Đây là chiếc lá khỏe nhất thế giới và nó có thể chịu được trọng lượng của một người trưởng thành

Trong vương quốc tươi tốt và mê hoặc của rừng nhiệt đới Amazon, ẩn chứa một kỳ quan thực vật vô cùng độc đáo - Hoa súng Amazon, có khả năng nâng đỡ trọng lượng của con người.

Chiếc lá khỏe nhất thế giới thường được coi là lá của cây Victoria Amazonica, còn được gọi là hoa súng Amazon. Loại cây tuyệt vời này có nguồn gốc từ vùng nước nông của lưu vực sông Amazon, nơi nó mọc ở các hồ nhỏ và nhánh sông. Nó có những chiếc lá hình tròn khổng lồ có thể đạt đường kính lên tới ba mét và có vành hếch lên. Những chiếc lá được neo bằng những thân cây dài dưới nước, có thể dài tới 8 mét.

Victoria amazonica, hay hoa súng khổng lồ, là một trong những loài hoa súng lớn nhất trong họ. Những bông hoa khổng lồ màu trắng đến hồng bên cạnh những chiếc lá, có thể rộng tới 3 mét, cực kỳ thơm và có mùi thơm ngọt như dứa vào ngày đầu tiên trong vòng đời hai ngày của chúng. Hoa chỉ nở trong vài ngày, nở vào ban đêm của ngày đầu tiên. Ở giai đoạn này, cánh hoa có màu trắng, bọ bị thu hút bởi màu sắc và hương thơm của hoa. Bông hoa ngừng tỏa mùi vào lúc hoàng hôn và đóng lại, giữ bọ cánh cứng ở bên trong.

Nhưng điều gì làm cho những chiếc lá này mạnh mẽ đến vậy? Bí mật nằm ở cấu trúc và sự thích nghi của chúng. Mặt trên của lá có dạng sáp và có hoa văn giống như tấm chăn giúp đẩy nước và ngăn ngừa nấm phát triển. Mặt dưới của lá có màu đỏ tía, có mạng lưới các gân và khoang giúp hỗ trợ và nổi. Các xương gân được bao phủ bởi những gai nhọn có tác dụng ngăn chặn động vật ăn cỏ và ký sinh trùng. Các khoang này giữ không khí và cho phép lá nổi trên mặt nước.

Mặt dưới của lá có mạng lưới các gân và hốc giúp hỗ trợ và tạo sức nổi. Hoa súng khổng lồ được các nhà thám hiểm người Anh ở Nam Mỹ phát hiện vào năm 1801. Nó nhanh chóng trở nên phổ biến ở Anh thời Victoria, nơi tên chi của nó, Victori, được đặt để vinh danh Nữ hoàng Victoria trẻ tuổi, và loài cây này trở thành biểu tượng của Đế chế Anh. Từ lâu, chúng đã thu hút các nhà khoa học, kiến trúc sư và nghệ sĩ vì vẻ đẹp và kích thước tuyệt đối của nó.

Sức mạnh của lá Victoria Amazonica thật đáng chú ý. Nó có thể chịu được sức nặng của một đứa trẻ nhỏ hoặc thậm chí là người lớn nếu trọng lượng được phân bố đều trên toàn bộ bề mặt của lá. Một số nguồn tin cho rằng chiếc lá có thể chịu được trọng lượng lên tới 45 kg, trong khi những nguồn khác lại báo cáo con số cao hơn, chẳng hạn như 113 hoặc thậm chí 226 kg.

Tuy nhiên, những ghi chép này có thể phụ thuộc vào kích thước, độ tuổi và tình trạng của lá cũng như phương pháp đo.

Hoa súng Amazon phát triển mạnh ở những vùng ngập nước theo mùa của lưu vực sông Amazon, nơi nó có khoảng sáu tháng để phát triển trước khi nước biến mất một lần nữa. Trong thời kỳ đó, những chiếc lá to khổng lồ của nó cho phép nó hấp thụ lượng ánh sáng mặt trời tối đa. Các đường gân của lá về cơ bản cho phép hoa súng có nhiều diện tích bề mặt hơn để quang hợp trong khi sử dụng ít sinh khối hơn.

