Đá hủy sắt, đá thiên thạch, đá chữa rắn cắn, đá nước hoa tự tỏa hương thơm... là những trò lừa đảo phổ biến. Đáng tiếc vẫn nhiều người mất tiền tỉ vì sập bẫy.
Đá thần kỳ, giá trên trời
Phòng CSHS Công an tỉnh Bình Dương đang thụ lý giải quyết đơn của bà L.T.N (ngụ tỉnh Lâm Đồng) tố cáo một nhóm người nhận tiền cọc để bán cho bà cục đá thần kỳ có tên "đá hủy sắt" trị giá 200 tỷ đồng nhưng sau đó không giao hàng và bỏ trốn…
Bà N. cho biết, đầu tháng 3/2022, bà có quen biết với ông K.S ở tỉnh Đắk Lắk. Ông S. nói với bà có người cần bán cục đá có chức năng hủy sắt. Bà N. thông báo cho một người quen là ông D. (ngụ Bình Dương) thì ông D. đồng ý mua với điều kiện phải được xem hàng trước.
Một màn thử đá hủy sắt của kẻ lừa đảo.
Ông L.Q.H tự giới thiệu mình là Thượng tá, trưởng phòng của một đơn vị trong Công an tỉnh Bình Dương, rồi nói: "Cục đá này là vật gia bảo của gia đình tôi. Gia đình đã tin tưởng và ủy nhiệm cho tôi bán vật này, giá của cục đá là 200 tỷ đồng. Nếu ông bà có thiện chí mua thì sáng ngày mai tôi sẽ dẫn đi xem cục đá".
Ông H. nói cục đá này cũng giống như loại đồng đen chỉ có ở… trên trời! Nếu có mối bán lại cục đá này cho NASA thì thu lợi hàng trăm triệu đô la. Sau khi ký kết hợp đồng mua bán, thanh toán trước 1 tỷ 20 triệu đồng, bà N. không thể liên hệ được với ông H. nữa nên đến cơ quan công an trình báo.
Đây không phải là vụ lừa đảo đá thần kỳ đầu tiên. Rất nhiều vụ việc lừa đảo lên tới nhiều tỷ đồng để giao dịch những hòn đá được cho là "thần kỳ" đã diễn ra. Phổ biến nhất là chiêu lừa đảo đá thiên thạch. Nhiều kẻ lừa đảo quảng cáo có những viên đá thiên thạch thần kỳ với những công dụng khó tin và ra giá đến cả triệu USD.
Vụ lừa đảo đá thiên thạch đáng nhớ xảy ra vào năm 2017. Tháng 1/2017, Nguyễn Văn Hùng (50 tuổi, ngụ xã Nguyễn Văn Thảnh, huyện Bình Tân, Vĩnh Long) sử dụng viên chì có bọc nhựa PP đến giới thiệu với anh H.T.N. (40 tuổi, ngụ phường Tân Thiện, thị xã Đồng Xoài, Bình Phước) đây là "viên thiên thạch" có khả năng làm vỡ kính, rạn nứt nhiệt kế, chuyển chất từ thể lỏng sang thể rắn và phá hủy đá lửa của hộp quẹt gas… Hùng kêu bán với giá 1 triệu USD và người mua phải đưa trước số tiền cọc là 600 triệu đồng. Sau khi anh N. đến Vĩnh Long giao tiền đặt cọc thì Hùng đã bỏ trốn khỏi địa phương.
Một viên đá thiên thạch giả.
Trước đây cũng có một vụ việc một nhóm người Hải Phòng, Thanh Hóa, TP.HCM đến TP.Cần Thơ để "giao dịch'' mua bán bán thiên thạch trị giá hàng tỉ USD. Tại Cơ quan điều tra, 8 nghi phạm trong nhóm trên khai nhận, được một nhóm người khác giới thiệu có "hàng thiên kim" vừa được đem từ biên giới Campuchia về với giá bán từ 350 triệu đến 450 triệu USD/kg.
Ông Nguyễn Đức Phường, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, các vụ lừa đảo này diễn ra chủ yếu do sự thiếu hiểu biết của nạn nhân.
