Mổ định giới để sửa nhầm lẫn của tạo hóa

Đang sống như một người đàn ông, một ngày nào đó bỗng choáng váng nhận ra mình là nữ, hoặc ngược lại; những trường hợp như vậy không hề hiếm ở Việt Nam. Phẫu thuật định giới có thể giúp họ trở về giới tính đích thực của mình.

(Ảnh: gay.blogs)

Không ít người có vẻ ngoài là nam nhưng thực ra lại là nữ và ngược lại; đó là trường hợp giả nam (hay giả nữ). Giáo sư Trần Quán Anh, Giám đốc Trung tâm Nam học Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) cho biết, giả nam là trường hợp cơ quan sinh dục ngoài khá dài, trông như dương vật nhưng người mang nó lại có bộ nhiễm sắc thể 46XX hẳn hoi.

Nhiều người trong số họ được khai sinh là nam, trải qua thời thơ ấu của một cậu bé, đến tuổi dậy thì hay trưởng thành mới nhận ra mình còn thiếu một cái gì đó mới giống như đàn ông thực sự. Khi đi khám, chụp chiếu, các "chàng trai" này tá hỏa khi phát hiện ra mình có cả tử cung và buồng trứng, dương vật thực chất cũng chỉ là âm vật phát triển phì đại mà thôi; sở dĩ họ không "thấy tháng" như phụ nữ bình thường là do không có âm đạo. Dĩ nhiên, họ cũng hết hy vọng trở thành người chồng, thành cha.

Còn giả nữ là trường hợp đàn ông mang hình hài giống như nữ và thường bị tưởng nhầm là nữ. Hai môi lớn ở cơ quan sinh dục thực chất là bìu; tinh hoàn thường ẩn nên không thấy, dương vật cũng ngắn hoặc bị "giấu" vào trong, nên bệnh nhân phải tiểu ngồi. Đến tuổi dậy thì, nhiều "thiếu nữ" bỗng thấy mình có ria mép, giọng vỡ ra; và trong khi bạn bè lần lượt có kinh nguyệt - "chứng chỉ" của người phụ nữ trưởng thành - thì họ lại chẳng thấy gì hết. Chỉ đến khi đi khám, những cô gái này mới biết mình là con trai, nhiễm sắc đồ là 46XY.

Giáo sư Quán Anh cho biết, để khẳng định các trường hợp giả nữ hay giả nam, cần xét nghiệm hoóc môn giới tính. Người giả nam sẽ có nồng độ nội tiết tố nữ cao và ngược lại.

Việc phẫu thuật có thể giúp những bệnh nhân trên trở về giới tính thật của mình với cơ quan sinh dục phù hợp với bộ nhiễm sắc thể. Với các trường hợp giả nam, bác sĩ sẽ cắt "dương vật" và tạo hình âm đạo bằng cách lấy một đoạn ruột hoặc cuộn da nối từ cổ tử cung ra ngoài. Nhờ đó, người phụ nữ có thể hành kinh (nếu buồng trứng hoạt động tốt) và giao hợp như bình thường. Với trường hợp giả nữ, bác sĩ sẽ tạo hình bìu tinh hoàn từ hai "môi lớn" để đưa tinh hoàn về đúng chỗ, bộc lộ dương vật ra ngoài. Các ca mổ này được gọi là phẫu thuật định giới.

Phẫu thuật định giới cũng có thể áp dụng cho các trường hợp ái nam ái nữ, nghĩa là người có cả cơ quan sinh dục của hai giới (tử cung, buồng trứng, tinh hoàn). Trong trường hợp này, giáo sư Quán Anh cho biết, có hai tiêu chí để "chọn" giới tính cho bệnh nhân: tương quan giới tính trong bệnh nhân và nhu cầu của họ.

