Golem: Từ quái vật đá trong tưởng tượng tới ngoài đời thực

Golem là ai?

Golem là một con quái vật khổng lồ, được con người tạo ra và thường bị bắt làm nô lệ cho các giáo sĩ Do Thái hoặc pháp sư. Mặc dù Golem được tạo ra với mục đích phục dịch, song đã có các trường hợp chúng thoát khỏi sự kiểm soát của chủ và đem đến những tai họa cho họ.

Hình dạng của Golem

Tay, chân và cơ thể Golem dày dặn, tràn đầy sức mạnh

Golem được tạo ra từ đất sét thô, mang hình dạng giống như con người. Vì chúng hướng đến mục đích phục vụ cho những công việc tay chân hoặc chiến đấu trong các trận chiến, nên thường được tạo ra theo kích thước lớn.

Tay, chân và cơ thể chúng dày dặn, tràn đầy sức mạnh, trong khi phần đầu nhỏ, cổ ngắn rụt. Thỉnh thoảng chúng không có khuôn mặt, nhưng đa số vẫn có Golem có mắt và miệng.

Đôi mắt của Golem có thể khảm đá quý hoặc được chạm khắc phức tạp. Ngoài ra, chúng cũng có thể được khắc những câu thần chú trên trán.

Tính cách của các Golem

Trong nhiều câu chuyện, Golem lại được miêu tả là các sinh vật hiếu chiến.

Khi mới được tạo ra, phần lớn các Golem không có quá nhiều cá tính riêng. Chúng chỉ hoạt động như nô lệ cho những người tạo ra mình, rất nghe lời và không có bất kỳ suy nghĩ nào.

Do đó, chúng có vẻ hơi đần độn cũng như cần chủ nhân phải đưa ra những hướng dẫn chi tiết về công việc phải làm. Bên cạnh đó, chúng cũng khá vụng về, dễ phạm phải nhiều các lỗi nghiêm trọng.

Tuy nhiên, trong nhiều câu chuyện, Golem lại được miêu tả là các sinh vật hiếu chiến. Một vài Golem thậm chí còn tìm cách thoát khỏi chủ của mình và vạch ra những kế hoạch nguy hiểm riêng.

Những năng lực phi thường của Golem

Thông thường, Golem không có nhiều năng lực đặc biệt như những sinh vật khác. Chúng chỉ có khả năng phát triển ngoại cỡ và liên tục khỏe lên. Phần nhiều chúng gia tăng kích thước liên tục theo thời gian.

Tuy nhiên, vì Golem được các pháp sư tạo ra, cho nên họ thường yểm vào chúng các loại bùa phép, vũ khí hoặc bùa hộ mệnh. Ví dụ như Golem của Prague có thể tàng hình nhờ bùa hộ mệnh. Người chủ của nó còn có thể dạy cho nó câu thần chú cho phép triệu hồi âm binh để giúp hoàn thành các công việc.

Các Golem nổi tiếng

Golem xứ Chelm

Golem được biết đến lâu đời nhất được giáo sĩ Eliyahu (Tiên tri Elijah) tạo ra. Khá nhiều ghi chép đề cập đến Golem của Eliyahu, chúng được miêu tả là những tạo vật ngoài sức tưởng tượng nhận lệnh từ nhà tiên tri.

Tuy nhiên, khi Eliyahu nhận rằng con quái vật sẽ không ngừng lớn hơn, ông đã bắt đầu e sợ nó và lấy đi cuộc ma thuật trên trán nó để biến nó thành đống đổ nát.

Golem xứ Prague

Trong truyền thuyết, con Golem nổi tiếng nhất này có sức mạnh tuyệt vời nhưng tính khí lại rất khó chịu. Nó được giáo sĩ Judah Leow ben Bezalel tạo ra để bảo vệ cho người Do Thái ở Prague khỏi những kẻ săn lùng họ. Do sức mạnh đáng kinh ngạc của mình mà con Golem này được dùng để giúp đỡ trong các công trình xây dựng ở Prague.

Thế nhưng, cuối cùng nó lại trở thành một con quái săn mồi. Golem đi trên những ngả đường, phá hủy nhà cửa và tàn sát người vô tội. Giáo sĩ sau đó đã phải đuổi theo kẻ tôi tớ của mình và lấy đi cuộn ma thuật trên miệng nó, biến nó thành một đống đất vụn.

Cho đến nay, nhiều giả thuyết cho rằng các mảnh của Golem hung hãn này được giấu trong gác mái của giáo đường, đề phòng trường hợp Prague cần một người khổng lồ bảo vệ. Trong nhiều thế kỷ, lối đi này đã bị cấm.

Golem của Vilna

Giáo sĩ Vilna Gaon là giáo sĩ duy nhất trong lịch sử từng thừa nhận rằng mình đã cố tạo ra một Golem. Tất cả những truyền thuyết khác về Golem đều chỉ được hình thành sau khi các giáo sĩ qua đời.

Theo Vilna Gaon, ông đã tạo ra một sinh vật khổng lồ từ đất sét để chống lại những thế lực xấu xa đe dọa đến Jerusalem, tuy nhiên ông ngừng công việc của mình vì nhận được lời dạy từ Thượng Đế.

Giáo sĩ Vilna Gaon là người duy nhất thừa nhận mình đã cố tạo ra một Golem.

Cách tạo và tiêu diệt Golem

Trong hàng ngàn năm qua, các ghi chép ma thuật và tâm linh khác nhau đều có những mô tả về quá trình tạo ra Golem. Tất cả đều thống nhất rằng bước đầu tiên của quá trình này là nặn hình người từ đất sét. Tuy nhiên, cách thức thổi hồn vào tượng đất sét lại có những điểm khác biệt nhất định.

Một số nguồn cho rằng các pháp sư cần nhảy múa xung quanh tượng, hát những ký tự trong bảng chữ cái Hebrew và danh xưng bí mật của Thượng Đế. Khi các pháp sư đạt đến trạng thái xuất thần nhờ việc nhảy múa cũng như ca hát, thì tượng sẽ trở nên sống động.

Để tiêu diệt Golem được tạo ra bằng cách này, các pháp sư sẽ phải dồn nó lại một góc, nhảy múa xung quanh và cùng hát một thần chú ngược một lần nữa.

Cách thức khác nữa được nhắc đến thì cho rằng trán của Golem phải được khắc từ "chân lý" (một trong số các tên gọi bí mật của Thượng Đế) bằng tiếng Hebrew. Khi từ này được khắc vào trán nó, Golem sẽ sống lại. Và để phá hủy Golem, người ta sẽ buộc phải xóa chữ cái đầu tiên trong "chân lý", cái chuyển xuống sau từ "cái chết".

Cuối cùng, cách thức này lại hướng dẫn pháp sư đặt một tờ giấy có ghi tên mật của Thượng Đế, rồi đưa nó vào mặt hoặc miệng Golem. Để tiêu diệt những con Golem này người tạo ra chúng buộc phải leo lên chúng để gỡ tờ giấy ma thuật ra, đây là một công việc rất nguy hiểm.

Cập nhật: 24/06/2022 Helino