Không phải trong thần thoại, chuyện lâu đài xây dựng chỉ một đêm thực tế xảy ra ở Nhật Bản vào giữa thế kỷ thứ 16.
Ngày nay, công trình này là một trong những điểm thu hút khách du lịch nhờ những huyền thoại xung quanh nó.
Lâu đài Sunomata nằm ở ngã ba sông Sai và sông Nagara, thuộc thành phố Ogaki, tỉnh Gifu. Đây là một thành trì điển hình của Nhật Bản với nhiều tầng bằng gỗ, trên đỉnh có mái đầu hồi và mái hiên được trang trí, xây dựng trên nền móng vững chắc bằng đá.
Lâu đài Sunomata ngày nay.
Sunomata là một lâu đài rất nhỏ, nhưng liên quan đến nó là một câu chuyện lớn. Tương truyền, công trình này được xây dựng chỉ trong một đêm.
Công trình Sunomata, còn được gọi là lâu đài Ichiya (hay “lâu đài một đêm”) được xây dựng vào khoảng giữa thế kỷ 16 bởi Toyotomi Hideyoshi. Toyotomi Hideyoshi là một trong những vị tướng của lãnh chúa phong kiến hùng mạnh, Oda Nobunaga, trong lúc đội quân của ông đang tiến hành cuộc bao vây thành Inabayama năm 1567.
Đối thủ lớn nhất của Oda Nobunaga là gia tộc Saito ở tỉnh Mino lân cận, mặc dù ông đã kết hôn với con gái của Saito Dosan, thủ lĩnh phe đối nghịch. Thực tế, cuộc hôn nhân của ông là một thỏa thuận chính trị mà cha ông đã sắp xếp với hy vọng sẽ chấm dứt cuộc đối đầu dai dẳng giữa hai gia tộc.
Ban đầu, Saito Dosan dự định trao quyền cho con trai cả Saito Yoshitatsu, như bất kỳ lãnh chúa quyền lực nào khác.
Nhưng khi nhìn thấy tài năng của Oda Nobunaga thể hiện trong việc quản lý lãnh địa của mình, ông bắt đầu nghĩ có lẽ con rể sẽ là một ứng cử viên xứng đáng hơn con trai của mình trong việc thừa kế quyền hành. Khi Yoshitatsu biết người cha có phế truất mình, ông đã tiến hành một cuộc đảo chính vào năm 1556, sát hại cha và các em trai rồi lên nắm quyền.
Năm 1561, Yoshitatsu qua đời sau một thời gian dài ốm đau và con trai ông, Saito Tatsuoki, kế thừa quyền lãnh đạo gia tộc. Tuy nhiên, Tatsuoki còn trẻ và không chứng tỏ khả năng lãnh đạo lãnh địa. Ông ta bị cấp dưới coi thường và thậm chí còn không được nể nang bởi tầng lớp nông dân địa phương.
Lợi dụng tình hình này, Nobunaga đã thuyết phục nhiều thuộc hạ của Saito ở khu vực Mino từ bỏ vị chủ nhân bất tài của họ, đào tẩu sang liên minh đang phát triển dưới quyền của gia tộc Oda. Ông hứa hẹn họ sẽ nhận được những phần thưởng xứng đáng.
Lãnh chúa Oda Nobunaga.
Chuẩn bị cho chiến dịch sắp đến, Nobunaga đã giao cho Toyotomi Hideyoshi, thuộc hạ thân tín của mình, người sẽ trở thành một trong những nhân vật quyền lực nhất Nhật Bản sau này, xây dựng một lâu đài ở ngã ba sông Sai và sông Nagara, nơi cả hai đều hội tụ tại Sunomata.
Lâu đài mới này sẽ đóng vai trò như một thành trì tập kết lực lượng của Oda, để từ đó tiến hành một cuộc tấn công vào thành trì Inabayama. Tuy nhiên, Sunomata nằm trong lãnh thổ của đối phương và mọi công việc xây dựng đều có thể bị cản trở bởi lực lượng của Saito. Nhưng Hideyoshi đã có một kế hoạch.
Đầu tiên, ông ta cho quân lính hạ cây ở bờ đối diện sông Nagara rồi cưa xẻ, sắp xếp chúng thành các phần đúc sẵn của các bức tường và tháp của lâu đài. Sau đó, các bộ phận này được đặt trên bè thả trôi sông và được thu gom giữ lại tại Sunomata. Sau khi đã đủ vật liệu, ông huy động binh lính dựng lên thành tòa lâu đài chỉ trong vòng một đêm.
Sáng sớm hôm sau, khi Saito Tatsuoki nhìn từ tòa thành Inabayama xuống thì thấy một pháo đài mới sừng sững ở nơi mà hôm qua còn là bãi đất trống thuộc lãnh thổ của mình, ông ta cảm thấy một cơn ớn lạnh ở sống lưng.
Trên thực tế, “pháo đài” này chỉ là một “bộ khung” với mặt tiền được lắp ghép bằng ván gỗ, nhằm mục đích hù dọa về tâm lý, gây bất ngờ và làm mất tinh thần của đối phương. Thực tế các lực lượng của Saito Tatsuoki hoang mang lo lắng và chần chừ trong việc tấn công nên người của Hideyoshi nhanh chóng biến thành trì mỏng manh này thành một pháo đài vững chắc và sau đó thành một lâu đài hoàn chỉnh.
Năm 1567, với sự hỗ trợ của Hideyoshi, Nobunaga mở cuộc tấn công quyết định vào thành trì Inabayama. Đội quân khoảng 5 nghìn người của ông đã vượt sông Kiso và tiến thẳng đến thành cổ Inoguchi (nay là thành phố Gifu).
Trên đường tiến quân, ông thu nạp nhiều thuộc hạ của Saito. Những người bảo vệ thành trì của Saito đã mất tinh thần khi nhìn thấy cờ của thuộc hạ Saito tung bay giữa đội quân tấn công. Tuy nhiên, lâu đài trên đỉnh núi vẫn ở một vị trí gần như bất khả xâm phạm.
Vào cuối cuộc bao vây kéo dài khoảng hai tuần, Hideyoshi dẫn một nhóm nhỏ quân lính leo lên vách đá dựng đứng của núi Kinka, tấn công lâu đài từ phía sau không có lực lượng bảo vệ và mở cổng trước cho các lực lượng tấn công tiến vào. Sau khi Tatsuoki bị đánh bại, Nobunaga đã tuyên bố thành Inabayama thuộc về mình và đổi tên thành lâu đài Gifu.
Lâu đài hiện tại ở Sunomata là một công trình được xây dựng lại vào năm 1991, mô phỏng theo lâu đài Ogaki gần đó, đóng vai trò như một bảo tàng, nêu bật vai trò lịch sử và tầm quan trọng của nó. Vào bên trong, người ta có thể nhìn thấy mô hình lâu đài thực sự cùng với những bộ áo giáp và vũ khí của samurai thời đó. Lâu đài cũng là một trong những địa điểm tốt nhất để ngắm hoa anh đào vào mùa xuân.