Coi chừng mù vì sán

Bệnh sán lá gan lớn gần đây mới thấy xuất hiện và lan rộng ở người, thạc sĩ Đào Hạnh Nguyên, trưởng khoa khám bệnh chuyên ngành Viện Sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng trung ương, nói.

Cần rửa thật sạch các loại rau để loại trừ ấu trùng sán lá gan (Ảnh: terebess)

Từ năm 2002 trở về trước, viện chưa từng tiếp nhận điều trị trường hợp mắc sán lá gan lớn nào. Vậy mà ba tháng đầu năm nay đã có 60 bệnh nhân nằm điều trị nội trú, 20 giường bệnh của viện đã quá tải. Tính riêng ngày 20-4 cũng có 12 bệnh nhân nằm điều trị do bệnh này.

Bác sĩ Nguyên nói ấu trùng sán lá gan lớn thường bám vào các loại rau mọc ở dưới nước: rau ngổ, cải xoong, rau đắng, rau muống, rau răm, rau cần... Nếu ăn phải những loại rau có ấu trùng sán lá gan lớn ký sinh, tất sẽ mang bệnh.

Khi sán lá gan lớn đã khu trú lâu trong cơ thể, gây ápxe có mủ, hủy hoại dần bộ phận gan. Bệnh có thể dẫn đến tử vong do vỡ bao gan, xuất huyết hoặc sốc nhiễm trùng vì viêm phúc mạc.

Bác sĩ Nguyên cho hay bên cạnh sán lá gan lớn tăng đột ngột, bệnh ấu trùng sán lợn cũng ở mức cao. Ngày 20-4, số bệnh nhân nhiễm ấu trùng sán lợn điều trị tại viện là 20.

Bệnh phát sinh do ăn phải trứng của sán dày lợn có trong rau sống, nguồn nước nhiễm bẩn, thức ăn và thịt lợn gạo chưa nấu chín. Rất nhiều bệnh nhân nhiễm bệnh do ăn nem thính, thịt lợn sống tái chanh. Bệnh gặp nhiều ở Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nam, Nghĩa Hưng (Nam Định), Thái Thụy (Thái Bình), Nga Sơn (Thanh Hóa) và Sóc Sơn (Hà Nội).

Phát hiện bệnh muộn, ấu trùng sán xuyên qua niêm mạc ruột đi vào máu, điều trị khó dứt điểm, dễ để lại các di chứng như động kinh, tổn thương dây thần kinh thị giác dẫn đến mù mắt vĩnh viễn.

Thực tế, thói quen rửa rau sống qua nước muối không có nhiều ý nghĩa đối với các loại rau đã nhiễm ấu trùng sán. Theo bác sĩ Nguyên, tốt nhất là rửa rau thật sạch dưới vòi nước chảy mạnh và ngâm qua nước muối.

NGỌC HÀ

Từ trước đến nay, toàn bộ lượng thuốc điều trị sán lá gan lớn là Triclabendazole (dạng biệt dược Egaten 250mg) đều do Tổ chức Y tế thế giới tài trợ, bệnh nhân được phát thuốc miễn phí, không có mặt trên thị trường. Do tình hình bệnh tăng đột biến, lượng thuốc được phát như mọi năm đã sử dụng hết nên phải sử dụng một số loại thuốc không hiệu quả bằng Triclabendazole.