Triệt sản là biện pháp ngừa thai mang lại hiệu quả chắc chắn, lâu dài và được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng. Ở Việt Nam, vì nhiều quan niệm sai lệch mà mọi người vẫn còn cái nhìn e dè đối với phương pháp này. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cơ bản về phương pháp triệt sản ở nam và nữ.
Tìm hiểu về triệt sản ở nam và nữ
1. Triệt sản là gì?
Triệt sản là phương pháp tránh thai an toàn, mang lại hiệu quả vĩnh viễn và kỹ thuật thực hiện tương đối đơn giản. Phương pháp triệt sản ở nữ là thắt ống dẫn trứng và ở nam là thắt ống dẫn tinh. Cả 2 phương pháp trên đều không gây ảnh hưởng đến sức khỏe, vấn đề quan hệ tình dục và tâm sinh lý của cả nam và nữ.
2. Triệt sản ở nữ - Thắt ống dẫn trứng
2.1. Thế nào là thắt ống dẫn trứng?
Thắt ống dẫn trứng để trứng không thể di chuyển vào tử cung.
Thắt ống dẫn trứng là phương pháp giúp ngừa thai vĩnh viễn ở nữ giới, thường được thực hiện ở phụ nữ trên 30 tuổi, có từ 2 con trở lên và không mong muốn có thêm con. Về cơ bản, thắt ống dẫn trứng là làm tắc ống dẫn trứng để trứng không thể di chuyển vào tử cung và nhờ đó ngăn trứng tiếp xúc với tinh trùng. Có nhiều thủ thuật để thắt ống dẫn trứng như buộc, cắt đoạn, kẹp bằng kẹp, thắt nút,...
Thắt ống dẫn trứng là phương pháp tránh thai an toàn, hiệu quả nhưng không hoàn toàn tuyệt đối. Tỷ lệ mang thai sau khi thực hiện thủ thuật này trong vòng 1 năm là dưới 1/100 phụ nữ. Sau 10 năm, tỷ lệ mang thai dao động từ ít hơn 1 đến dưới 4 trong số 100 phụ nữ, tùy thuộc vào loại phương pháp được sử dụng. Thắt ống dẫn trứng sẽ không bảo vệ bạn chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, giang mai, sùi mào gà, HIV,... Do đó, vẫn nên sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để phòng tránh lây lan các bệnh kể trên.
2.2 Thời điểm tốt nhất để thực hiện thắt ống dẫn trứng
Theo bác sĩ Pooja Shah thuộc Trung tâm Y tế Banner tại Chandler (Arizona, Hoa Kỳ), thời điểm tốt nhất để thực hiện thủ thuật cắt ống dẫn trứng là ngay sau khi mổ lấy thai (sinh mổ) hoặc trong khoảng 24 - 36 giờ đầu sau khi sinh thường. Trong đó lưu ý là không bị muộn quá 48 giờ sau sinh. Sở dĩ nói như vậy vì đây là khoảng thời gian tốt nhất cho việc giảm nguy cơ chảy máu và tránh cho sản phụ không phải đau nhiều lần. Hơn nữa, triệt sản thông qua thắt ống dẫn trứng sẽ được thực hiện tốt nhất trước khi tử cung trở về vị trí bình thường của nó, thường là trong vòng một vài giờ hoặc vài ngày sau khi sinh.
Tuy nhiên, nếu có các hiện tượng bất thường trong quá trình sinh như ối vỡ sớm, sốt trong chuyển dạ, thủ thuật soát lòng tử cung và có những yếu tố nguy cơ nhiễm trùng thì nên trì hoãn việc thắt ống dẫn trứng. Cụ thể là có thể thực hiện sau sinh 6 tuần.
Còn thông thường thì ngay sau sạch kinh nguyệt 3 - 5 ngày, hai vợ chồng kiêng quan hệ là thời điểm tốt nhất để thực hiện thủ thuật. Điều này không chỉ giúp tăng hiệu quả của thắt ống dẫn trứng mà còn tránh những trường hợp có thai sớm, khó phát hiện.