Ở Việt Nam có loại đá dễ nhầm lẫn với thiên thạch là đá tectit. Ở các vùng Lâm Đồng, Cao Bằng, Yên Bái, đá tectit được bán với giá vài trăm ngàn đồng/kg nhưng chúng lại được thổi phồng là đá thiên thạch, bán với giá rất cao. Thiên thạch không phải là kim loại quý như vàng hay kim cương, thậm chí thiên thạch có thể chứa các nguyên tố phóng xạ lại tiềm ẩn những nguy cơ có hại đến sức khỏe con người.
Thổi phồng giá trị để lừa đảo
GS.TSKH Phan Trường Thị, Viện trưởng Viện Đá quý, vàng và trang sức Việt khẳng định, trò mua bán các loại đá lạ hiện nay đa số là trò lừa đảo. Bằng cách thổi phồng giá trị, đưa yếu tố tâm linh, ma mị vào đó, người bán đã lừa đảo bằng những chiêu trò khá cũ. Nhiều người còn tự tuyên bố sở hữu những hòn đá độc nhất vô nhị như đá có thể phát sáng, thậm chí là viên đá hút nọc rắn…
Trong tự nhiên, không có bất kì một loại đá nào có những khả năng thần kì kể trên. Có thể là do tự thêu dệt nên, hoặc có thể những viên đá đó được làm nhân tạo để cho ra những tính năng được cho là kỳ lạ. Không có loại đá nào có thể tự phát ra mùi thơm cũng như tự phát sáng hay có thể chữa được nọc độc do rắn cắn. Việc trả giá hoặc rao bán hàng tỉ đồng/viên đá này là điều rất huyễn hoặc, không có cơ sở vì những viên đá này chẳng khác nào "đồ rởm", chẳng có giá trị gì.
"Không có cơ sở nào để nói những viên đá này có giá hàng tỉ đồng. Tất cả những tính năng này đều do con người tạo ra hoặc gán cho viên đá. Bản thân viên đá không có khả năng thần kỳ ấy. Nên cảnh giác với chiêu lừa này", GS Phan Trường Thị cho biết.
Đặc biệt là theo GS Phan Trường Thị, có rất nhiều loại hóa chất khác nhau có thể được sử dụng để tạo ra những tính năng kỳ lạ của viên đá. Tại phòng kiểm định của ông, đã từng có người đem loại đá có khả năng tự phát sáng đến để kiểm định xem đó là loại đá gì. Thực chất là người ta đã nhúng viên đá vào dung dịch hóa học cacbonat Sr nên nó dễ dàng phát sáng như đồ chơi của trẻ em. Bản thân viên đá đó không thể tự phát sáng được.
Hay để tạo ra mùi thơm, có rất nhiều loại hóa chất khác nhau được sử dụng. Người ta chỉ cần vài thao tác đơn giản là có thể biến một viên đá thông thường thành viên đá có mùi thơm ngào ngạt. Hơn nữa, những viên đá này không có tính năng gì đặc biệt, cho nên giá thành của chúng cũng là điều rất mơ hồ.
"Trong dân gian có lưu truyền về một loại hạt có thể hút nọc rắn. Hạt này có hai mùa đen – đỏ. Người ta nghiền hạt ra, đắp vào vết rắn cắn là có thể hút được nọc rắn. Có thể người ta nghiền hạt này ra rồi ép thành viên giống như viên đá chứ không có loại đá nào hút được nọc rắn. Hoặc cũng có thể lợi dụng tính lạnh của viên đá để làm dịu nọc rắn, nhưng đây đều là cách làm không có cơ sở, nguy hiểm đến tính mạng và không nên tin", GS Phan Trường Thị cho biết.
Hay như viên đá hủy sắt mà mấy ngày gần đây báo chí nêu, theo GS Thị đó là một chiêu lừa rất rõ ràng. Người mua trong trường hợp này quá dễ dãi, thiếu kiến thức cơ bản, mê tín dị đoan nên mới bị mắc lừa.
"Cần phải tỉnh táo trước những chiêu lừa đá thần kỳ. Không loại đá nào có những tính năng vượt xa thực tế cả, người dùng hãy tỉnh táo", GS.TSKH Phan Trường Thị khuyên.