Cách thế giới đối phó với nắng nóng kéo dài hiệu quả

Thế giới đang nỗ lực tìm ra các giải pháp hiệu quả để chống chọi với một mùa hè oi bức khắc nghiệt do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Theo hãng CNN, nắng nóng khắc nghiệt đã quay trở lại khu vực Tây Âu, thậm chí một số quốc gia bước vào đợt thứ ba của nắng nóng kéo dài trong năm nay. Ở Mỹ, hơn 80% dân số dự kiến sẽ trải qua đợt nắng nóng kỷ lục vào tuần tới, bao gồm cả khu vực gần Đại Tây Dương và Đông Bắc.

Khủng hoảng khí hậu đang khiến cho tình trạng nắng nóng khắc nghiệt xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn. Ở khu vực thành phố, nếu không có những biện pháp làm mát hiệu quả sẽ khiến cuộc sống trở nên ngột ngạt hơn. Điều hòa không khí có thể giúp làm mát trong nhà nhưng lại tăng nhiệt độ ngoài trời. Và chính điều này cũng làm gia tăng cuộc khủng hoảng khí hậu. Lưu lượng xe chạy trên đường cũng đang làm không khí bên ngoài khó thở hơn.

 Vienna cũng có nhiều đài phun nước để người dân có thể uống bất kỳ khi nào. (Ảnh minh họa: CNN).

Dưới đây là những giải pháp các quốc gia đang triển khai để chống chọi với một mùa hè oi bức:

Trồng nhiều cây xanh

Khi thời tiết trở nên nóng hơn, những người sử dụng điều hòa nhiệt độ có thể ở trong nhà nhưng không phải ai cũng được hưởng tiện ích đó. Tại các thành phố lớn không nằm gần bờ biển, các công viên có bóng râm là lựa chọn tốt nhất. Thành phố lớn thứ hai của Colombia, Medellin đang phát triển một đô thị bóng mát trong dự án "Hành lang xanh" từng được vinh danh.

Mạng lưới "Hành lang xanh" đã thiết kế những làn đường xe đạp và lối đi bộ phủ bóng cây xanh kết nối với các công viên của thành phố và là điểm đến mà người dân thường xuyên lựa chọn. Nhờ dự án này, nhiệt độ đã giảm hơn ở những khu vực có cây xanh và xung quanh đó.

"Phát triển rừng tại đô thị là cách tốt nhất để giảm nhiệt trước cái nóng của thành phố. Cách làm này giúp Medellin giảm đi nhiệt độ trung bình vào mùa hè. Đây là điểm đáng chú ý", bà Kathy Baughman McLeod, Giám đốc Trung tâm phục hồi của Quỹ Adrienne Arsht-Rockefeller tại Hội đồng Đại Tây Dương cho biết. Trong năm 2019, thành phố đã trồng hơn 8000 cây xanh và hơn 350.000 cây bụi.

Bên cạnh đó, ở nhiều thành phố, chờ xe bus sẽ mất rất nhiều thời gian và trời càng nóng thì việc chờ đợi càng mệt mỏi hơn. Thành phố Miami của Mỹ đã nhận thấy tầm quan trọng của việc trồng cây xung quanh 10 trạm dừng xe bus. Dự án hướng dẫn các loại cây phù hợp để trồng ở những khu vực trạm dừng đỗ xe bus giúp người dân giải tỏa nhiệt trong mùa hè. Hiện thành phố sở hữu hàng chục điểm dừng xe bus xanh.

Các thành phố trên khắp thế giới cũng đang tạo ra những "khu vườn trên bầu trời" để giảm nhiệt cho các tòa nhà.

Hệ thống phun hơi sương bằng hơi nước

Giống với một số quốc gia châu Âu, nhiều người dân ở Vienna, Áo không có điều hòa, vì vậy nước là một phần quan trọng để người dân thủ đô của Áo làm dịu đi cái nắng mùa hè. Đối với những người không có thời gian ngâm mình trong dòng sông Danube, thành phố đã xây dựng các công viên làm mát với những cột phun sương giúp mọi người có thể tắm hoặc chỉ cần ngồi gần để tận hưởng nhiệt độ mát mẻ xung quanh. Trẻ em, đối tượng dễ bị tổn thương do nhiệt độ khắc nghiệt thường tìm niềm vui trong các hồ bơi phun nước của thành phố hoặc chạy xung quanh những khu vực có nước phụt lên. Chính quyền thành phố tập trung vào các công cụ làm mát bằng nước để phát huy hơi mát tối đa, giúp người dân không bị sốc nhiệt trong mùa hè.

Mặt khác, Vienna cũng có nhiều đài phun nước để người dân có thể uống bất kỳ khi nào - hơn 1.100 vòi với dân số 1,9 triệu người - điều này rất quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh liên quan đến sốc nhiệt.