Thường thì bác sĩ xác định xem giới tính nào chiếm ưu thế. Nếu buồng trứng hoạt động tốt hơn thì sẽ cắt bỏ tinh hoàn và để triệt nguồn nội tiết tố nam, sau đó mới phẫu thuật tạo hình. Nếu tinh hoàn "mạnh" hơn thì cần cắt bỏ buồng trứng và tử cung (thường không hoàn thiện) để triệt nguồn nội tiết tố nữ, chấm dứt kinh nguyệt nếu có. Tuy nhiên, những can thiệp này phải được sự đồng ý của người bệnh. Trong một số trường hợp, phẫu thuật định giới được thực hiện theo ý muốn bệnh nhân, bất kể giới tính nào chiếm ưu thế trong cơ thể họ.

Giáo sư Quán Anh cho biết, pháp luật đã cho phép làm phẫu thuật định giới (nghĩa là trả người ta về với giới tính thật của họ) và Bệnh viện Việt Đức hoàn toàn đủ khả năng làm phẫu thuật này, xét về mặt chuyên môn. Tuy nhiên, cơ sở vật chất hiện nay chưa bảo đảm an toàn cho ca mổ vì loại vi phẫu này đòi hỏi vô trùng tuyệt đối. Một khi đủ điều kiện mổ định giới, bệnh viện sẽ giải thích kỹ càng và yêu cầu người bệnh cũng như gia đình ký cam kết trước khi phẫu thuật, nhằm tránh tình trạng kiện cáo như điều đã xảy ra

 ở một số cơ sở khác. Theo giáo sư Anh, một giáo sư viện trưởng đã từng mất chức chỉ vì gia đình bệnh nhân kiện rằng "con chúng tôi là con trai, sao bác sĩ lại biến nó thành con gái để gia đình tôi mất người nối dõi tông đường?".

Cũng theo giáo sư Anh, cần phân biệt phẫu thuật định giới và phẫu thuật chuyển giới - một kỹ thuật mà pháp luật không cho phép. Những người muốn chuyển giới là những người đàn ông hoặc đàn bà hoàn hảo về mặt sinh học. Nghĩa là họ có cơ quan sinh dục trong và ngoài phù hợp hoàn toàn với bộ nhiễm sắc thể. Tuy nhiên, do đồng tính luyến ái hoặc cảm thấy mình không thuộc về giới tính mà cơ thể đang bộc lộ nên họ khao khát thay đổi.

Để chuyển giới, bệnh nhân dùng hoóc môn sinh dục của giới đối lập và triệt bỏ nguồn hoóc môn của giới tính thực bằng cách cắt bỏ cơ quan sinh dục (tinh hoàn ở nam và buồng trứng ở nữ) rồi tạo hình cơ quan sinh dục mới. Với nam chuyển thành nữ, sau khi cắt bỏ dương vật, bác sĩ sẽ tạo một hốc giả đến vùng nhạy cảm có thể giao hợp. Với nữ chuyển nam, họ sẽ tạo hình dương vật với lớp trong là ống dẫn nước tiểu, lớp ngoài độn thêm sụn xương sườn để tạo độ cứng, giúp giao hợp thành công. Tất cả những người chuyển giới đều phải tiêm hoóc môn của giới tính mới suốt đời.

Giáo sư Quán Anh cho biết, Bệnh viện Việt Đức có đủ khả năng làm phẫu thuật chuyển giới, và cũng nhận được nhiều yêu cầu từ bệnh nhân. Tuy nhiên, Việt Đức không thực hiện phẫu thuật này, không chỉ vì bị cấm mà còn vì đây là một ca mổ có tính tàn phá quá ghê gớm khi phải cắt bỏ hoàn toàn cơ quan sinh dục khỏe mạnh một cách oan uổng. Mặt khác, phẫu thuật này cũng chỉ giúp thỏa mãn sinh lý (có thể giao hợp) trong khi loại bỏ hoàn toàn khả năng sinh sản của họ, và họ không thể là một người hoàn hảo với giới tính mình chọn. Việc dùng hoóc môn suốt đời không chỉ gây phiền toái và nhắc nhở họ về sự không hoàn thiện này mà còn là một mối nguy cơ cho sức khỏe, có thể dẫn đến ung thư.

Thanh Nhàn