Giải pháp chống 'cưỡng bức' của vịt cái

Ở một số loài vịt, cơ quan sinh dục của con cái có cấu tạo khá phức tạp để ngăn chặn hành vi giao phối cưỡng bức của con đực. 

Con đực trong một số loài vịt thường xuyên thực hiện hành vi giao phối cưỡng bức đối với con cái. Ảnh: huntersblind.com.

97% loài gia cầm không có dương vật và âm đạo. Thay vào đó chúng (cả con đực và cái) chỉ có một lỗ để bài tiết vừa phóng trứng và tinh trùng. 3% còn lại có dương vật và âm đạo, và vịt, ngỗng nằm trong số đó. Tuy nhiên, con đực của những loài này có một thói quen xấu: Chúng thường xuyên giao phối với con cái kể cả khi không nhận được sự đồng ý của đối tác. Dương vật của các chàng vịt và ngỗng đủ lớn để nhét vào âm đạo con cái, vì thế chúng có thể giao phối với các “nàng” vào mọi lúc dù không được chấp thuận.

Thế nhưng trong một nghiên cứu gần đây, các nhà điểu học của Đại học Sheffield (Anh) nhận thấy cơ quan sinh dục của cá thể cái trong nhiều loài thuộc họ vịt đã tiến hóa để ngăn chặn hành vi “hiếp dâm” của những anh chàng bất lịch sự.

Nhóm nghiên cứu xem xét cơ quan sinh dục của 16 loài vịt hoang dã. Họ phát hiện ra rằng dương vật của một số loài trơn nhẵn, song nhiều loài khác lại có gai hoặc rãnh. Âm đạo của một số loài có nhiều rãnh hình xoắn ốc theo chiều kim đồng hồ. Những rãnh này có thể ngăn chặn hành vi giao phối của con đực bằng do chúng xoắn theo chiều ngược lại so với đường rãnh trong dương vật. Âm đạo của một số loài khác có tới 8 túi ở hai bên thành để ngăn chặn khả năng thụ tinh bằng cách giữ lại những tinh trùng không được chào đón. Ngoài ra, những con đực còn có thể tưởng nhầm những túi đó là lối vào vòi trứng. Dương vật của chúng sẽ dừng lại ở những túi giả và xuất tinh. Khi đó tinh trùng sẽ bị nhốt ngay lập tức.

Điều đáng chú ý là những đặc điểm trên chỉ xuất hiện ở những loài mà con đực nổi tiếng với hành vi “hiếp dâm”. Những loài khác có cơ quan sinh dục tương đối đơn giản.

“Cấu trúc bên trong âm đạo giống như một mê cung. Nó có thể ngăn chặn sự xâm nhập sâu của dương vật hoặc khiến tinh trùng lạc lối”, Tim Birkhead, trưởng nhóm nghiên cứu, nhận xét.

Birkhead cho rằng những đặc điểm kỳ dị trong âm đạo vịt cái cho thấy một cuộc “chạy đua vũ trang” mà trong đó quyền chủ động trong trò chơi tình ái đang thuộc về giống cái. Nếu con đực có dương vật dài và phức tạp để có thể giao phối cưỡng bức thì âm đạo của con cái “phản đòn” bằng cách tạo ra các đặc điểm để ngăn cản sự xâm nhập của dương vật.

“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy giống cái trong các loài chim không hề bị động trong nỗ lực chống lại tình trạng lạm dụng tình dục của những con đực có dương vật lớn”, Birkhead kết luận.