Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Núi Nga Mi và Đại phật Lạc Sơn của Trung Quốc và Di sản hỗn hợp của thế giới năm 1996.
Núi Nga Mi và Đại phật Lạc Sơn tại Trung Quốc
Núi Nga Mi còn gọi là “Đại Quang Minh sơn”, nằm ở miền trung nam tỉnh Tứ Xuyên miền Tây Nam Trung Quốc, trên khu vực của lòng chảo Tứ Xuyên theo hướng cao nguyên Thanh Tạng. Đỉnh cao nhất của Nga Mi là đỉnh Vạn Phật của núi Kim Đỉnh, có độ cao 3099 mét so với mặt biển. Núi Nga Mi nổi tiếng trong và ngoài nước bởi có phong cảnh tự nhiên tươi đẹp được ví là núi tiên nước Phật. Nơi đây có sự kết hợp hoàn hảo giữa phong cảnh tự nhiên tươi đẹp và nội hàm văn hóa lịch sử lâu đời Trung Quốc, một sự kết hợp thật là hài hòa, được coi là “ Nga Mi thiên hạ tú” và “Tứ đại Phật giáo danh sơn”.
Núi Nga Mi là nơi tập trung nhiều loại yếu tố tự nhiên, tại đây các thành phần trong hệ thống của khu vực được kết hợp với nhau. Hệ thống thảm thực vật Á nhiệt đới được bảo tồn hoàn chỉnh, sinh vật phong phú, tỷ lệ thảm rừng lên tới 87%. Núi Nga Mi có 242 giống thực vật cấp cao, 3200 giống cây, chiếm một phần mười tổng số loài thực vật Trung Quốc, trong đó có hơn 100 giống thực vật là đặc sản được phát hiện trên núi Nga Mi, một số trong đó được đặt tên theo hai chữ Nga Mi và trở thành đặc sản nổi tiếng đến nay. Ngoài ra, núi Nga Mi còn là nơi cư trú của nhiều loài động vật quý hiếm, có hơn 2300 loài động vật đã được biết đến. Núi Nga Mi là nơi quan trọng có ý nghĩa đặc biệt trong việc nghiên cứu hệ thống sinh vật của thế giới.
Là một trong “bốn ngọn núi Phật giáo nổi tiếng Trung Quốc”. Việc truyền bá Phật giáo, xây dựng chùa chiền cũng như sự phồn vinh của những ngôi chùa này đã làm tăng thêm nhiều màu sắc thần kỳ cho núi Nga Mi. Nền văn hóa tôn giáo, đặc biệt là nền văn hóa Phật giáo đã cơ cấu thành chủ thể của lịch sử và văn hóa núi Nga Mi, tất cả cảnh vật kiến trúc, các pho tượng, vật dùng để niệm phật, cũng như lễ giáo, âm nhạc, hội họa v,v...ở đây, đều thể hiện bầu không khí nền văn hóa tôn giáo đậm đà. Trên núi Nga Mi san sát những ngôi chùa, và ngôi chùa lớn nhất, nổi tiếng nhất là chùa Báo quốc, Vạn Niên.
Đại Phật Lạc Sơn với chiều cao 71 mét được trạm khắc tinh sảo, lưng dựa vào núi, mắt nhìn vế dòng sông chảy trước mặt..Bức tượng được thực hiện trong suốt 90 năm ròng mới hoàn tất..
Pho tượng Phật Lạc Sơn nằm trên ngọn Thê Loan dưới chân núi Nga Mi về phía đông, xưa gọi là “Đại tượng Mi Lạc”, “Đại Phật Gia Định ”, đại Phật bắt đầu được tạc vào đầu năm Khai nguyên thời nhà Đường (năm 618 - 907). Pho tượng Phật khổng lồ này đã được thực hiện trong suốt 90 năm mới hoàn thành. Tượng phật được tạc dựa vào vách núi và hướng ra sông Lâm Giang, là pho tượng Phật tạc trên vách đá lớn nhất trên thế giới, được ví “núi là một pho tượng, Phật là một ngọn núi”. Đây là pho tượng phật ngồi Mi lạc, tọa đông hướng tây, nét mặt đoan trang, tổng chiều cao 71 mét. Phật được khắc trạm tinh sảo, đường nét lưu loát, tỷ lệ thân phật cân đối, khí thế hùng vĩ, thể hiện nền văn hóa quảng đại của thời nhà Đường. Hai bên vách núi của tọa Phật, con có hơn 20 khám tượng phật đá của thời nhà Đường, trong đó có nhiều pho rất công phu đẹp mắt.
Núi Nga Mi (bao gồm tượng đại phật Lạc Sơn) có vị trí địa lý đặc biệt, cảnh quan tự nhiên hùng vĩ tươi đẹp. Địa chất của núi cũng rất điển hình, môi trường sinh thái được bảo hộ hoàn toàn nguyên vẹn, đặc biệt là núi này nằm trên dải đất kết hợp của hệ thống thực vật phong phú có tài với đặc điểm mang tính khu vực rất rõ nét. Một số loài động thực vật được xếp vào hàng qúy hiếm có nguy cơ diệt chủng.
Gần 2000 năm qua, núi Nga Mi là nơi sáng tạo và tích lũy di sản văn hóa phong phú, mang đặc trưng chủ yếu của tôn giáo. Di sản thiên nhiên và văn hóa của núi Nga Mi có giá trị rất cao về lịch sử, mỹ học, nghiên cứu khoa học, phổ biến khoa học và thăm quan du lịch.
Núi Nga Mi và Đại Phật Lạc sơn được Unesco công nhận Di sản vào năm 1996. Ủy ban di sản thế giới đánh giá rằng: Vào thế kỷ thứ nhất, trên đỉnh núi Nga Mi, ngôi chùa Phật giáo đầu tiên của Trung Quốc đã được hoàn thành. Theo đà các chùa chiền ở xung quanh lần lượt được xây dựng suốt nhiều thế kỷ tiếp đó và khu vực này đã trở thành một trong những vùng đất Phật giáo quan trọng. Nhiều thế kỷ qua, núi Nga Mi là nơi tập trung và lắng đọng nhiều nguồn của cải văn hoá phong phú. Trong đó, Đại phật Lạc Sơn là nổi tiếng nhất, bức tượng ngồi tựa mình vào vách núi, trông như nhìn xuống dòng sông chảy bên dưới. Núi Nga Mi nổi tiếng thiên hạ vì nơi đây là môi trường sống của các giống vật đa dạng và loài thực vật phong phú, nhiều cây cổ thụ có vòng đời lên tới hơn nghìn năm tuổi.