Sao Hỏa, hành tinh đỏ đầy bí ẩn, có thể sớm trở thành "đại lộ" cho một đàn ong robot vo ve khám phá. Dự án này mang tên "Marsbees" của NASA, hứa hẹn mang đến một giải pháp đột phá cho những thách thức mà môi trường khắc nghiệt trên sao Hỏa đặt ra.
Viện Khái niệm Nâng cao (NIAC) của NASA đang hướng đến việc sử dụng Marsbees để khám phá sao Hỏa một cách hiệu quả hơn. Những chú robot nhỏ này được lấy cảm hứng từ thiên nhiên, mô phỏng khả năng bay đường dài của các loài động vật như bướm chúa và chim hải âu. Bướm chúa có thể bay một quãng đường dài lên đến 4.000km, trong khi chim hải âu có khả năng bay tới 12.000km. Những loài này nổi tiếng với chuyển động cánh tiết kiệm năng lượng và khả năng thích nghi với các điều kiện khí quyển khác nhau.
Tuy nhiên, bay trên sao Hỏa là một thách thức lớn do môi trường khắc nghiệt. Mật độ không khí trên sao Hỏa chỉ bằng 1% so với Trái đất, nghĩa là hầu như không có không khí để tạo lực đẩy cho việc bay. Điều này đòi hỏi phương tiện bay phải rất nhẹ và có những tính năng đặc biệt để thích nghi.
Sao Hỏa có thể sẽ sớm chào đón những "vị khách" đặc biệt: đàn ong robot mô phỏng theo ong đất, mang sứ mệnh thu thập dữ liệu quan trọng về hành tinh đỏ này.
NASA đã từng giới thiệu trực thăng Ingenuity Mars, nặng chỉ 1,8kg, làm việc trên sao Hỏa. Để bù đắp cho việc thiếu lực nâng, rotor của nó quay với tốc độ 2.800 vòng/phút (trong khi đó những máy bay phải làm nhưng công việc tương tự chỉ cần quay với vài trăm vòng/phút trên Trái đất). Do khoảng cách xa khiến việc điều khiển từ Trái đất đến sao Hỏa phải mất khoảng 15 phút, nên Ingenuity cũng được thiết kế để hoạt động tự chủ hoàn toàn, nó có thể xử lý mọi tình huống bất ngờ.
Trong khi đó, Marsbees, có kích thước xấp xỉ một con ong đất nhưng có đôi cánh giống ve sầu, sẽ đối mặt với những thách thức tương tự như Ingenuity. Mỗi Marsbee được trang bị một camera màu và một bộ cảm biến, bao gồm định vị, LIDAR, máy đo độ nghiêng, đơn vị đo quán tính và một mô-đun truyền thông. Các thiết bị này thu thập và truyền dữ liệu trở lại một xe tự hành, đóng vai trò là căn cứ hoạt động và kết nối với Trái đất.
Việc bay trên sao Hỏa gặp nhiều khó khăn do môi trường nơi đây có mật độ khí chỉ bằng 1% so với Trái đất. Điều này đồng nghĩa với việc lực nâng để bay gần như không có, đòi hỏi các phương tiện bay cần có thiết kế đặc biệt.
Một máy bay cánh cố định thông thường trên sao Hỏa không thể bay quá 16 phút mà không cần sạc lại với công nghệ hiện tại. Tuy nhiên, Marsbees có thể tiết kiệm năng lượng bằng cách biến dạng thụ động và xoay cánh, dẫn đến thời gian bay dài hơn.
Nhiệm vụ của Marsbees là sử dụng hệ thống đa tác nhân để khảo sát môi trường xung quanh và xây dựng bản đồ địa hình 3D. Trong các kịch bản khác, mỗi phần của bầy Marsbees có thể mang theo cảm biến áp suất và nhiệt độ để lấy mẫu khí quyển hoặc máy phân tích quang phổ nhỏ để xác định các mỏ khoáng sản.
Việc sử dụng Marsbees mang lại nhiều lợi ích. Đầu tiên, các robot nhỏ gọn này có thể tiếp cận những khu vực khó khăn mà các thiết bị lớn hơn không thể. Thứ hai, khả năng bay và khảo sát liên tục giúp thu thập dữ liệu chi tiết hơn về địa hình và khí hậu của sao Hỏa. Cuối cùng, hệ thống đa tác nhân của Marsbees có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ đồng thời, từ khảo sát địa hình đến phân tích khí hậu và tài nguyên khoáng sản.
Marsbees, có kích thước tương đương ong đất nhưng cánh giống ve sầu, được thiết kế để vượt qua những thách thức tương tự như Ingenuity nhưng với cách tiếp cận khác và số lượng lớn hơn.
Dự án Marsbees không chỉ mang đến một bước đột phá trong việc khám phá sao Hỏa mà còn mở ra những khả năng mới cho việc khám phá không gian. Với sự kết hợp giữa công nghệ tiên tiến và cảm hứng từ thiên nhiên, Marsbees có thể mang lại những khám phá quan trọng, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hành tinh đỏ và chuẩn bị cho các sứ mệnh trong tương lai.
Marsbees không chỉ là một giải pháp công nghệ mà còn là biểu tượng cho sự sáng tạo và khát vọng khám phá của con người. Những chú robot nhỏ bé này có thể trở thành những nhà thám hiểm tiên phong, mở đường cho các sứ mệnh lớn hơn và phức tạp hơn trên sao Hỏa.
NASA đã từng thành công với trực thăng Ingenuity Mars, chứng minh rằng việc bay trên sao Hỏa là khả thi. Giờ đây, với Marsbees, NASA tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong của mình trong lĩnh vực khám phá không gian. Các nhà khoa học và kỹ sư của NASA đang làm việc không ngừng nghỉ để biến giấc mơ khám phá sao Hỏa thành hiện thực.
Điểm khác biệt so với Ingenuity, Marsbees có thể tiết kiệm năng lượng bằng cách biến dạng thụ động và xoay cánh, giúp kéo dài thời gian bay.
Trong tương lai không xa, khi một đàn Marsbees bay lượn trên bầu trời sao Hỏa, chúng ta sẽ có cơ hội chứng kiến một bước tiến lớn trong việc hiểu biết về hành tinh đỏ. Những dữ liệu mà Marsbees thu thập được sẽ giúp các nhà khoa học giải đáp nhiều câu hỏi quan trọng về sao Hỏa, từ cấu trúc địa chất đến điều kiện khí hậu và tiềm năng tồn tại sự sống.
Dự án Marsbees của NASA là một minh chứng cho sự sáng tạo và khả năng vô tận của con người trong việc khám phá vũ trụ. Với công nghệ tiên tiến và sự tận tâm của các nhà khoa học, những chú ong robot này có thể mở ra một chương mới trong việc khám phá sao Hỏa, mang lại những phát hiện quan trọng và chuẩn bị cho những cuộc phiêu lưu không gian trong tương lai. Marsbees không chỉ là một dự án khoa học mà còn là biểu tượng của khát vọng và niềm tin vào khả năng chinh phục những thách thức của vũ trụ.