Xăng E5 dùng cho các động cơ xăng truyền thống sẽ không gây bất cứ trục trặc kỹ thuật, không ảnh hưởng lớn đến kết cấu động cơ. Điều này đã được thế giới khẳng định từ nhiều năm trước đây.
Khẳng định này là của PGS.TS Nguyễn Lê Ninh, chuyên gia về động cơ đốt trong và cơ khí động lực, Nguyên phó Chủ tịch Hiệp hội kỹ sư ô tô Việt Nam, Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM.
Khám phá xin giới thiệu một số ý kiến của PGS.TS Nguyễn Lê Ninh đã được công bố trong các nghiên cứu về động cơ đốt trong của ông thời gian qua.
Người dân đổ xăng sinh học E5 tại một trạm xăng ở Quận 3, TP.HCM. (Ảnh: Hà Thế An).
Xăng E5 là hỗn hợp chứa 5% cồn Ethanol tinh luyện pha với 95 % xăng A92 dùng để chạy động cơ ôtô, xe máy. Điều này mang lại nhiều lợi ích cho đời sống con người cũng như môi trường.
Xăng E5 góp phần làm giảm lượng xăng cung cấp cho ôtô, xe máy và các loại động cơ dùng nhiên liệu xăng.
Mặt khác, theo lý thuyết, quá trình cháy lý tưởng chỉ sinh ra khí cacbonic (CO2), nước (H2O) và nitơ (N2). Nhưng trong thực tế, quá trình cháy xảy ra trong buồng cháy của động cơ không lý tưởng như vậy.
Quá trình cháy thực tế sinh ra các chất độc nguy hiểm như: NOx , cacbon monoxit (CO), CnHm, sunfurơ (SO2), và bụi hữu cơ… Chính những chất này là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, sử dụng xăng E5 sẽ giảm một phần lượng khí độc thải ra từ động cơ xe.
Không những thế, xăng E5 sẽ làm giảm chi phí mua nhiên liệu vì giá thành một lít cồn tinh thường rẻ hơn giá thành một lít xăng.
Xăng E5 thực chất là một hỗn hợp giữa 95% xăng A92 và 5% cồn khan (tức ethanol C2H5OH không ngậm nước).
Hỗn hợp nhiên liệu này khi được đem sử dụng trong các loại động cơ xăng truyền thống sẽ không gây ra bất cứ trục trặc nào về mặt kỹ thuật sử dụng, không gây ảnh hưởng gì lớn đến các chi tiết bằng cao su hoặc chất dẻo trong kết cấu động cơ. Điều này đã được thế giới khẳng định từ nhiều năm trước đây.
Vấn đề đặt ra là tại sao lại chỉ là E5? Châu Mỹ và các nước Châu Âu người ta còn dùng cả E10. Nhưng tại sao cũng chỉ là E10?
Câu trả lời là vì cồn luyện tinh có tính xâm thực đối với một số vật liệu có nguồn gốc hữu cơ như cao su và một số các loại chất dẻo nhân tạo.
Những chất này thường được dùng làm các ống dẫn nhiên liệu cung cấp cho động cơ, dùng làm các tấm đệm mềm (tiếng Pháp viết là joint, đọc theo cách Việt hoá phía Bắc là Gioăng, phía Nam gọi là roong) đặt giữa mối ghép hai chi tiết cứng.
Với các kết cấu bằng các vật liệu hữu cơ truyền thống ở các nước công nghiệp Châu Mỹ và Châu Âu, tác dụng xâm thực của E5 hoặc E10 chưa gây ra sự phá huỷ các ống dẫn hoặc các tấm gioăng này.
Nhưng nếu vượt qua các ngưỡng này thì sự vật sẽ tuân theo quy luật “Lượng biến dẫn đến chất biến” và các ống dẫn nhiên liệu và các tấm đệm có tiếp xúc với xăng có nồng độ cồn tinh luyện cao có thể bị huỷ hoại, gây rò rỉ nhiên liệu ra ngoài và đó là một nguy cơ gây cháy xe.
Bắt đầu từ ngày 01/01/2018, xăng E5 chính thức thay thế cho xăng A92 trên cả nước. (Ảnh: Hà Thế An).
Khi dùng xăng E5, nhiệt trị của loại xăng này sẽ giảm chút ít do nhiệt trị của ethanol thuần chất chỉ bằng 56% so với nhiệt trị của xăng thuần chất. Vì vậy, khi không thay đổi kết cấu động cơ (như tăng tỷ số nén và tăng góc đánh lửa sớm thích đáng) mà chỉ đơn giản đổ xăng sinh học E5 vào máy mà chạy thì công suất động cơ có thể yếu đi một chút và hao nhiên liệu thêm một chút, nhưng không đáng kể.
Tuy nhiên, cần cảnh báo rằng, đối với các loại động cơ đời cũ dùng carburateur, nếu lượng ethanol tăng lên đến 10% trong thành phần xăng sinh học, tức E10 thì đó lại là điều nguy hiểm. Vì lúc này, E10 có thể gây tổn hại cho các chi tiết bằng cao su, đặc biệt là các chi tiết làm từ cao su thiên nhiên như ống dẫn xăng, pontu trong chế hòa khí..., kể cả đối với một vài loại chất dẻo khác.
Tóm lại, người dùng chẳng cần băn khoăn gì khi sử dụng xăng sinh học E5 cho chiếc xe của mình. Giá thành 1 lít xăng sinh học lại rẻ hơn khoảng 2.000 đồng so với xăng A95.
Chỉ có điều cần lưu ý, công nghệ sản xuất xăng E5 thành phần cồn ethanol là một hỗn hợp giữa nước và rượu. Khi chiết tinh ra, cồn công nghiệp chiếm tỉ lệ 98% và vẫn còn 2% là nước. Vì nếu tinh chế ở mức tuyệt đối thì đòi hỏi công nghệ rất cao và giá thành sẽ đội lên.
Do vậy, người sử dụng không nên tích tụ xăng E5 quá lâu trong xe, đề phòng thành phần ethanol trong E5 hút ẩm trong không khí, gây nên hiện tượng tách lớp nước trong nhiên liệu, làm khó khởi động máy do nước tách khỏi hỗn hợp nhiên liệu tụ lại dưới đáy bình xăng.
Vấn đề này chỉ xảy ra khi không sử dụng xe trong khoảng thời gian từ 1 đến 2 tháng mà trong bình còn xăng E5. Vì trong quá trình di chuyển sẽ gây ra hiện tượng xóc do mặt đường. Khi xe bị xóc thì bình xăng cũng bị xóc và 2% nước sẽ hòa tan trong dung dịch xăng E5. Do vậy, khi không sử dụng xe trong 1 đến 2 tháng, tốt nhất nên dùng hết xăng E5 trong bình để tránh hiện tượng khó khởi động xe.
Khuyến nghị này chỉ sử dụng khi việc sản xuất xăng E5 không pha chất nhũ hóa nhằm làm cho nước có khả năng tan hoàn toàn trong xăng. Nếu có sử dụng chất nhũ hóa thì không cần phải làm việc này.