Không ai biết rõ vì sao ngôi làng này người chết chôn xuống đất biến thành xác ướp, không phân hủy như bình thường.
Theo Atlas Obscura, thị trấn nhỏ ở San Bernardo, Colombia, nằm trên dãy Andes, người chết ở đây hóa xác ướp mà khoa học hiện đại chưa giải thích được.
Xác ướp được đem trưng bày tại bảo tàng.
Những xác ướp người chết lần đầu được phát hiện vào những năm 1950, khi nghĩa trang địa phương được dời đi nơi khác. Xác người chết lần lượt được đào lên và các thợ đào huyệt đều bất ngờ với những gì họ nhìn thấy bên trong quan tài.
Đó là những thi thể dù đã qua đời từ rất lâu nhưng vẫn còn nguyên tóc, răng và móng chân, tay. Thi thể khô quắt lại và làn da chuyển sang màu vàng nâu.
Một số người bản địa tin rằng chế độ ăn uống truyền thống, bao gồm hai loại quả là guatila và balu, đã tích tụ chất hóa học bên trong cơ thể và góp phần hình thành nên xác ướp khi người ở đây qua đời.
Xác ướp vẫn còn nguyên lớp da bên ngoài.
Nhưng lời giải thích này chưa thỏa đáng vì cả trang phục của xác ướp cũng còn tương đối nguyên vẹn. Một số người khác nói rằng điều kiện khí hậu khô cằn và độ cao tương đối là lý do vì sao thi thể không bị phân hủy.
Ngày nay, ngày càng nhiều khách du lịch Nam Mỹ đến San Bernado để thăm bảo tàng xác ướp tự nhiên. Hàng trăm xác ướp được chuyển đến nghĩa trang khác, chỉ có 14 xác ướp hoàn hảo nhất được đem trưng bày ở bảo tàng.
Đây không phải nơi duy nhất ở quốc gia Mỹ Latin, có ghi nhận trường hợp hình thành xác ướp tự nhiên. Ở Guanajuato, Mexico, lượng khí gas và chất hóa học bên dưới đất khiến thi thể đem chôn ở đây không phân hủy.