Từ xa xưa, con người đã luôn ao ước có được khả năng đặc biệt của các loài vật. Khi so sánh với khỉ đột, hổ, hay, đại bàng, cơ thể của con người dường như thật yếu đuối. Nhưng thật ra đó là chúng ta chưa hiểu hết về mình thôi.
Thế giới động vật có muôn vàn điều kì thú. Rất nhiều loài vật mang những khả năng siêu việt, như kiến có thể nâng vật nặng gấp hàng chục lần cơ thể, đại bàng có thể nhìn rõ một chú thỏ cách hàng cây số, hay gấu nước có thể tồn tại trong những điều kiện môi trường cực hạn.
Con người chúng ta nói cho cùng cũng là một loài động vật trong số đó. Tuy luôn tự hào với trí thông minh của mình, nhưng khi so các đặc tính khác với những loài còn lại, cấu tạo cơ thể con người dường như thật tầm thường. Sức mạnh, kích thước, và độ nhạy giác quan của giống loài chúng ta chỉ ở tầm trung.
Nhưng hãy khoan vội tự ti. Thật ra nếu so toàn diện các khía cạnh thì con người vẫn xứng đáng là loài thú vị và kì lạ nhất, bởi có những đặc điểm "độc nhất vô nhị" chỉ có chúng ta mới sở hữu chứ không phải loài nào khác.
1. Con người là sinh vật duy nhất trên cạn có trải qua thời kì mãn kinh
Hầu hết các loài động vật duy trì khả năng sinh sản cho đến khi chết. Còn riêng với con người thì tuổi thọ chúng ta vẫn kéo dài rất lâu sau khi đã rụng hết trứng - hay còn gọi là mãn kinh.
Chỉ có hai loài động vật ngoài con người được xác nhận có thời kỳ mãn kinh, là cá voi sát thủ và cá voi hoa tiêu vây ngắn. Tuy nhiên là chúng đều là loài sống ở biển, có nghĩa con người chính là loài động vật duy nhất trên đất liền trải qua thời kỳ này.
2. Chỉ phụ nữ loài người có "núi đôi" luôn nảy nở
Ở các loài linh trưởng, con cái có tuyến vú phát triển và căng tròn chỉ trong giai đoạn chúng cho con bú, thời gian còn lại thì ngực chúng khá bằng phẳng. Chỉ ở chị em phụ nữ của chúng ta thì cơ quan này mới luôn đẫy đà vì được lấp đầy các mô mỡ, ngoài chức năng nuôi con thì hiển nhiên đây còn là một biểu tượng hấp dẫn giới tính của phái nữ.
3. Con người là loài duy nhất... xỉu khi thấy máu
Phản ứng độc đáo này được gọi là ngất xỉu phế vị (vasovagal syncope) và chỉ tồn tại duy nhất ở con người.
Nguyên nhân hình thành phản ứng vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng có giả thuyết cho rằng đây là một nỗ lực quá mức của cơ thể khi gặp một số tác nhân gây căng thẳng, nhằm đưa chúng ta về lại trạng thái thư giãn.
4. Các em bé người được sinh quá "sớm"
Trong khi các con non của loài vượn khác ra đời khi cấu trúc cơ thể đã hoàn thiện khoảng 70%, thì loài người được sinh ra với cơ thể chỉ hoàn thiện cỡ 20%. Trên thực tế, chỉ loài người mới có một tuổi thơ kéo dài đến cả chục năm thôi.
Nguyên nhân của điều này có thể được lí giải do bộ não lớn của bào thai và tư thế đứng thẳng gây khó khăn cho người mẹ khi sinh. Vì vậy con người đã tiến hóa để có thể sinh được con ra khi cơ thể còn chưa phát triển đầy đủ.
5. Con người ngủ ít nhất trong họ linh trưởng
Con người trung bình dành 7 giờ ngủ mỗi đêm, và đó là khoảng thời gian ngủ ít nhất trong bộ linh trưởng. Thậm chí không bằng tới phân nửa thời gian ngủ của nhiều "bà con họ hàng" chúng ta.
Tuy nhiên, dù ngắn nhưng chất lượng giấc ngủ của con người lại cao hơn. Với giai đoạn REM trong giấc ngủ, liên quan đến giấc mơ, chiếm tỉ lệ cao nhất so với mọi loài linh trưởng. Các nhà khoa học tin rằng giấc ngủ ngắn nhưng sâu đã được di truyền từ tổ tiên chúng ta khi rời khỏi tán cây để xuống ngủ trên mặt đất.
6. Con người là loài động vật duy nhất có tròng trắng rõ ràng
Các nhà sinh học nhận định rằng, tròng trắng ở mắt người sắc nét và nổi bật hơn tất cả các loài khác. Lí do là mắt chúng ta qua thời gian được dùng nhiều cho các hoạt động giao tiếp không cần lời nói.
Lòng trắng mắt to sẽ làm nổi bật các chuyển động của mống mắt, tức tròng đen, từ đó giúp truyền tải nhiều biểu cảm hơn đến người đối diện.
7. Cười "nhe răng" khi vui sướng có thể nói là độc quyền ở con người
Còn đối với tuyệt đại đa số các loài khác, biểu hiện để lộ hàm răng lại mang ý cảnh báo đối phương… mau biến đi hoặc ăn đòn!
8. Con người là loài thú duy nhất uống sữa của loài khác
Dĩ nhiên, vẫn có một số trường hợp loài có vú nuôi nhầm con non của loài khác, như chó mẹ-hổ con, hay lợn mẹ- chó con…, nhưng vẫn là rất hi hữu. Chỉ có con người xem sữa các loài có vú khác là một thực phẩm thường trực, đồng thời chúng ta cũng là loài duy nhất có thói quen tiếp tục uống sữa khi đã trưởng thành.
9. Chỉ loài người không có... xương dương vật
Xương dương vật, hay còn được biết với tên chuyên môn là "baculum", có tác dụng tang cường khả năng truyền giống của con đực, bằng cách duy trì khả năng cương, từ đó kéo dài thời gian giao phối lâu hơn.
Tuy nhiên ở giống loài chúng ta thì sự cạnh tranh giao phối dần dần suy giảm, không còn quá gay gắt như với các loài khác. Đa số cá thể đều theo chế độ một vợ một chồng. Do vậy mảnh xương ở "của quý" theo quá trình chọn lọc đã trở thành đồ thừa, và cuối cùng biến mất ở cánh mày râu.