Những người bạn tưởng có thể khá lạ lẫm hay thậm chí là đáng sợ đối với người lớn, nó tùy vào nhận định của mỗi người. Nhưng những nhân vật không có thật này lại lại được sinh ra từ trí tưởng tượng của rất nhiều trẻ em. Trên thực tế, có khoảng 65% trẻ em dưới 7 tuổi cho biết chúng đã từng có một người bạn tưởng tượng ở thời điểm nào đó.
Liệu mối quan hệ này hoạt động như thế nào? Vì sao chỉ có một nhóm trẻ em nhất định mới có những người bạn tưởng tượng? Vì sao định nghĩa về những "người bạn" này lại rất vô chừng? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Người bạn tưởng tượng là bất cứ nhân vật giả tưởng nào do trẻ em tự tưởng tượng ra. (Ảnh: Rafinaded/Shutterstock).
Thế nào là một người bạn tưởng tượng?
Một người bạn tưởng tượng là bất cứ nhân vật giả tưởng nào do trẻ em tự tưởng tượng ra và tương tác với chúng. Những nhân vật này có thể dựa trên hình mẫu con người hoặc một loài động vật, hay thậm chí là một vật thể không thực sự tồn tại ở thế giới thực.
Qua khảo sát, người bạn tưởng tượng thường xuất hiện ở giai đoạn từ hai tuổi rưỡi cho đến ba tuổi (giai đoạn trẻ em bắt đầu phát triển trí tưởng tượng) và thường sẽ biến mất khi những đứa trẻ bắt đầu tạo dựng một mối quan hệ thật sự với gia đình và bạn bè.
Vì sao trẻ em lại có những người bạn này?
Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra để giải thích cho hiện tượng này. Nhưng sự thật là chúng ta không có câu trả lời cho câu hỏi trên. Một số nhà tâm lý học tin rằng trẻ em tạo ra những người bạn tưởng tượng đơn giản chỉ vì nó vui. Sau cùng thì chúng đang ở độ tuổi mà trí tưởng tượng phát triển mạnh mẽ nhất và giờ chơi sẽ vui hơn nhiều nếu có thêm một đến hai người bạn cùng tham gia.
Những giả thuyết khác lại mang tính nghiêm trọng hơn. Ở một số trường hợp, những người bạn tưởng tượng có thể được tạo ra để lấp đầy khoảng trống cho sự thiếu hụt những mối quan hệ cần thiết trên thực tế. Ví dụ, hiện tượng này có thể xảy ra khi một đứa trẻ bị cô lập trong thời gian dài và không có ai chơi cùng. Thật vậy, một số trẻ có những người bạn tưởng tượng để giúp chúng vượt qua khoảng thời gian cô độc và căng thẳng khi chúng không có cách nào khác để thể hiện bản thân đang hiện diện. Dù vậy, các chuyên gia tâm lý khuyên các phụ huynh rằng họ không nên quá hoảng loạn khi phát hiện con mình có một người bạn không có thật.
Một số lượng lớn nghiên cứu cho thấy một người bạn tưởng tượng thật sự có lợi cho sự phát triển não bộ ở trẻ vị thành niên, chúng có thể giúp trẻ nâng cao khả năng sáng tạo, tính hòa đồng, khả năng bắt chước và trí tuệ cảm xúc. Những người bạn tưởng tượng có thể giúp trẻ học cách giải quyết vấn đề, vượt qua cảm xúc cô đơn, khám phá những ý tưởng và sự vật thú vị, và mở rộng kiến thức về các mối quan hệ cũng như một số hành vi nhất định.
Người lớn nên hành xử như thế nào?
Có bạn tưởng tượng không nhất thiết phải là một vấn đề. Nếu con của bạn có một người bạn tưởng tượng ghé qua nhà cùng ăn bữa tối thì đừng quá lo lắng, bạn hãy thoải mái chơi cùng với con. Con của bạn sẽ cảm thấy rất vui vì bố mẹ cùng tham gia trò chơi nhỏ của chúng.
Tuy nhiên, dù việc có bạn tưởng tượng là hoàn toàn bình thường ở trẻ nhỏ, nhưng nếu con bạn có biểu hiện lạ hoặc tỏ ra sợ hãi người bạn đó, thì bạn sẽ cần phải chú ý hơn. Ví dụ, con bạn có thể từ chối nói chuyện với bất cứ ai khi người bạn tưởng tượng có mặt ở đó hoặc chúng mô tả một sự kiện đáng lo ngại khi cùng chơi với nhau. Hiện tượng này có thể là kết quả từ một chấn thương tâm lý hoặc vấn đề về tâm thần, hay thậm chí là xuất phát từ những yếu tố bên ngoài mà bạn không hay biết. Nếu bạn cảm thấy quan ngại về những người bạn tưởng tượng của con mình, bạn có thể trao đổi với bác sĩ nhi khoa hoặc các chuyên gia tư vấn tâm lý trẻ em để đảm bảo rằng những người bạn tưởng tượng không xuất hiện để giúp con bạn giải quyết một vấn đề mà bạn không hề hay biết.