Victoria Amazonica không chỉ mạnh mẽ mà còn đẹp và thơm. Nó tạo ra những bông hoa lớn, tồn tại trong thời gian ngắn, những bông hoa này thường nở ra vào ban đêm và đổi màu từ trắng sang hồng sau khi giải phóng phấn hoa. Những bông hoa sau đó sẽ được thụ phấn bởi một con bọ bị thu hút bởi mùi hương và sức nóng của chúng. Con bọ sẽ bị mắc kẹt bên trong bông hoa trong một ngày và sau đó trốn thoát cùng với một ít phấn hoa để đến thăm bông hoa khác và hoàn thành chu trình.

Hoa súng khổng lồ không chỉ mạnh mẽ mà còn đẹp và thơm. (Ảnh minh họa).

Victoria Amazonica là kỳ quan thiên nhiên thế giới đã mê hoặc con người trong nhiều thế kỷ. Nó được đặt theo tên của Nữ hoàng Victoria bởi John Lindley vào năm 1837, dựa trên mẫu vật được Robert Schomburgk thu thập ở Guiana thuộc Anh. Sau đó nó được trồng ở các vườn thực vật trên khắp thế giới, chẳng hạn như Kew Gardens ở London, nơi nó đã truyền cảm hứng cho Joseph Paxton thiết kế Cung điện Pha lê cho Triển lãm lớn vào năm 1851.

Nếu muốn tận mắt chiêm ngưỡng loài cây tuyệt vời này, bạn có thể ghé thăm một số nơi trồng nó, chẳng hạn như Vườn Kew, Vườn bách thảo Adelaide, Nhạc viện Princess of Wales hoặc Công viên Tower Grove. Bạn sẽ ngạc nhiên bởi kích thước, sức mạnh và vẻ đẹp của nó.

Một nhóm các nhà khoa học Anh và Pháp nghiên cứu cơ học của những chiếc lá khổng lồ đó đã ghi lại một mạng lưới các gân lá dạng dầm được tối ưu hóa cho sức mạnh và hỗ trợ cấu trúc. Nghiên cứu của họ được công bố vào tháng 2/2022 trên tạp chí Science Advances.

Thorogood, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Những gì chúng tôi cho thấy thông qua các thí nghiệm thực nghiệm và mô hình toán học là những chiếc lá này rất mạnh và có độ mềm dẻo đặc biệt giúp chúng phát triển rất lớn".

Sử dụng các mô hình máy tính và một mẫu thử nghiệm in 3D, nhóm nghiên cứu đã kiểm tra giả thuyết của họ về cách các loài thực vật ở Amazon này thực hiện điều đó. Họ phát hiện ra rằng các gân nhánh của hoa súng khổng lồ bắt đầu rất dày ở gần tâm và thuôn nhọn về phía mép lá, giúp phân bổ đều trọng lượng của lá. Chúng làm cứng và nâng đỡ chiếc lá trong khi cho phép nó đàn hồi trở lại khi nó bị biến dạng, chẳng hạn như dưới chân của một con chim và chúng làm như vậy một cách rất hiệu quả.

Mặt dưới của lá được bao phủ hoàn toàn bởi một mạng lưới gân gai mọc ra từ thân giữa. Các gân chính trở nên mỏng hơn và phân chia thành các nhánh khi chúng tiếp cận vành lá. Chúng được cắt ngang với các khoảng cách đều đặn bởi các đường gân khác tạo thành các vòng tròn đồng tâm và là điểm độc nhất của loài hoa súng này. Hiệu ứng tổng thể là rất nổi bật, một mạng lưới phức tạp của các đường gân màu vàng trên nền màu xanh đậm hoặc đỏ của lá.

Cập nhật: 27/11/2023 PNVN