Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Đảo san hô vòng Bikini của Marshall là Di sản văn hóa thế giới năm 2010.
Đảo san hô vòng Bikini
Bikini là một đảo san hô vòng có diện tích khoảng 6km2 thuộc Quần đảo Marshall – một quốc gia gia ở khu vực Châu Đại Dương. Loại áo tắm Bikini của chị em phụ nữ được đặt tên theo tên hòn đảo này.
Sau khi kết thúc Chiến tranh Thế giới lần thứ II, Bikini nằm dưới sự kiểm soát của Chính phủ Hoa Kỳ như một phần thuộc Lãnh thổ Ủy thác Quần đảo Thái Bình Dương. Cho đến năm 1986, quần đảo Marshall mới chính thức giành độc lập.
Vào thế chiến thứ hai, nước Mỹ quay trở lại với việc sản xuất bom và thử nhiệm thả bom ở bờ biển của đảo vòng san hô. Trong thời gian sản xuất và thử nghiệm bom hạt nhân tại đây, Mỹ đã thả xuống quần đảo Marshall 67 quả bom.
Ngày 01/03/1954, lần đầu tiên Mỹ bắt đầu chuỗi thử nghiệm "Lâu đài Hoạt động". Quả bom có tên Castle Bravo là một trong những quả bom được thử nghiệm nổi tiếng, chính quả bom này đã làm tàu đánh cá Nhật Bản nhiễm xạ nặng. Cũng chính tại hòn đảo, Mỹ sản xuất 2 quả bom nổi tiếng khác là Fat Man và Little Boy. 2 quả bom này sau đó đã được thả xuống Hiroshima và Nagasaki, gây ra những tổn thất lớn về người và vật chất, trở thành một câu chuyện đau thương không thể quên trong lịch sử thế giới.
Những hình ảnh về vụ thử hạt nhân gây nhức nhối lịch sử tại đảo Bikini
Hòn đảo cũng là nơi diễn ra vụ nổ hạt nhân đầu tiên trên thế giới, trong chiến dịch Ngã Tư.
Chiến dịch Ngã tư là một chuỗi các cuộc thử vũ khí hạt nhân do Mỹ tiến hành ở đảo san hô vòng Bikini vào giữa năm 1946. Mục đích của nó là nhằm nghiên cứu ảnh hưởng của vũ khí hạt nhân lên các tàu hải quân.
Chiến dịch đã khép lại với hai lần kích hoạt bom. Quả bom có sức công phá tới 23 kiloton đã bật tung 2 triệu tấn nước và cát lên không khí tạo ra cột nước cao gần 1.830 m, rộng hơn 600 m, dày 91m. 57 con chuột bọ, 109 con chuột, 146 con lợn, 176 con dê và 3.030 con chuột bạch đã bị đưa lên 22 con tàu mục tiêu gần đó để quan sát. 35% số động vật chết vì ảnh hưởng trực tiếp của vụ nổ hay phơi nhiễm phóng xạ.
Hình ảnh đám mây hạt nhân bốc lên thành cột lớn đến nay vẫn là nỗi ám ảnh của cả nhân loại. Đám mây đen đầy độc tố này đem theo chất độc phóng xạ lên tầng bình lưu và làm nhiễm độc cả bầu khí quyển.
Đảo san hô vòng Bikini của quần đảo Marshall được Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco công nhận là Di sản văn hóa thế giới theo tiêu chí ( iv), (vi)
Tiêu chí (iv): Đảo san hô vòng Bikini là một minh chứng lịch sử trong việc thử nghiệm hạt nhân. Nơi đây lưu giữ những hình ảnh và những yếu tố quân sự về một khu vực thử nghiệm hạt nhân dưới nước. Hòn đảo cũng là bằng chứng xác thực về chiến tranh lạnh và sự phát triển của vũ khí hạt nhân. Chính tại đây, cuộc chiến hạt nhân đã đẩy nhân loại vào một kỷ nguyên hạt nhân đau thương và là nơi sinh ra hai quả bom tàn phá Hiroshima và Nagasaki.
Tiêu chí (vi): Đảo san hô vòng Bikini là nơi thử nghiệm hạt nhân dưới nước đầu tiên trên thế giới. Là nơi cho thấy sự leo thang của sức mạnh quân sự trong cuộc chiến tranh lạnh và là địa điểm đặc biệt quan trọng. Cũng chính những sự việc diễn ra tại hòn đảo này đã đẩy phong trào quốc tế giải trừ vũ khí hạt nhân lên cao trào. Những hình ảnh về việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân trên hòn đảo đã được sử dụng trong các cuộc đấu tranh về "kỷ nguyên hạt nhân" trong thế kỷ 20.
Những hình ảnh về hòn đảo qua ống kín nhiếp ảnh được sử dụng trong các chương trình kêu gọi giải trừ vũ khí hạt nhân.