Khủng long bạo chúa là anh em với gà

Những mảnh protein tí hon lấy từ mẩu xương khủng long 68 triệu năm trước đã cung cấp bằng chứng gene đầu tiên cho thấy có thể khủng long bạo chúa là họ hàng xa của gà ngày nay.

"Đây là bằng chứng phân tử đầu tiên cho thấy mối liên quan giữa chim và khủng long", tiến sĩ John Asara, từ trường Y Havard, Mỹ, cho biết.

Nhiều nhà khoa học từng phỏng đoán rằng chim tiến hoá từ khủng long, dựa trên một nghiên cứu về xương của những loài bò sát cổ đại này. Tuy nhiên cho đến gần đây, người ta vẫn chưa có được mẩu mô mềm nào để xác nhận giả thuyết đó.

(Ảnh: smh.com.au)

Mọi sự đã thay đổi vào năm 2005, khi trợ lý giáo sư Mary Higby Schweitzer từ Đại học bang North Carolina thông báo tìm thấy mô mềm, bao gồm cả mạch máu và tế bào, trong một mảnh xương khủng long bạo chúa tìm thấy trong lớp đá cát ở Montana.

Để phục vụ nghiên cứu của mình, Asara đã sử dụng kỹ thuật khối phổ có độ nhạy cảm cao để xác định thành phần hoá học của mẩu xương do nhóm của Schweitzer cung cấp. Trước tiên, ông tẩy sạch các mảnh vụn xương, sau đó phân tách nó thành các đoạn peptide (là những phần nhỏ của protein), rồi phân lập thành các trình tự amino axit.

Asara đã có được 7 chuỗi amino axit riêng biệt, 5 trong số đó là một loại collagen đặc biệt - một loại protein sợi có trong xương. Tiếp đó, ông phiên dịch chuỗi trình tự này, và so sánh với dữ liệu collagen của những động vật hiện còn sống. Hầu hết chúng phù hợp với collagen của gà, trong khi số khác tương thích collagen của sa giông và ếch.

"Dựa trên tất cả các thông tin di truyền chúng tôi có hôm nay, có thể thấy rằng những trình tự này là gần gũi với chim hoặc gà hơn cả", Asara nói.

Sau cùng, các nhà khoa học hy vọng sẽ tìm thấy vật liệu gene đặc trưng của khủng long bạo chúa, nhưng điều này là không thể với lượng mẫu ít ỏi như vậy.

Schweitzer, trong một nghiên cứu khác, phát hiện thấy những mảnh vụn xương của khủng long bạo chúa phản ứng với các kháng thể trong collagen của gà. Điều đó càng khẳng định sự có mặt của những protein kiểu chim trong xương khủng long.

T. An