Bằng chứng của một ca phẫu thuật não cổ

Các nhà khảo cổ học tuyên bố đã phát hiện ra bằng chứng của một ca phẫu thuật não được thực hiện cách đây gần 1800 năm trên cơ thể một phụ nữ trẻ - nạn nhân đã chết không lâu sau ca mổ.

Người khai quật hiện trường khảo cổ Ioannis Graikos cho biết hài cốt người phụ nữ được phát hiện trong quá trình đào bới cứu nạn vào năm trước ở Veria, một thị trấn cách Thessaloniki 75km về phía tây. “Chúng tôi cho rằng trường hợp này là một ca phẫu thuật phức tạp chỉ có những bác sĩ lành nghề và có chuyên môn mới thực hiện nổi.”

Chuyên gia về xương nghiên cứu phát hiện này phát biểu hài cốt này là một phụ nữ không quá 25 tuổi, bị một cú đánh nghiêm trọng vào đỉnh đầu và phẫu thuật là một nỗ lực cứu sống cô. Ông cho biết hình dạng một cái lỗ khá rõ ràng trên sọ của cô là dấu hiệu của một ca phẫu thuật phức tạp. Graikos nói: “Có thể cô ấy không sống sót qua ca phẫu thuật bởi vết thương quá rộng, và cũng không có dấu hiệu hồi phục xung quanh rìa vết mổ.”

Theo Simon Mays, chuyên gia về tàn tích xương người tại cơ quan Di sản Anh quốc, một cơ quan cố vấn cho chính quyền Anh cho rằng khám phá ở Veria tương tự như những khám phá khác ở nhiều nơi thuộc Đế chế La-Mã trước đây. “Loại hình phẫu thuật đã xuất hiện từ lâu, những bằng chứng đầu tiên nhất có niên đại vào khoảng cách đây 5000 năm ở châu Âu.”

Trong những ca đầu tiên nhất, lỗ khoét được thực hiện thô hơn bằng cách đập vụn xương dần dần xung quanh rìa vết thương, nhưng ở thời La-Mã công cụ trở nên tinh tế hơn.

Mays nói: “Chúng ta biết rằng phẫu thuật não được thực hiện vào thời Đế chế La-Mã và một số văn bản La-Mã cổ có ghi lại những hướng dẫn khá tỉ mỉ về cách thức tiến hành loại hình phẫu thuật này. Điều đó phù hợp với những gì chúng ta biết về cách phẫu thuật của người La-Mã.”

Graikos cho biết phát hiện chứng minh tính xã hội và y học phức tạp ở Vieria vào thế kỷ thứ 3 sau Công nguyên – thời kỳ trị vì của La-Mã, một trong những trung tâm dân cư chính của Hy Lạp và là thủ phủ của liên minh những thành phố Macedonia.

Thành phố này từng tồn tại những công trình công cộng rộng lớn, xưởng làm việc của các nghệ sĩ và một hệ thống đường sá quy hoạch cẩn thận. Sự sụp đổ của thành phố có thể do những cuộc xâm lược mọi rợ từ phương bắc, khoảng không lâu sau năm 250 sau Công nguyên.

Ngôi mộ không chứa gì thêm ngoài bộ hài cốt, là một trong những ngôi mộ được phát hiện ở hai nghĩa trang tách biệt nhau, có niên đại từ thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên đến thế kỷ thứ 3 sau Công nguyên.

Graikos cho biết những ngôi mộ cổ xưa hơn bao gồm những kiến trúc vòm rộng nằm ngầm dưới đất với hai phòng riêng biệt và lối vào được gắn đồ trang trí. Những hầm mộ từ thời Thiên chúa giáo thì đơn giản hơn nhiều. Những ngôi mộ chứa trang sức vàng và đồng, đồ gốm, những chai lọ thủy tinh nhỏ chứa nước hoa và mỹ phẩm, tiền xu và vũ khí.

Hài cốt của một phụ nữ trẻ trong một ngôi mộ có từ thế kỷ thứ 3 sau Công nguyên ở Veria, bắc Hy Lạp. Các nhà khảo cổ tin rằng một lỗ rộng ở phía trước sọ, phía trên mắt, là kết quả của một ca phẫu thuật não rõ ràng là đã thất bại được thực hiện cách đây 1800 năm. Mặc dù tài liệu đề cập đến những ca phẫu thuật phức tạp như thế có tồn tại, phát hiện về những hộp sọ được phẫu thuật lại không phổ biến ở Hy Lạp. (Ảnh: AP)