2.3. Thắt ống dẫn trứng có ảnh hưởng gì đến sức khỏe không ?
Thắt ống dẫn trứng là phương pháp tránh thai hiệu quả, an toàn. Phương pháp chỉ tác động lên ống dẫn trứng, không hề ảnh hưởng đến buồng trứng. Buồng trứng mới là nơi bài tiết hormone và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Do đó, thắt ống dẫn trứng không ảnh hưởng đến nội tiết, chu kỳ kinh nguyệt và vấn đề sinh hoạt tình dục.
Sau khi thắt ống dẫn trứng, nữ giới có thể cảm thấy đau tức vùng bụng, buồn nôn, chóng mặt, chu kỳ kinh nguyệt không đều và máu kinh nhiều hơn bình thường,... Đặc biệt, có một rủi ro có thể xảy ra sau khi thực hiện phương pháp này đó là ống dẫn trứng liền lại với nhau và dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Tuy nhiên, tỷ lệ này khá thấp, chỉ khoảng 0,01% - 1%.
3. Triệt sản ở nam - Thắt ống dẫn tinh
3.1. Thế nào là thắt ống dẫn tinh?
Thắt ống dẫn tinh giúp ngăn tinh trùng phóng ra.
Thắt ống dẫn tinh là phương pháp triệt sản ở nam giới, được thực hiện bằng cách cắt hay buộc ống dẫn tinh để ngăn tinh trùng phóng ra. Mất khoảng 2 - 4 tháng để tinh dịch hoàn toàn không có tinh trùng. Sử dụng một phương pháp ngừa thai khác hoặc tránh quan hệ tình dục cho đến khi xác nhận tinh dịch không còn tinh trùng.
Thắt ống dẫn tinh được tiến hành như sau: tạo ra một hoặc hai lỗ nhỏ ở da bìu, ống dẫn tinh được kéo qua lỗ mở, tiếp theo tiến hành cắt bỏ một đoạn nhỏ ở ống dẫn tinh rồi làm kín hai đầu bằng laser hoặc đốt điện. Phương pháp này chống chỉ định ở đối tượng có vấn đề về đông máu, bất thường ở bìu như thoát vị bẹn, giãn tĩnh mạch và các di chứng ở thừng tinh.
3.2. Thắt ống dẫn tinh có ảnh hưởng gì không?
Thắt ống dẫn tinh thường được coi là an toàn hơn so với triệt sản nữ và chỉ cần gây tê cục bộ. Rủi ro của thắt ống dẫn tinh có thể bao gồm chảy máu hoặc nhiễm trùng. Cũng như thắt ống dẫn trứng ở nữ, thắt ống dẫn tinh không thể ngăn chặn lây lan các bệnh qua đường tình dục.
Thắt ống dẫn tinh được thực hiện đơn giản, không gây quá đau đớn cho người bệnh, không ảnh hưởng tới việc sinh hoạt tình dục của người bệnh. Nhằm giảm áp lực về vấn đề sinh đẻ cho người phụ nữ các ông chồng nên cân nhắc thực hiện biện pháp triệt sản vĩnh viễn.
Người bệnh có thể quan hệ lại sau một tuần thực hiện thủ thuật thắt ống dẫn tinh.
3.3. Những đối tượng nào nên thắt ống dẫn tinh
Các đối tượng nên cân nhắc sử dụng phương pháp này:
- Khi 2 vợ chồng đã đủ số con và không có ý định sinh con.
- Khi vợ hoặc chồng mắc bệnh có thể di truyền có thể sinh ra những đứa con không khỏe mạnh.
Một số trường hợp chống chỉ định của thắt ống dẫn tinh:
- Rối loạn đông máu
- Rối loạn chức năng tình dục
- Bất thường ở bìu như thoát vị bẹn, giãn tĩnh mạch, ứ nước màng tinh hoàn, viêm nhiễm mạn tính và các di tích ở thừng tinh.
Tàn tật, mất mạng vì những con tôm hùm biển sâu
Bắt được con cá mập quỷ kỳ lạ với đôi mắt trắng sáng ngoài khơi Australia