Khoảnh khắc kính viễn vọng lớn thứ 2 thế giới đổ sập

Kính viễn vọng vô tuyến nặng 900 tấn thuộc Đài quan sát Arecibo đã bị sập vào sáng 1/12 (giờ địa phương) sau hàng loạt sự cố.

Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ (NSF) đã công bố video ghi lại cảnh Arecibo rơi xuống đĩa phản xạ rộng 300 m bên dưới, phá hủy toàn bộ cấu trúc của kính viễn vọng.

NSF đăng tải 2 video, một được quay bởi camera đặt tại trung tâm kiểm soát, một được ghi từ drone bay trên cao. NSF đã sử dụng drone giám sát từ tháng 11 sau khi các kỹ sư cảnh báo cấu trúc của kính viễn vọng có thể bị sập.

Các video ghi lại khoảnh khắc dây cáp giữ kính viễn vọng bị đứt, khiến nó di chuyển rồi rơi xuống mặt đĩa bên dưới. Sự cố cũng làm sập đỉnh của 3 trụ đỡ xung quanh Arecibo.

Khoảnh khắc kính viễn vọng rơi xuống, người điều khiển drone đã nhanh chóng đổi góc quay để thấy rõ những gì xảy ra bên dưới.

Kính viễn vọng thuộc Đài quan sát Arecibo bị sập trước khi được tháo dỡ. (Ảnh: NBC).

"Những sợi cáp gần đỉnh trụ bị đứt đầu tiên, kéo theo bệ đỡ bị mất thăng bằng rồi đổ sập”, John Abruzzo, kỹ sư thuộc đơn vị đánh giá chất lượng Đài quan sát Arecibo, chia sẻ.

Việc Đài quan sát Arebico đổ sập đã được dự báo từ trước. Sau 2 sự cố đứt cáp vào tháng 8 và tháng 11, các kỹ sư kết luận rằng cấu trúc của Arecibo không thể sửa chữa và có thể rơi xuống bất cứ lúc nào.

Ngày 19/11, NSF tuyên bố sẽ cho dừng hoạt động vĩnh viễn Arecibo. Tuy nhiên đài quan sát này đã bị sập trước khi được tháo dỡ.

Theo The Verge, NSF đang tìm cách dọn dẹp Arebico một cách an toàn. Trong khi đó, các kỹ sư cần đánh giá môi trường xung quanh, độ ổn định của các kết cấu còn lại.

Đài quan sát Aricebo được hoàn thiện vào năm 1963, là kính viễn vọng vô tuyến lớn nhất thế giới trong hàng thập kỷ. Năm 2016, Arecibo lần đầu phát hiện những vụ nổ vô tuyến nhanh được lặp lại - tín hiệu không gian bí ẩn được cho là phát từ những ngôi sao đã chết. Gần đây, đài quan sát còn theo dõi tín hiệu được gửi từ các ngôi sao xung quanh thiên hà.

Đài quan sát Aricebo được hoàn thiện vào năm 1963, là kính viễn vọng vô tuyến lớn nhất thế giới trong hàng chục năm. (Ảnh: NAIC).

Không chỉ là công cụ thiên văn mạnh mẽ, Đài quan sát Arecibo còn có ý nghĩa văn hóa to lớn với người dân Puerto Rico, là nguồn cảm hứng cho niềm đam mê khoa học của nhiều người. Sự cố sập kính viễn vọng Arecibo là cái kết buồn cho một biểu tượng của ngành thiên văn học.

Việc xây dựng đài quan sát thay thế Arecibo sẽ mất thời gian dài. “NSF có một quy trình rõ ràng để cấp vốn, xây dựng các cơ sở quy mô lớn - gồm kính viễn vọng”, Ralph Gaume, Giám đốc bộ phận khoa học thiên văn của NSF cho biết đó là quá trình mất nhiều năm liên quan đến luật pháp, đánh giá tình hình và nhu cầu của giới khoa học.

Cập nhật: 07/12/2020 Theo Zing