Đảo Rockall, nơi hoang vắng và tuyệt vọng nhất thế giới

Rockall là một hòn đảo đá rất nhỏ, với khoảng không gian rộng chừng 570 mét vuông, không có người ở, xa xôi với đại lục châu Âu, ở Bắc Đại Tây Dương.

Ở vùng Bắc Đại Tây Dương băng giá có một hòn đảo đá núi lửa không có người ở, nằm cách đảo St. Kilda 304,1 km về phía Tây và cách Ireland 424 km về phía Tây Bắc. Do những thay đổi tự nhiên như thủy triều và hoàn lưu đại dương nên khu vực này không thể tính toán chính xác.

Tên gọi Rockall bắt nguồn từ tên gọi dân gian của Ireland từ thời Trung Cổ. Truyền thuyết nói về một hòn đá kỳ bí có tên "Rocabarra" sẽ xuất hiện trước ngày tận thế. Tảng đá này từng được Scot Martin nói đến vào năm 1703, và liên hệ tới sự tồn tại của truyền thuyết của "Rocabarra".

Vùng biển gần đảo có nhiều rạn san hô, thường có gió mạnh, gió biển cuốn lên những con sóng cao hơn 10 m với tốc độ 62 km/h, ập vào đảo. Trên đảo không có đất, và cũng hoàn toàn không có nguồn nước ngọt, thay vào đó, nơi đây chỉ có những tảng đá granit lộ thiên, và nơi mà chúng ta đang nói đến chính là đảo Rockall, nơi được coi là hoang vắng và tuyệt vọng nhất trên thế giới.

Rockall là phần nhô lên mặt nước của một ngọn núi lửa xưa kia. Khu vực này không có nước sạch, do đó không ai có thể sống được ở đây. Các cư dân duy nhất của hòn đảo này là chim uria, chim cốc phương bắc và các loại chim khác đậu trên Rockall trong suốt những chặng bay dài. Một số loài chim khác thậm chí còn xây tổ trên vách đá.

Đảo Rockall cách xa các tuyến đường hàng hải và nền văn minh của con người. Hòn đảo này là nơi không có thảm thực vật và rất nhỏ, nó là tàn tích của núi lửa và hoàn toàn không có con người sinh sống. Tuy nhiên, hòn đảo kín đáo này đã thu hút sự chú ý của Vương quốc Anh, Ireland, Đan Mạch. Đại diện của cả 4 bên đều tin rằng có trữ lượng dầu mỏ và khí đốt tự nhiên trị giá lên tới 160 tỷ USD bị chôn vùi dưới thềm lục địa của hòn đảo này.

Những ghi chép sớm nhất về hòn đảo xuất hiện vào cuối thế kỷ 15. Vào ngày 8 tháng 9 năm 1811, Basil Hall, thuyền trưởng của Hải quân Hoàng gia Anh Endymion, đã dẫn đầu một đội nhỏ lên đỉnh thành công đảo Rockall trong điều kiện thời tiết cực kỳ khắc nghiệt. Người ta kể rằng khi phát hiện ra hòn đảo, họ tưởng đó là một chiếc thuyền buồm vì trên đỉnh tảng đá phủ đầy phân chim màu trắng, khi đến gần hơn, họ mới phát hiện ra đó là một hòn đảo nhỏ.

Thuyền trưởng Basil tìm thấy một bậc đá thấp ở phía tây nam hòn đảo, từ đây leo lên đỉnh đảo và đo chiều cao của vách đá cũng như độ sâu xung quanh hòn đảo. Theo dòng chảy, người ta phát hiện ra rằng độ sâu của đại dương đạt tới hơn 2.000 mét. Họ suy đoán rằng nó có thể được hình thành do một vụ phun trào núi lửa và nơi tiếp xúc với mực nước biển phải là một phần của rìa miệng núi lửa.

Năm 1824, một vụ tai nạn chết người xảy ra trên bãi đá gần đảo Rockall. Năm 1904, tàu hơi nước SS Norge mắc cạn trên bãi đá gần đảo Rockall, khiến hơn 600 người thiệt mạng.

Hàng trăm năm qua, xung quanh Rockall có đầy rẫy các vụ tai nạn bí hiểm. Năm 1686 một tàu đánh cá đã bị mắc cạn gần đó. Năm 1812, tàu nghiên cứu "Leonidas" bị chìm cách đó không xa, và 12 năm sau là "Helen of Dundee" chung số phận. Năm 1904, tàu Na Uy cũng bị đâm trên đường tới New York khiến 635 người chết và 150 người đã thoát nạn.

Vào ngày 18 tháng 9 năm 1955, một chiếc trực thăng của Hải quân Hoàng gia đã hạ cánh xuống đảo Rockall, treo cờ Anh trên đảo và đặt biển báo chủ quyền. Hoạt động này có thể là cuộc bành trướng thuộc địa cuối cùng của Anh. Vào ngày 10 tháng 2 năm 1972, Rockall không còn là lãnh thổ độc lập và chính thức trở thành một phần của Đảo Harris, Scotland.

Vào ngày 16 tháng 5 năm 1985, một chuyên gia sinh tồn tên là Tom McLean đã đến cư trú trên đảo cho đến ngày 4 tháng 7 để ủng hộ yêu sách chủ quyền của Anh đối với đảo Rockall.

Năm 1997, ba nhà vận động của Tổ chức Hòa bình Xanh (Greenpeace) quyết định đi đến đảo Rockall. Mục đích của họ là phản đối việc khai thác dầu ở đây. Greenpeace tin rằng việc khai thác dầu sẽ gây ra thiệt hại lớn cho môi trường. Họ muốn dùng hành động này để khơi dậy sự chú ý của người dân đối với các vấn đề môi trường. Mãi đến năm 1999, Greenpeace buộc phải rời đi vì thiếu vốn.

Rockall được sáp nhập vào Vương quốc Anh năm 1972 và trở thành một phần của Đảo Harris thuộc Scotland, vùng này vẫn đang chịu tranh chấp giữa Ireland, Iceland và Đan Mạch. Vì cả Vương quốc Anh (1997) và Ireland (1996) đã phê chuẩn Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển, hiệp ước này không coi Rockall là đất thuộc quyền quản lý của một quốc gia nào dù cả Anh và Ireland đều cho rằng nó thuộc lãnh thổ của mình.

Ở thời điểm hiện tại, đảo Rockall đã được xác nhận là không có vị trí chiến lược vì vùng biển nơi nó tọa lạc có thể chứa nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí đốt tự nhiên dồi dào nên Đan Mạch, Iceland, Ireland và Vương quốc Anh đang đàm phán nhưng vẫn chưa xác nhận quyền lợi của mình.

Cập nhật: 13/12/2023 PNVN