"Điều hòa không khí ở nhà nghe có vẻ là giải pháp nhanh chóng và dễ dàng nhưng không phải là giải pháp bền vững vì nguồn năng lượng và nhiệt thải từ thiết bị này. Vì vậy, việc sử dụng tính năng của nước và mở cửa sổ ở những tòa nhà cổ là một giải pháp tốt nhất với nhiệt độ khắc nghiệt", bà McLeod nói.

Giống như Vienna, Paris cũng sử dụng máy phun sương vào những ngày nắng nóng. Thủ đô Paris cũng có hàng chục "đài phun nước" mới" cùng với nhiều đài phun nước truyền thống. Ngoài ra, kế hoạch chống nóng của thủ đô Paris cũng bao gồm lập một sổ đăng ký trực tuyến nhằm xác định những người dễ bị tổn thương nhất. Chính quyền địa phương có thể kiểm tra qua điện thoại và đưa ra lời khuyên với mọi người phù hợp nhất. Các trường mẫu giáo có máy điều hòa không khí tạm thời trong các lớp học trong khi các công viên và hồ bơi công cộng mở cửa trong nhiều giờ vào ban đêm. Và giống như Los Angeles, Paris đang cố gắng giải tỏa cái nóng trên các con đường và vỉa hè bằng cách "khử khoáng", sử dụng nhiều vật liệu xốp hơn.

Áp dụng kỹ thuật làm mát từ kiến trúc cổ đại

Trung Đông là khu vực có dân cư sinh sống nóng nhất trên Trái đất. Nhiệt độ ở thành phố Abu Dhabi có thể lên tới hơn 50 độ C. Điều hòa nhiệt độ được xem là nhu cầu thiết yếu và mọi người thường ở trong nhà để chống chọi với nóng. Với những người dân không có cơ hội tiếp xúc điều hòa thì kỹ thuật làm mát từ kiến trúc Ả rập cổ đại đang là lựa chọn tối ưu.

Mashrabiya là một tấm trang trí bằng gỗ chạm khắc công phu, được đặt ở bên ngoài hoặc bên trong một tòa nhà. Đây được xem là tấm bình phong trong kiến trúc Hồi giáo giúp khuếch tán ánh sáng mặt trời và giữ cho tòa nhà mát mẻ nhưng sẽ không hề cản hết tất cả ánh sáng. Những tấm mashrabiya được thiết kế để mang đến làn gió nhẹ và tạo cho căn phòng mát mẻ tránh nắng nóng vào tòa nhà. Về cơ bản, ý tưởng này là để ngăn ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào mặt ngoài của một tòa nhà. Kỹ thuật này đã giúp giảm 50% nhu cầu sử dụng điều hòa không khí của tòa nhà.

Los Angeles: Sơn thành phố màu trắng

Đây là cách làm gây tranh cãi một chút. Một số thành phố đã thử nghiệm sơn các mái nhà màu trắng để phản xạ ánh sáng mặt trời tốt hơn và giữ cho tòa nhà mát mẻ. Tuy nhiên, Los Angeles lại sơn toàn bộ các con đường màu trắng. Những gam màu tối của đường nhựa hấp thụ ánh sáng mặt trời và phát ra năng lượng nóng dưới dạng nhiệt. Khi sơn nhựa đường màu trắng, về lý thuyết sẽ ngăn mức nhiệt phát ra và giúp nhiệt độ không khí mát hơn.

Một số nhà nghiên cứu như Ariane Middel và V. Kelly Turner đã nhận ra rằng kỹ thuật này đã làm mát đường phố, giúp giảm khoảng 10 độ C trong thời tiết nắng nóng. Điều đó có nghĩa là nếu bạn ở cách đó vài dãy nhà, những con đường trắng có thể giúp bạn cảm thấy mát mẻ hơn.

Đặt tên cho những đợt nắng nóng

Thế giới đã đặt tên cho các cơn bão, lốc xoáy và bão tố trong nhiều thập kỷ vì một lý do là một cơn bão được đặt tên khiến bạn chú ý hơn. Tây Ban Nha đã đặt tên cho đợt nắng nóng tháng Bảy là Zoe.

"Bên cạnh các biện pháp can thiệp vật lý đối với các đợt nắng nóng, việc đặt tên cho những đợt nắng nóng là việc làm tích cực vì chúng ta có thể nhận ra mức độ nguy hiểm của chúng và cảnh giác hơn", bà Kathy Baughman McLeod, đại diện Arsht-Rock nói.

• Sóng nhiệt làm châu Âu thêm đau đầu với bài toán năng lượng
• 40 độ C ở Anh khiến chim rơi từ trên trời, nhiều động vật chết khô
• Tổ chức Khí tượng thế giới cho biết: Các đợt nóng sẽ xảy ra thường xuyên hơn