Lạ lùng những người không uống vẫn say

Suốt 20 năm qua, Matthew Hogg, người Anh luôn trong tình trạng say ngất ngư sau mỗi lần dùng một lượng nhỏ tinh bột hoặc đường. Các triệu chứng điển hình: buồn nôn, chóng mặt, hay gây gổ… Hogg đang bị mắc phải một chứng bệnh vô cùng hiếm gặp là “Hội chứng nhà máy bia tự động”.

“Cơn say” bất chợt

Khi học tiểu học, Hogg là một cậu học trò khá nhút nhát, trầm tính, hiền lành nên được thầy cô và bạn bè quý mến. Nhưng không hiểu vì sao một thời gian sau đó, nhiều lúc cậu lại cư xử thô bạo như một gã say, phát ngôn nhảm nhí và thường càn quấy. Cha mẹ đưa cậu đến gặp bác sĩ tâm lý, nhưng lần nào cũng nhận được lời khẳng định: Hogg không có bất cứ biểu hiện bất thường về tâm lý. Bản thân Hogg cũng không hiểu điều gì đang xảy ra với mình. Rồi cậu nhận thấy, “cơn say” thực sự xảy ra chỉ vài giờ sau mỗi lần ăn, uống đồ có đường hoặc tinh bột.

Tình trạng xảy ra với Hogg ngày càng nghiêm trọng vào hai năm cuối của bậc phổ thông. Hogg thường xuyên phải vật lộn với các triệu chứng của một người say rượu như: buồn nôn, chóng mặt và khó kiểm soát được hành vi. Khi “cơn say” xảy ra ở trường, vì bị kích động trước những ánh mắt dò xét và lời bàn tán xung quanh, Hogg đã gây gổ, đánh lộn với một số học sinh khác. Vụ việc trở nên tồi tệ khiến Hogg nhiều lần phải viết bản kiểm điểm, bị đình chỉ học. Đến khi dứt “cơn say”, Hogg chán nản, trách móc bản thân, nhưng quả thực bản thân cậu cũng không biết mình làm sao. Nhiều người đồn đoán Hogg đang bị quỷ ám!? Họ tránh xa khiến cuộc sống của Hogg bị cô lập, việc học hành bị ngắt quãng liên tục, còn cha mẹ Hogg cho rằng, cậu con trai đang bị mắc một chứng bệnh kỳ quái nào đó. Một lần nữa, họ lại đưa Hogg tới bệnh viện.

Hogg kể về tình trạng của mình cho các bác sĩ: “Mỗi lần ăn bánh mì, khoai tây hay tinh bột gạo, vài giờ sau, tôi có cảm giác cơ thể mình đang sản sinh ra một lượng rượu nguyên chất. Nó lưu chuyển khắp cơ thể xuyên suốt mạch máu. Chỉ cần ăn một phần cơm, tôi cũng có cảm giác say miên man như vừa uống 3 chai rượu vang đỏ”. Tình trạng phức tạp của Mathew Hogg khiến các bác sĩ tại Sở Y tế quốc gia Anh (NHS) bối rối.

Matthew Hogg

Những người đồng cảnh ngộ

Sau đó, Hogg đã tìm được nguồn giúp đỡ riêng từ các chuyên gia ở London và Mexico. Gia đình Hogg đã tiêu tốn 50.000 bảng Anh tiền tiết kiệm để cố gắng xác định tình trạng bệnh của Hogg. Kết quả các lần xét nghiệm máu, chụp CT và đo điện tâm đồ cho thấy, mức độ cao bất thường của ethanol và các thành phần rượu khác trong cơ thể của Hogg, và có một lượng nhỏ vi khuẩn đang phát triển quá mức trong đường ruột của bệnh nhân.

Suốt những năm tháng phải sống chung với hàng loạt “cơn say” bí ẩn, cuối cùng chính Hogg đã tìm ra câu trả lời. Khi đọc được một quyển sách về một người đàn ông Nhật Bản đã bị cảnh sát địa phương bắt giữ vì tội say xỉn khi lái xe, trong khi ông này khăng khăng mình không biết uống rượu. Và cũng tại Nhật Bản những năm 1950 đã có hàng chục người báo cáo là cảm thấy như đang say rượu sau khi ăn cơm, đồ tinh bột. Tình trạng này trong tiếng Nhật gọi là Meitei-sho, còn trong tiếng Anh là Auto-brewery syndrome - Hội chứng nhà máy bia tự động.

Giới y khoa định nghĩa, “Hội chứng nhà máy bia tự động” hay “Hội chứng đường ruột lên men” là một tình trạng hiếm gặp, khiến trong ruột non của người bệnh phát triển quá mức một số lượng lớn nấm men, thứ này đã sản sinh ra ethanol nguyên chất, thẩm thấu trực tiếp vào máu. Bệnh diễn tiến khiến bệnh nhân “say khướt” sau khi hấp thụ vào cơ thể một lượng lớn thức ăn có tinh bột hoặc chứa đường, mặc dù không dùng đồ uống có cồn.

Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học lâm sàng tháng 7 của Tiến sĩ Barbara Cordell, Trưởng khoa điều dưỡng tại trường ĐH Panola Carthage, Texas, Mỹ và Tiến sĩ Justin McCarthy chuyên nghiên cứu về ruột và dạ dày tại Lubbock, trong suốt 3 thập kỷ qua chỉ có vài trường hợp được báo cáo mắc “Hội chứng nhà máy bia tự động”.

Trường hợp mới được ghi nhận là một người đàn ông 61 tuổi ở bang Texas. Người này được biết trong suốt 5 năm qua, bắt đầu từ năm 2008, luôn trong tình trạng “say khướt” mà không hề uống rượu hay bất cứ đồ uống có cồn nào. Nồng độ cồn trong máu của người đàn ông này luôn ở ngưỡng cao gấp 5 lần so với người bình thường. Hội chứng này khiến ông gặp nhiều rắc rối trong cuộc sống, nhất là thường xuyên bị cảnh sát giao thông bắt giữ vì lỗi “say mềm” khi lái xe và không ít lần phải nhập viện cấp cứu do ông quá “say”, lại có tuổi nên dẫn đến hậu quả “chết lâm sàng”.

Quản lý “cơ thể là một nhà máy bia”!

Đối với Mathew Hogg, chính “cơ thể là một nhà máy bia” đang làm hại cả thể chất và tinh thần của anh. Hogg không thể theo đuổi ước mơ trở thành một chuyên gia dinh dưỡng. Anh đang phải tuân thủ một chế độ ăn uống khá nghiêm ngặt để kiểm soát việc lên men trong ruột của mình. Bữa ăn của Hogg chỉ có chút thịt, cá, trứng, rau quả (trừ khoai tây, cà chua, đậu nành), trái cây (trừ họ cam quýt), nước lọc, thảo mộc và các loại hạt (trừ lạc).

Vì ăn, uống thiếu chất, lượng ít, nên Hogg lúc nào cũng trong tình trạng thiếu năng lượng. Anh phải từ bỏ công việc ở công ty, hiếm khi tham gia các hoạt động vui chơi, dù có bạn gái nhưng Hogg rất ít khi ra ngoài phần vì sức khỏe yếu, phần vì nhỡ “cơn say” lên lại khổ… Hiện, Hogg điều hành trang web Nguồn bệnh do môi trường (Environmental Illness Resource) nhằm giúp cho những người cùng chung số phận như mình.