Đi tìm lời giải cho việc Mặt trăng có sức ảnh hưởng lớn như thế nào đến thế giới động vật...
Có không ít câu chuyện ly kỳ xảy ra xung quanh những đêm trăng tròn mà đến nay, các nhà khoa học vẫn không ngừng đưa ra tranh luận. Các nhà khoa học đặt ra nhiều giả thuyết để đi tìm lời giải cho việc, liệu Mặt trăng có sức ảnh hưởng lớn như thế nào đến thế giới động vật. Đó là sức mạnh thần bí, ma quái của tự nhiên hay chỉ là những điều mà khoa học chưa thể lý giải.
Tuy vậy, trong một nghiên cứu mới đây, nhà sinh học Noga Kronfeld-Schor thuộc trường Đại học Tel Aviv (Israel) đã chỉ ra rằng: "Mặt trăng có thể tác động như một ám hiệu đồng bộ giữa các cá thể, là một ám hiệu cho những thông số môi trường khác như thủy triều, nguồn thức ăn, hay đơn giản cho phép động vật sử dụng thị giác. Những hành vi mà nó tác động khá đa dạng, từ những quá trình dài hạn như sinh sản theo mùa, di cư hay phản ứng trực tiếp với mức độ chiếu sáng”.
Cùng tìm hiểu một vài phương thức tác động của chu kì Mặt trăng đối với hành vi của giới động vật qua nghiên cứu của trang Discovery News dưới đây.
1. San hô giao phối nhiều hơn
Nghiên cứu rạn san hô lớn ở Australia, các nhà khoa học nhận thấy, sau mỗi dịp trăng tròn, hàng trăm loài san hô cùng nhau sinh sản đồng thời. Nhà nghiên cứu Oren Levy của Đại học Bar Ilan (Israel) nói với Discovery News rằng, Mặt trăng "có thể dàn dựng chuyện giao phối của hơn 130 loài san hô".
Qua nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy, có lẽ, chính Mặt trăng là nhân tố kích thích chủ yếu cho hiện tượng này. Sự ảnh hưởng từ sức hút Mặt trăng đối với chất lỏng trên Trái đất (lý thuyết được dùng để giải thích cho hiện tượng thủy triều thường lên cao vào những đêm trăng) ít nhiều tác động đến môi trường sống của các loài san hô.
Nhiều yếu tố như nhiệt độ, độ mặn, nguồn thức ăn đã góp phần, hỗ trợ cho hàng trăm loài san hô phóng thích tinh trùng và trứng đồng thời, làm tăng xác suất thụ tinh.
2. Vật nuôi "cắn xé" nhiều hơn
Kiểm chứng nhiều trường hợp ở Trung tâm Khám chữa bệnh Vật nuôi thuộc bang Colorado (Mỹ) trong một khoảng thời gian dài, các nhà nghiên cứu chỉ ra, hầu như động vật đều trở nên hung dữ và thay đổi bất thường vào những ngày xuất hiện trăng tròn.
Phổ biến nhất, chúng thường cắn xé, cào cấu, "tặng" nhau những vết thương. Những vết thương hoặc tình trạng bệnh ở các loài vật nuôi gần gũi nhất với con người như chó, mèo... cũng trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong suốt những ngày trăng tròn, tại các phòng cấp cứu dành cho vật nuôi, số lượng các con vật rơi vào tình trạng sức khỏe nghiêm trọng tăng lên tới 23% (đối với mèo) và 28% (đối với chó).
Tuy nhiên, các nhà khoa học tin, có một mối liên hệ vô hình giữa quãng thời gian này trong tháng và những con vật mà con người chưa thể khám phá ra. Một giả thuyết đã được đưa ra, có thể những con vật nuôi này đã dành nhiều thời gian dạo chơi ở bên ngoài vào ban đêm khi Mặt trăng sáng, theo đó, sức hút từ Mặt trăng ít nhiều đã tác động đến hệ thần kinh của chúng, dẫn đến tình trạng "cắn xé" nhau nhiều hơn.
3. Bọ cánh cứng đào lỗ lớn hơn
Con bọ cánh cứng, ấu trùng của loài côn trùng giống chuồn chuồn hay còn gọi là kiến sư tử (ant lion) đã đào những cái lỗ lớn hơn để bắt con mồi vào đêm trăng tròn.
Hành vi thay đổi này có thể là kết quả của việc những con côn trùng - con mồi của chúng trở nên linh hoạt hơn dưới ánh trăng tròn. Bởi thế, những con bọ cánh cứng này sẽ chăm chỉ đào những cái lỗ lớn nhằm hi vọng, "thu hoạch" được nhiều con mồi hơn.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tìm ra, thói quen này của bọ cánh cứng cũng xảy ra khi được ở trong môi trường bóng tối nhưng nó không thực sự linh hoạt giống như trong khoảng chu kỳ Mặt trăng.
4. Sư tử tấn công người nhiều hơn
Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Minnesota, Mỹ sau khi phân tích dữ liệu gần 500 vụ sư tử tấn công người dân làng ở Tanzania, châu Phi đã kết luận rằng, thời gian ngay sau đêm trăng tròn là lúc sư tử trở nên nguy hiểm nhất và là thời kỳ đen tối nhất đối với con người.
Sư tử săn mồi thành công hầu hết vào lúc tối, điều này cho phép chúng gây bất ngờ đối với con mồi. Vào những đêm trăng sáng, sư tử có khi phải chịu đói do đó, thời gian ngay sau khi trăng khuyết đã tạo cơ hội cho sư tử tìm được những con mồi béo bở.
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh thêm: “Trăng tròn chính xác là dấu hiệu báo trước nguy cơ kẻ săn mồi tấn công mạnh đột biến trong những ngày tiếp sau. Vì thế, ngày trăng tròn bản thân nó không phải là ngày nguy hiểm nhất mà lại là báo hiệu của "bóng tối" đang đến gần”.
5. Chim tăng tần suất săn mồi
Với một số loài chim nhất định, chúng sẽ thay đổi và gia tăng tần suất săn mồi của mình vào những đêm trăng tròn. Ví dụ như cú đại bàng thường có xu hướng gia tăng hoạt động săn mồi vào những đêm có trăng tròn. Bên cạnh đó, ánh trăng sáng sẽ giúp các loài chim đạt được độ thị lực tốt, bao quát được phạm vi rộng để bắt mồi ban đêm.
Tuy nhiên, cũng có những chim cú khác lại tránh hoạt động vào các đêm trăng tròn mà theo nghiên cứu của các nhà khoa học, hành vi này sẽ giúp chúng tránh né những kẻ săn mồi đáng sợ khác.