Các nhà nghiên cứu của Viện Khoa học và Công nghệ Okinawa (OIST) hợp tác với một nhà nghiên cứu từ Úc đã xác định được một loài mực ống mới sinh sống ở vùng biển Okinawa được đặt tên là Euprymna Brenner để vinh danh cố Tiến sĩ Brenner đã qua đời hồi đầu năm nay.
Tiến sĩ Sydney Brenner, nhà di truyền học phân tử người Nam Phi từng được nhận giải thưởng Nobel năm 2002.. Ông là một trong những người sáng lập của Viện Khoa học và Công nghệ Okinawa, nơi quan tâm nghiên cứu động vật chân đầu như mực nang, bạch tuộc và mực. Những sinh vật này có hệ thống thần kinh và hành vi phức tạp, nhưng các nhà khoa học vẫn biết tương đối ít về chúng.
Loài mực ống này có những đặc điểm độc đáo là những chấm tròn trên thân như tổ ong.
Những phát hiện của các nhà khoa học mới được công bố trên tạp chí Truyền thông Sinh học, làm nổi bật sự đa dạng sinh học phong phú ở vùng biển gần Okinawa, giúp làm sáng tỏ về gen, hành vi và sự phát triển của loài mực.
Ông Gustavo Sanchez, tác giả chính của nghiên cứu cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cố gắng tìm hiểu cách thức hoạt động của bộ não phức tạp của loài mực. Chúng tôi cũng khám phá lý do tại sao có nhiều loài như vậy ngoài khơi đảo Okinawa”.
Tìm kiếm và phân loại một loài mới
Loài mực ống này có những đặc điểm độc đáo là những chấm tròn trên thân như tổ ong. Nhưng chúng có liên quan mật thiết với mực nang. Loài này có thể được nuôi trong phòng thí nghiệm để nghiên cứu sự phát triển về di truyền và hành vi của động vật nhuyễn thể.
Trong nghiên cứu hiện tại, các nhà khoa học đã lùng sục những vùng nước nông ở quần đảo Ryukyan, Okinawa để tìm kiếm loài mực mới. Họ đã tìm thấy ba loại trứng khác nhau và hai cá thể trưởng thành riêng biệt.
Loài mực mới Euprymna brenner. (Ảnh: Jeffrey Jolly, OIST).
Bằng cách nghiên cứu DNA và RNA ở 42 cá thể khác nhau trên 10 loài mực, các nhà nghiên cứu đã ghép những con trưởng thành với loại trứng tương ứng của chúng.
Từ các phân tích, các nhà khoa học xác nhận họ đã tìm thấy một loài mới được đặt tên là Euprymna brenner. Đây là loài thứ mười một được biết đến trong chi Euprymna và phát hiện mới này sẽ hữu ích trong các nghiên cứu phát sinh và so sánh trong tương lai.
Ông Rokhsar, người đứng đầu Đơn vị di truyền phân tử tại OIST cho biết: “Thật vinh dự khi đặt tên cho loài mới này theo tên ông như một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của ông trong việc tạo ra lĩnh vực sinh học phân tử, và rộng hơn là những nỗ lực của ông để thúc đẩy sự phát triển của khoa học ở Okinawa, Singapore và trên toàn thế giới”.
Ngoài sự tiến hóa của loài mực, các nhà khoa học còn quan tâm đến mối quan hệ cộng sinh của mực ống với vi khuẩn hình que Vibrio fischeri cư trú trong túi mực. Loài mực này che giấu mình dưới cát suốt cả ngày, sau đó nổi lên vào ban đêm để săn mồi. Chúng sử dụng vi khuẩn phát sáng để ngụy trang và bắt mồi thành công hơn trong bóng tối.
Có một mối quan hệ phức tạp giữa vi khuẩn và mực, tiến sĩ Oleg Simakov, đồng tác giả của nghiên cứu cho biết. Nếu chúng ta hiểu được mối quan hệ này, thì loài Euprymna brenner có thể là một sinh vật mẫu hữu ích cho các tương tác giữa vi khuẩn và vật chủ.