Bí mật đằng sau việc động vật dùng màu sắc sặc sỡ để hù dọa kẻ thù hoặc thu hút bạn tình

Những con công có màu sắc rực rỡ cố gắng "phô diễn trang phục" hòng gây ấn tượng với bạn tình. Đó là hình thức phổ biến nhất, tuy nhiên, con vật này cũng có thể xòe cái đuôi ra để đe dọa kẻ săn mồi. Nghiên cứu mới cho thấy, có một nguồn gốc sâu xa từ tổ tiên liên quan đến hành vi gây ấn tượng hoặc hù dọa này.

Một số loài như chim bắt ruồi màu đỏ tươi sử dụng bộ lông để thu hút bạn tình, còn rắn chúa núi lại dùng màu sắc đó để bắt chước rắn độc khiến kẻ thù sợ hãi.

Bí mật ở đây là gì?

Mối liên hệ giữa tổ tiên loài vật và hoạt động của chúng

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa các kiểu màu sắc của một số loài với hoạt động tổ tiên chúng. Các loài biết tận dụng màu sắc tươi sáng để thu hút bạn tình được cho là hậu duệ của động vật hoạt động vào ban ngày. Còn những loài sử dụng màu sắc nhằm cảnh báo kẻ thù là hậu duệ của động vật hoạt động về ban đêm. Sự đe dọa còn được gọi là "chủ nghĩa chết chóc", khi động vật sử dụng dấu hiệu và màu sắc của chúng để hù dọa kẻ săn mồi.

Chim bắt ruồi có bộ lông rất cuốn hút.

Ngoài ra, cơ chế hoạt động cũng có nhiều thay đổi trong suốt lịch sử tiến hóa. Nhiều loài rắn và lưỡng cư này hoạt động vào ban ngày, nhưng tổ tiên của chúng thực sự hoạt động nhiều hơn vào ban đêm. Mục đích của các nhà khoa học là liên hệ cách sử dụng màu sắc của động vật với tổ tiên chúng. Đa phần loài hoạt động vào ban ngày sẽ dùng màu sắc để thu hút bạn tình như chim hay bò sát. Trong khi loài lưỡng cư, rắn hay sống về đêm thì dùng để hù dọa, xua đuổi kẻ thù.

Nhiều loài động vật trong số này có tổ tiên sở hữu màu lông không có gì nổi bật. Màu sắc tươi sáng bắt đầu được lưu truyền qua nhiều thế hệ vì giúp động vật tồn tại được, tìm bạn đời và sinh sản.

Nhắm đến kẻ săn mồi chứ không phải đồng loại

Nghiên cứu nói trên tin rằng, màu sắc tươi sáng của những loài này tiến hóa để hình thành một tín hiệu cảnh báo cho những kẻ săn mồi. Họ cũng phát hiện những động vật thị lực kém đã tiến hóa với màu sắc rực rỡ. Nghĩa là màu sắc cảnh báo đã tiến hóa để phát hiện ngay cả ở những con vật có khả năng nhìn kém hoặc không thể quan sát.

Bằng chứng là có thể hầu hết các loài rắn hoặc động vật lưỡng cư không thể phân biệt, vì vậy màu sắc tươi sáng của chúng thường được sử dụng để báo hiệu cho những kẻ săn mồi hơn là cho thành viên cùng loài.

Ngoài ra, màu sắc tươi sáng sẽ giúp động vật có đủ thời gian để thoát khỏi kẻ săn mồi khi rơi vào tình huống bị quấy rầy vào những thời điểm không hoạt động, kể cả ban ngày hay về đêm.

Đối với một số màu như đỏ, cam và vàng, chúng được sử dụng với tần suất dày đặc như một cách tránh kẻ săn mồi và cũng là một cách để thu hút bạn tình. Còn màu xanh lam thường liên quan đến giao phối.

Cập nhật: 12/11/2022 VNReview