Cây cối bắt đầu đung đưa, bầu trời tối sầm lại và đột nhiên bạn nghe thấy tiếng sấm từ xa. Đó là dấu hiệu mưa dông đang đến.
Đừng chủ quan với tiếng sấm đó bởi ở sấm chớp đồng nghĩa với sẽ có sét. Sét có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cảnh báo rằng sét có thể đi qua hệ thống ống nước do đó “tốt nhất là tránh nước trong mưa dông. Không tắm vòi sen, tắm bồn, rửa bát đĩa hoặc rửa tay”.
Tia sét xuất hiện trong cơn dông ở bang Jammu, Ấn Độ. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Cơ quan này bổ sung: “Nguy cơ sét đánh xuyên qua hệ thống ống nước có thể giảm ở ống nhựa so với ống kim loại. Tuy nhiên, tốt nhất là tránh mọi tiếp xúc với hệ thống ống nước và nước chảy trong bão sét để giảm nguy cơ bị sét đánh”.
Mặc dù vậy, CDC cho rằng đây không phải là mối nguy hiểm duy nhất khi bạn ở trong nhà. Cơ quan này khuyến cáo: Tránh xa hiên nhà và ban công, không đến gần cửa sổ và cửa ra vào, đồng thời “không nằm trên sàn bê tông hoặc dựa vào tường bê tông”.
Ngoài ra, theo CDC, không nên sử dụng bất cứ thứ gì được kết nối với ổ cắm điện, chẳng hạn như máy tính hoặc thiết bị điện tử khác, cũng như tránh xa điện thoại có dây. Điện thoại di động và điện thoại không dây đều an toàn “nếu chúng không được kết nối với ổ cắm thông qua bộ sạc”.
Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ (NWS) cho biết tiếng sấm xuất hiện khi sét đánh, làm nóng không khí xung quanh tia sét lên tới 27.760 độ C - nóng hơn 5 lần so với bề mặt của Mặt Trời. Ngay sau tia sét, không khí nguội đi và co lại nhanh chóng. Sự giãn nở và co lại nhanh chóng này tạo ra sóng âm thanh mà chúng ta nghe thấy là tiếng sấm.
Sét có thể đi qua hệ thống ống nước. (Ảnh minh họa: CNN)
CDC nhận định sét đánh trực tiếp thường gây tử vong, nhưng việc chạm vào ô tô hoặc vật kim loại bị sét đánh có thể gây tổn thương da, bỏng, chấn thương não, cơ và mắt.
Theo NWS, có thể tính toán khoảng cách giữa bạn và tia sét, nhưng hãy tính toán ở nơi an toàn để không bị sét đánh. “Đếm số giây giữa tia chớp và tiếng sấm, sau đó chia cho 5. Kết quả thu được là 5 giây tương đương 1,6 km, 15 giây bằng 4,8 km và 0 giây là rất gần".
Theo CDC, hầu hết các trường hợp tử vong và thương tích xảy ra khi mọi người ở bên ngoài, đặc biệt là trong những tháng mùa Hè vào buổi chiều và buổi tối. Mỗi năm tại Mỹ có khoảng 180 người bị thương do sét đánh. 10% trường hợp bị sét đánh dẫn đến tử vong mỗi năm. Những người làm việc bên ngoài, đặc biệt là ở Đông Nam nước Mỹ có nguy cơ cao nhất. CDC cho biết thêm Florida và Texas là những bang có số ca tử vong liên quan đến sét đánh lớn nhất.
Theo CDC, nếu bạn ở bên ngoài khi có sét, thì không nên nằm trên mặt đất. Sét tạo ra các dòng điện dọc theo mặt đất có thể gây chết người cách xa hơn 30 mét. Theo CDC, không có nơi nào bên ngoài là an toàn. Cơ quan này khuyên nên tránh bất cứ điều gì làm tăng nguy cơ bị sét đánh, chẳng hạn như ở gần hoặc dưới cây cao. Nếu không có nơi trú ẩn an toàn nào trong tầm nhìn, hãy cúi xuống trong tư thế giống như quả bóng: chụm hai chân lại với nhau, ngồi xổm thấp, cúi đầu và bịt tai lại. CDC nhấn mạnh đây là phương án cuối cùng và “hãy tìm nơi trú ẩn an toàn trước”.