Sứ mệnh Psyche đưa một tàu vũ trụ ra ngoài không gian, gián tiếp nghiên cứu lõi Trái đất, điều này nghe có vẻ vô lý nhưng nó sẽ được thực hiện trong vài tháng tới.
Vào thế kỷ 19, tiểu thuyết gia người Pháp, Jules Verne đã khiến độc giả thế giới thích thú với quan niệm, con người sẽ thực hiện một cuộc hành trình thú vị đến trung tâm Trái đất.
Tiểu hành tinh Psyche sẽ là mục tiêu của sứ mệnh này. (Ảnh minh họa: Sky & Telescope).
Kể từ phát ngôn đó, các nhà khoa học khẳng định, hành trình văn học của Verne chỉ là khoa học viễn tưởng.
Nhiệt độ bên trong lõi Trái đất khoảng 5.537 độ C, rất khắc nghiệt, đi kèm với môi trường áp suất gấp hàng triệu lần so với bề mặt Trái đất, đủ để cho chúng ta thấy khám phá lõi hành tinh là một nhiệm vụ bất khả thi, không ai dám nghĩ đến.
Tuy nhiên, vẫn có một vài điều được các nhà khoa học tìm hiểu bên trong Trái đất bao gồm lõi của nó chứa một quả cầu rắn bằng sắt và niken nóng chảy.
Để làm được điều, nhóm nghiên cứu đã sử dụng phương pháp gián tiếp bằng cách đo từ trường của Trái đất hoặc các sóng động đất bật ra từ các lớp khác nhau bên dưới bề mặt.
Phương pháp này vẫn có những hạn chế nhất định. Vậy làm thế nào các nhà vũ trụ học có thể hiểu và khám phá thêm ở những khu vực sâu thẳm trong hành tinh của chúng ta.
Tất nhiên, họ sẽ không thể chế tạo ra một loại phương tiện có đủ khả năng đâm xuyên vào tâm Trái đất mà các nhà khoa học đã nghĩ ra một kế hoạch khác đầy rủi ro, nghiên cứu lõi Trái đất từ ngoài vũ trụ.
Điều này được giao cho một sứ mệnh của NASA, nó có nhiệm vụ đến một tiểu hành tinh kim loại có tên Psyche.
Tại sao lại khám phá tiểu hành tinh để nghiên cứu lõi Trái đất?
Tiểu hành tinh được khoa học coi là những thế giới nhỏ, chúng có nhiều kích thước khác nhau, bằng một thành phố hay một số khác lớn tương đương với diện tích của các quốc gia nhỏ.
Các kỹ sư đang kiểm tra tàu vũ trụ Psyche của NASA tại một cơ sở gần Trung tâm Vũ trụ Kennedy, Florida trước khi được phóng vào không gian. (Ảnh: NASA).
Những tiểu hành tinh thực chất là các mảnh vụn được tạo ra thời điểm vũ trụ hình thành. Mặc dù hầu hết chúng là đá, băng giá, những không ít trong số đó có cấu tạo bằng kim loại và có thành phần tương tự như lõi Trái đất.
Vì vậy, thật hấp dẫn khi chúng ta tưởng tượng rằng những tiểu hành tinh kim loại này là những mảnh lõi của các hành tinh đã từng tồn tại, bị xé toạc bởi các vụ va chạm vũ trụ cổ đại với nhau.
Điều này làm các nhà khoa học bật ra một ý tưởng táo bạo, nghiên cứu những tiểu hành tinh này để hiểu về lõi Trái đất.
Tại sao lại là tiểu hành tinh Psyche?
Psyche là tiểu hành tinh kim loại lớn nhất từng được con người biết đến, nó được phát hiện vào năm 1852, có chiều rộng bằng bang Massachusetts (Mỹ).
Psyche tồn tại trong vành đai tiểu hành tinh nằm giữa sao Hỏa và sao Mộc, cách Trái đất 750 triệu km.
Đây là khu vực chứa hàng tỷ, thậm chí hàng nghìn tỷ các tiểu hành tinh. Hầu hết các tiểu hành tinh này tương đối nhỏ, có kích thước bằng một tảng đá cho đến đường kính dài vài nghìn mét. Tuy nhiên, một số tiểu hành tinh khác có kích thước lớn hơn đáng kể.
Đầu năm 2017, Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đã phê duyệt sứ mệnh trị giá 1 tỷ đô la có tên Psyche, nó sẽ được phóng vào không gian tháng 10/2023 trên một tên lửa của SpaceX.
Dự kiến tháng 10/2029, tàu vũ trụ sẽ đến được tiểu hành tinh này. Sau đó, con tàu dành 26 tháng hoạt động trên tiểu hành tinh để lập bản đồ địa chất, địa hình, lực hấp dẫn và từ trường của nó.
Những thông tin dữ liệu thu được từ tàu vũ trụ sẽ được gửi về Trái đất để các nhà khoa học so sánh thành phần của nó với những gì họ đã biết hoặc đã dự đoán về lõi Trái đất.
Tuy nhiên, câu hỏi được nhiều nhà khoa học khác đặt ra là Psyche có thực sự là một lõi của hành tinh còn sót lại ngoài vũ trụ không? Hay đây chỉ là một tảng đá lớn trong không gian hoặc một thứ gì hoàn toàn khác mà chúng ta chưa biết đến.
Đặc biệt, những gì khoa học biết về Psyche có đủ chính xác để chúng ta ngoại suy nhằm giải quyết một số bí ẩn về lõi Trái đất không? Cho đến nay vẫn chưa một vũ trụ học nào dám đứng ra để khẳng định điều này.
Nhưng ngay cả khi chúng ta biết Psyche không phải là một lõi hành tinh cổ đại, thì đây cũng là cơ hội để con người hiểu thêm kiến thức về Hệ Mặt Trời và cách các hành tinh hình thành.
Xét cho cùng, Psyche vẫn không giống bất kỳ thế giới nào mà con người từng đến thăm. Có lẽ chúng ta chưa thể thực hiện hành trình đến trung tâm Trái đất, nhưng sự hiện diện của những con tàu vũ trụ ở những nơi như Psyche có thể giúp mở khóa những bí ẩn nằm sâu bên trong các hành tinh, bao gồm cả những bí ẩn của chúng ta.
Tháng 8/2023, tên lửa SpaceX Falcon Heavy sẽ đưa tàu vũ trụ Psyche ra khỏi Trái đất. Phần còn lại cuộc hành trình sẽ phụ thuộc vào hệ thống đẩy ion được trang bị trên con tàu để đưa nó ra khỏi Hệ Mặt Trời, dự kiến tàu Psyche sẽ mất khoảng 6 năm để tiếp cận tiểu hành tinh.
Trong suốt hành trình, nhóm Psyche, các nhà khoa học phục vụ sứ mệnh, tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA ở Pasadena, California và các nhà khoa học Đại học Bang Arizona (Mỹ) sẽ giữ liên lạc thường xuyên với tàu vũ trụ bằng cách sử dụng Mạng lưới không gian sâu của NANA để gửi và nhận dữ liệu.