân tán và tránh gây bỏng.

Với thiết bị trên, các ca phẫu thuật phức tạp nhất lại được giải quyết một cách nhẹ nhàng nhất. Người bệnh không bị nhát rạch nào, không cảm thấy đau đớn, chỉ cần nằm trên máy khoảng 45-60 phút và xuất viện ngay trong ngày.

Khác với dao gamma chỉ được dùng mổ u nội sọ, cyberknife không chỉ phẫu thuật các tổn thương trong não như u não, u tuyến yên, dị dạng mạch máu não, u dây thần kinh thính giác... mà còn giúp xử lý các khối u ở phổi, cột sống, tủy sống, gan, tụy, u tiền liệt tuyến...

Đã có 10 bệnh nhân được mổ u não bằng phương pháp mới tại Bệnh viện 108, tất cả đều thành công. Sắp tới, Cyberknife sẽ được ứng dụng đại trà cho bệnh nhân có nhu cầu với mức giá 60 triệu đồng một liệu trình (trong khi giá ở Mỹ tương đương 300-600 triệu đồng, ở Singapore khoảng 280 triệu đồng). Máy Cyberknife tại Bệnh viện 108 là chiếc duy nhất ở Việt Nam hiện nay.

Thanh Nhàn