Những bức ảnh ấn tượng được chụp trên đường phố Tokyo vào giữa thế kỷ 20 cho thấy người Nhật đã có cách thức giao đồ ăn hết sức độc đáo từ rất lâu trước các dịch vụ như Swiggy, Zomato… ra đời.
Đó là hình ảnh những người đàn ông giao mỳ soba đi xe đạp chỉ bằng một tay nhưng vẫn giữ thăng bằng hết sức tài tình với các khay mì trên vai chất cao như tháp. Họ len lỏi giữa dòng người và phương tiện giao thông vào từng khu phố để mang bữa ăn đến cho những khách hàng quen thuộc. Dịch vụ này được gọi bằng cái tên demae (tiếng Nhật nghĩa là “đi trước”).
Dịch vụ này được gọi bằng cái tên demae.
Demae được cho là đã xuất hiện từ rất sớm, vào khoảng giữa thời kỳ Edo (Giang Hộ) - thế kỷ 18, chủ yếu để phục vụ các đại danh (Daimyo) hay lãnh chúa quyền lực và giàu có. Thường thì đại danh sẽ cử gia thần tới báo để chủ tiệm ăn cho người giao đồ đến lâu đài của họ. Theo thời gian, demae ngày càng trở nên phổ biến và được hầu hết mọi người, từ sinh viên cho đến nhân viên văn phòng yêu thích. Một trong những món ăn phổ biến nhất là mỳ kiều mạch (soba) dùng nguội với nước chấm hoặc nóng với soup. Soba vừa là món ăn bình dân lại vừa có thể được mang đi khắp nơi dễ dàng nhưng không bị mất đi hương vị hay biến dạng.
Công việc giao mỳ soba thực sự không hề dễ, đòi hỏi sự thành thục và kỹ năng giữ thăng bằng điêu luyện. Một người giao mỳ thường phải chuyển hàng chục đơn hàng trong cùng một chuyến do thiếu nhân lực và phương tiện vận chuyển linh hoạt duy nhất là xe đạp. Với số lượng đơn hàng dồn dập như vậy, những người đàn ông đã khéo léo xếp hàng trăm bát mì chồng lên nhau (có chồng cao đến 1,5 m) rồi chở đi với một tay điều khiển xe đạp còn tay kia nhẹ nhàng giữ tháp mỳ – không khác gì màn nhào lộn trong rạp xiếc.
Công việc giao mỳ soba này thực sự không hề dễ.
Năm 1961, chính phủ Nhật ban hành luật giao thông mới, quy định người đi xe đạp phải đặt cả hai tay lên ghi-đông khi di chuyển trên đường – Reuters đưa tin. Các quan chức từ Phòng Giao thông thuộc Sở Cảnh sát Thủ đô Tokyo cho rằng việc đạp xe với chồng bát vác trên vai là hết sức nguy hiểm, cho nên cần phải cấm dựa trên quan điểm về đảm bảo an toàn giao thông đường bộ. “Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không đặt thêm bất cứ hạn chế nghiêm ngặt nào khác bởi như vậy sẽ khiến họ mất rất nhiều khách hàng”, đại diện của cảnh sát cho biết.
Bài báo trên Reuters kết thúc bằng một dự báo lạc quan, rằng“với sự cam kết của cảnh sát, các chàng trai giao mì soba sẽ vẫn tiếp tục tác nghiệp trên đường phố Tokyo". Nhưng đáng tiếc là chúng ta ngày nay đã không còn được chứng kiến cảnh tượng đó nữa bởi sự ra đời của những loại hình dịch vụ giao đồ ăn mới, an toàn và hiệu quả hơn.