Loài nhện ăn thịt rắn phân bố khắp các lục địa

1.367

Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Arachnology cho thấy mức độ phổ biến đáng kinh ngạc của các loài nhện ăn thịt rắn trên thế giới.

"Tôi rất ngạc nhiên khi nhện ăn thịt rắn hiện diện ở tất cả các lục địa, trừ châu Nam Cực. Không chỉ vậy, có rất nhiều nhóm nhện khác nhau có khả năng giết và ăn thịt rắn, cũng như rất nhiều loài rắn có thể trở thành nạn nhân của chúng", trưởng nhóm nghiên cứu Martin Nyffeler, chuyên gia về nhện tại Đại học Basel của Thụy Sĩ, nhấn mạnh. "Những điều này đều chưa được biết đến trước đây".

Trong nghiên cứu, Nyffeler và đồng nghiệp của mình là J. Whitfield Gibbons, chuyên gia về rắn tại Đại học Georgia của Mỹ, đã lùng sục mọi tài liệu khoa học mà họ có thể tìm thấy, cũng như tin tức từ các trang mạng xã hội, để tổng hợp hơn 300 quan sát về nhện ăn thịt rắn trên khắp thế giới. Dữ liệu bao gồm hơn 40 loài nhện và hơn 90 loài rắn.

Nhện khổng lồ ăn thịt rắn trong rừng nhiệt đới Amazon ở Peru. (Ảnh: Anton Sorokin).

Những con nhện khổng lồ như Tarantula nằm trong nhóm có nhiều khả năng tấn công động vật bò sát nhất, nhưng chúng không phải là những kẻ giết nhiều rắn nhất trong bộ Nhện. Thay vào đó, một họ hàng có kích thước nhỏ hơn là Theridiidae mới là "nhà vô địch" ăn thịt rắn.

Nghiên cứu cũng mở rộng đáng kể kiến thức về tầm quan trọng của nhện săn mồi. Chúng đóng vai trò cân bằng hệ sinh thái lớn hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây.

"Tất cả nhện trên thế giới cộng lại nặng khoảng 25 triệu tấn và chúng sẽ giết khoảng 400 đến 800 triệu tấn con mồi mỗi năm. Để hiểu đầy đủ vai trò quan trọng của nhện đối với sự cân bằng của tự nhiên, điều quan trọng là phải hiểu toàn bộ thói quen kiếm ăn của chúng", Nyffeler nói thêm.

Nhện góa phụ nâu tấn công một con rắn nịt tất lớn gấp nhiều lần. (Ảnh: Julia Safer).

Thông thường, những con rắn bị nhện ăn thịt đều có kích thước nhỏ, trung bình dài khoảng 25cm. Tuy nhiên, ngay cả những con rắn nhỏ này cũng lớn gấp nhiều lần nhện săn mồi với chiều dài cơ thể trung bình chỉ 1,25 cm. Vậy nhện kết liễu rắn bằng cách nào?

Trong hầu hết các trường hợp, kẻ săn mồi xây dựng những mạng nhện lớn và rất dai, thường kéo dài xuống tận mặt đất, và kiên nhẫn chờ đợi. Khi một con rắn đi ngang qua, nhện lập tức lao tới và sử dụng vết cắn có nọc độc mạnh của nó để làm tê liệt nạn nhân, cuối cùng quấn chặt con rắn trong tơ và đẩy nó lên cao để ăn dần.

Enzyme tiêu hóa trong vết cắn của nhện sẽ hóa lỏng các bộ phận mềm của rắn, sau đó, chúng ăn thịt con mồi từ trong ra ngoài. Một số bữa ăn kéo dài vài ngày, thậm chí hàng tuần.

Nhện góa phụ đen (thuộc họ Theridiidae) kết liễu một con rắn trong vườn quốc gia Mỹ. (Ảnh: Julia Statler).

Khoảng 30% các loài rắn cũng có nọc độc, chẳng hạn như rắn san hô Tân thế giới, rắn nâu Australia, rắn đuôi chuông và rắn mũi mác Neotropical. Tuy nhiên, không dễ dàng để những rắn cắm răng nanh vào kẻ thù bởi chúng quá nhỏ bé, nhà sinh vật học Emily Taylor, Giám đốc Phòng thí nghiệm Sinh thái học bò sát tại Đại học California Polytechnic State của Mỹ, giải thích.

Nhìn chung, nghiên cứu này có thể truyền cảm hứng để các nhà khoa học tìm hiểu sâu hơn về cách thức hoạt động của nọc độc nhện, vì chúng có chế độ ăn uống đa dạng hơn rắn. "Đối với hầu hết mọi người, nhện và rắn độc là cơn ác mộng tồi tệ nhất với họ. Tám chân so với không chân. Tuy nhiên, đề tài này giống như xứ sở thần tiên đối với tôi", Taylor nói thêm.

Cập nhật: 26/06/2021 Theo VnExpress