Centennial Light Bulb - Một chiếc bóng đèn dây tóc tại trạm cứu hỏa số 6, thành phố Livermore, bang California, Mỹ vừa được tổ chức kỷ lục Guinness thế giới công nhận là chiếc bóng đèn có thời gian thắp sáng dài nhất thế giới: sáng liên tục trong 120 năm.
"Chiếc đèn trăm tuổi" này được lắp đặt vào năm 1901 và cho tới hiện tại, dù chưa rõ ngày tháng cụ thể nhưng hàng năm, người ta vẫn tổ chức sinh nhật cho nó vào khoảng tháng 6 (gần đây nhất là ngày 18/6). Kể từ đó, chiếc đèn 60W này đã được thắp sáng 24/24 tại trạm cứu hỏa. Ngoại trừ vài lần cúp điện, thì nó chỉ ngừng hoạt động tạm thời khi được gỡ từ trạm cứu hỏa này và chuyển sang trạm khác vào năm 1976.
Khi đó, người ta đã cắt hẳn dây điện để di chuyển vì sợ nó sẽ vỡ khi vặn nó ra khỏi đuôi đèn. Trong quá trình di chuyển, các xe cảnh sát và xe chữa cháy dưới sự chỉ huy của Đại úy Kirby Slate đã theo sau hộ tống và phải mất 22 phút đầy cẩn thận thì mới hoàn thành cuộc di dời.
Bóng đèn Centennial Light đã phát sáng trong 120 năm. (Ảnh: Simplemost).
Bóng đèn này là một bản cải tiến của chiếc đèn sợi đốt do Adolphe A. Chaillet phát minh và được sản xuất bởi công ty Shelby Electric. Bóng đèn được thổi bằng tay và dây tóc được chế tạo từ carbon. Chiếc bóng đèn này đã làm đau đầu nhiều nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới. Cho đến nay, họ vẫn chưa giải thích được nguyên nhân chính xác làm cách nào nó có thể hoạt động liên tục trong thời gian dài đến như vậy?
Trên trang web dành riêng cho chiếc đèn này, nhà vật lý học Debora Katz, tại Viện khoa học hải quân Hoa Kỳ đã thực hiện nhiều thí nghiệm về tính chất vật lý của chiếc bóng đèn huyền thoại này dựa trên một chiếc bóng đèn khác cũng do công ty Shelby sản xuất. Đây gần như là một bản sao của chiếc đèn tại Livermore. Katz cho biết: "Chiếc đèn tại Livermore có 2 điểm khác biệt so với đèn điện hiện đại. Đầu tiên là dây tóc của nó dày hơn 8 lần so với đèn hiện đại. Thứ 2 là dây tóc của là một loại chất bán dẫn, rất có khả năng là sợi carbon. Thông thường, khi dây dẫn nóng lên, khả năng dẫn điện sẽ giảm xuống. Khi bóng đèn Shelby nóng lên, tính dẫn điện của nó lại tốt hơn".
Katz cho biết sẽ lấy một mẫu dây tóc từ chiếc đèn cổ, cùng thời với chiếc đèn tại Livermore để thử nghiệm bằng máy gia tốc hạt tại Viện khoa học hải quân để tìm hiểu thêm về các tính chất của nó. Tuy nhiên, bà cho biết rằng: "Rất có thể, trường hợp của đèn tại Levermore là có một không hai". Hiện tại, chiếc đèn nay đang được ghi hình 10 giây/lần, bạn có thể theo dõi thêm tại đường dẫn này.
Năm 2015, nhà chức trách địa phương tổ chức tiệc kỷ niệm một triệu giờ phát sáng của Centennial Light. Hiện nay, Ủy ban Bóng đèn Centennial chịu trách nhiệm bảo dưỡng chiếc bóng này, với sự hợp tác của Sở Cứu hỏa Livermore-Pleasanton, Hiệp hội Di sản Livermore, Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore và Phòng thí nghiệm Quốc gia Sandia.
Ban đầu, Centennial Light có thể phát sáng với công suất 30 W (hoặc 60 W). Hiện nay, bóng đèn này chỉ có thể phát ánh sáng như đèn ngủ, công suất 4 W.
Năm 1972, sách kỷ lục Guiness ghi nhận Centennial Light là "bóng đèn bền nhất", vượt qua một bóng đèn tại Fort Worth, Texas. Centennial Light được ghi nhận kỷ lục trong 16 năm tiếp theo. Giai đoạn 1988-2006, bóng đèn này không được liệt kê trong danh sách, trước khi trở lại vào năm 2007.