Bình chứa tiền xu cổ bằng đồng được người dân phát hiện có trọng lượng khoảng 3kg đã chuyển sang màu xanh lá do quá trình oxy hóa.
Michal Lotys phát hiện kho tiền xu cổ khi đang dùng máy dò kim loại để tìm phụ tùng cho máy kéo trong trang trại gần làng Zaniówka, miền đông Ba Lan, cuối tháng 2, Live Science hôm 8/3 đưa tin. Những đồng tiền bằng đồng nằm trong một chiếc bình siwak vỡ, loại bình đất sét có một quai và cổ hẹp, chôn dưới cánh đồng.
Bình đất sét chứa lượng lớn tiền xu được chôn dưới một trang trại ở phía đông Ba Lan vào thế kỷ 17. (Ảnh: Paweł Ziemuk/WKZ Lublin)
Dùng máy dò kim loại để tìm kiếm các di tích bị chôn vùi mà không có giấy phép là bất hợp pháp ở Ba Lan. Vì vậy, Lotys liên hệ với các nhà khảo cổ học ở thành phố Lublin gần đó.
Nhóm chuyên gia tới trang trại vào hôm sau để tìm hiểu. Họ nhận thấy nơi giấu kho báu có những dấu vết rõ ràng trên mặt đất, nghĩa là số tiền được chôn cất một cách cố ý, không phải vô tình.
Kho báu gồm khoảng 1.000 đồng xu Ba Lan và Litva bằng đồng đúc từ thế kỷ 17, theo Dariusz Kopciowski, giám đốc cơ quan bảo tồn di sản Lublin. Quá trình oxy hóa sau khoảng 400 năm trong lòng đất khiến toàn bộ số xu bằng đồng chuyển màu xanh lá cây, nhiều xu cùng bị mòn theo từng lớp. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 115 đồng xu tách rời được. Toàn bộ kho báu nặng khoảng 3kg.
Các cuộc kiểm tra cho thấy hầu hết số xu được sản xuất từ năm 1663 đến năm 1666 tại các xưởng đúc tiền ở Warsaw (Ba Lan), Vilnius (Litva) và Brest (Belarus). Loại đồng xu này được gọi là "boratynki" theo tên của Tito Livio Burattini, người quản lý xưởng đúc tiền Kraków vào thế kỷ 17.
Boratynki có giá trị không cao, có thể dùng cho các giao dịch thường ngày. Toàn bộ kho báu 1.000 đồng xu ở Zaniówka chỉ mua được "khoảng hai đôi giày" vào thời điểm đó. Tuy nhiên, giờ chúng sẽ có giá trị cao hơn vì là cổ vật.
Kopciowski cho biết, kho báu sẽ được chuyển cho các chuyên gia tại một bảo tàng ở thành phố Biała Podlaska để nghiên cứu thêm. Ngoài số tiền xu, nhóm nghiên cứu cũng tìm thấy những mảnh vỡ của chiếc bình đất sét và vài mảnh vải cùng thời tại địa điểm ở Zaniówka.