100 nhà trí thức hàng đầu của công chúng thế giới

Noam Chomsky

Tạp thí Anh Prospect vừa tổ chức một cuộc bình bầu 100 nhà trí thức của công chúng hàng đầu thế giới (Globalpublic intellectuals poll). Họ đưa ra một bản danh sách gồm 100 trí thức thuộc đủ các lĩnh vực chính trị, xã hội, khoa học, văn hóa, văn học.

Hơn 20.000 người đã tham gia bỏ phiếu bầu. Kết quả đứng đầu theo thứ tự số phiếu là:

1. Noam Chomsky (4827)
2. Umberto Eco (2464)
3. Richard Dawkins (2188)
4. Václav Havel (1990)
5. Christopher Hitchens (1844).

Noam Chomsky sinh 1928 ở Philadelphia, là nhà ngôn ngữ học nổi tiếng với lý thuyết về ngữ pháp chuyển hóa. Nhưng ông được công chúng biết đến rộng rãi là từ thái độ công khai phản đối chiến tranh Việt Nam.

Hơn 40 năm qua, ông là nhà khoa học kiên trì nhất và lớn tiếng nhất phê phán chính sách đối nội và đối ngoại của Mỹ. Chomsky đã viết hơn 40 cuốn sách và vẫn đang tiếp tục giảng dạy đại học ở nhiều nơi.

Nói về vị trí đứng đầu của Noam Chomsky trong danh sách 100 nhà trí thức công chúng hàng đầu thế giới này, cây bút bình luận David Herman viết: "Ngay cả nếu bạn không đồng ý với sự công kích của ông ta về chính sách đối ngoại của Mỹ, thì vẫn có hai lý do vì sao ít người ngạc nhiên khi thấy tên ông ở đầu danh sách trưng cầu. Thứ nhất là tầm trí thức của ông. Giống như nhiều người khác trong top mười, ông nổi tiếng ở nhiều lĩnh vực. Thứ hai, và quan trọng hơn, Chomsky thuộc về truyền thống của Zola,

Umberto Eco

Russell và Sartre: nhà tư tưởng lớn hay một nhà văn lớn, người lên tiếng về những vấn đề lớn của công chúng thời mình sống, người đối lập với chính quyền về các vấn đề lương tâm hơn là những chính sách in trên giấy".

Umberto Eco năm nay 73 tuổi. Có thể gọi ông là con người Phục Hưng vì phạm vi tri thức của ông. Nghề chính của ông là giáo sư ký hiệu học tại Đại học Bologna, nhưng ông còn được biết đến nhiều hơn, ngoài các công trình khoa học, là các tiểu thuyết như Tên của hoa hồng, Con lắc Foucault, cuốn sau đã được dựng thành phim tại Holywood với sự tham gia của ngôi sao màn bạc Sean Connery.

Richard Dawkins

Richard Dawkins nổi tiếng năm 1976 với cuốn sách Gene ích kỷ, trong đó ông coi gene là đơn vị trung tâm của sự chọn lọc tự nhiên. Ông năm nay 64 tuổi, là giáo sư về khoa học đại chúng tại Oxford. Ông là người kịch liệt phê phán các loại tôn giáo có tổ chức. Hiện nay ông đang viết một cuốn sách tư liệu dự định đặt tên là Nguồn gốc của mọi cái ác. 

Václav Havel

Václav Havel sinh năm 1936 tại Praha, nổi tiếng với những vở kịch hiện thực phê phán. Từ một tác gia kịch bản, Havel đã được bầu làm Tổng thống Tiệp Khắc sau những biến động cuối thập kỷ 1980, đầu 1990. Khi Tiệp Khắc chia làm hai nước, ông tiếp tục làm Tổng thống nước Cộng hòa Czech thời kỳ 1993 - 2003.

Christopher Hitchens năm nay 56 tuổi là một nhà báo chính trị nổi tiếng.

Christopher Hitchens

Trong danh sách 100 trí thức này giới văn học có một số người, như Salman Rushdie (1468 phiếu, xếp thứ 10), JM Coetzee (548 phiếu, xếp thứ 44), Julia Kristeva (487 phiếu, xếp thứ 48), Orhan Pamuk (393 phiếu, xếp thứ 54), Amos Oz (358 phiếu, xếp thứ 59), Cao Hành Kiện (277 phiếu, xếp thứ 69).

Ngay khi cuộc trưng cầu kết thúc đã có ý kiến thảo luận về danh sách do Prospect đưa ra. Dẫu sao, đây cũng chỉ là một cách nhìn nhận và đánh giá. Tuy nhiên qua đó người ta cũng thấy được giới trí thức có ảnh hưởng đến mức độ nào đối với công chúng thời hiện đại.