Tàu thám hiểm vũ trụ của Nga, dự kiến sẽ thu thập mẫu đất đá trên một mặt trăng của sao Hỏa, đã bay chệch hướng vài phút sau khi bắt đầu sứ mệnh dự kiến kéo dài 33 tháng của mình.
>>> Nga bắt đầu khám phá vệ tinh của Sao Hỏa
Cơ quan hàng không vũ trụ Nga cho biết động cơ giữ cho tàu vũ trụ đi đúng đường đã không hoạt động. Các kỹ sư có 3 ngày để sửa chữa lỗi này trước khi tàu hết pin dự trữ.
Đây là dự án không gian tham vọng nhất của Nga trong những năm gần đây. Tàu thám hiểm có tên Phobos-Grunt, với “grunt” nghĩa là “đất” trong tiếng Nga. (Phobos là tên của một trong hai vệ tinh của sao Hỏa).
Các nhà khoa học hi vọng đất đá tàu thu thập được sẽ giúp họ tìm hiểu sâu hơn về nguồn gốc của vệ tinh rộng 27km Phobos. Nhiều nhà khoa học nghi ngờ rằng thực ra Phobos có thể chỉ là một tiểu hành tinh bị “mắc kẹt”.
Phobos-Grunt trên bệ phóng
Sứ mệnh chinh phục sao Hỏa lần này cũng có ý nghĩa lớn bởi nó mang theo vệ tinh sao Hỏa đầu tiên của Trung Quốc. Yinghuo-1 là một vệ tinh thăm dò nặng 115kg, được “cõng” trên lưng của tàu vũ trụ Nga. Dự kiến nó sẽ được thả vào quỹ đạo quan sát của hành tinh Đỏ.
Phobos-Grunt được phóng từ trung tâm Baikonur ở Kazakhstan, trên tên lửa đẩy Zenit-2SB vào 0h16 ngày 9/11 (giờ địa phương).
Nếu trục trặc có thể được sửa và mọi thứ diễn ra suôn sẻ, mẫu đất đá của vệ tinh sao Hỏa sẽ trở về trái đất trong vòng 3 năm nữa.
“Có vẻ như hệ thống động cơ không hoạt động”, Vladimir Popovkin, người đứng đầu Cơ quan vũ trụ Nga cho hay. “Điều đó có nghĩa là nó không xác định được hướng các ngôi sao”.
“Tôi sẽ không nói đó là một thất bại, đó là tình huống phi chuẩn, nhưng là một tình huống vẫn đang hoạt động”, ông nói.
James Oberg, một thành viên NASA đã về hưu, nay làm cố vấn, cho biết vẫn còn khả năng đưa tàu trở lại đúng hướng.
“Cần phải khẩn trương lấy lại kiểm soát, phân tích lỗi máy tính, và gửi hệ thống điều khiển động cơ rocket khẩn”, ông cho hay. Ông cũng cho rằng dựa vào bản chất vấn đề, thì đây “không phải là một thách thức bất khả kháng”.
Nga hi vọng Phobos-Grunt cuối cùng sẽ chinh phục được “lời nguyền” sao Hỏa của mình. Bởi nước này đã phái tổng cộng 16 sứ mệnh lên sao Hỏa kể từ những năm 1960, nhưng không có sứ mệnh nào thành công. Tàu vũ trụ Mars-96, được cho là tinh vi và là cố gắng lớn nhất gần đây của Nga, đã bị phá hủy trong lần phóng hỏng.