Phát hiện chiếc lược ngà 3.700 năm khắc lời ước diệt chấy

Chiếc lược xa xỉ có hai công dụng, một bên có 6 răng thưa để gỡ tóc rối, bên còn lại là 14 răng sát nhau để loại bỏ chấy.

Các nhà khoa học xác định dòng chữ được cho là câu văn hoàn chỉnh cổ xưa nhất viết bằng bảng chữ cái alphabet trên một chiếc lược ngà: "Cầu mong chiếc ngà này sẽ loại bỏ chấy khỏi tóc và râu". Món đồ xa xỉ được khai quật tại Lachish, một thành bang của người Canaan vào thiên niên kỷ 2 trước Công nguyên và là thành phố quan trọng thứ hai của vương quốc Judah. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Jerusalem Journal of Archaeology hôm 9/11.

Chiếc lược ngà mang hai nhiệm vụ, loại bỏ chấy và gỡ rối tóc, được chế tạo vào khoảng năm 1700 trước Công nguyên. (Ảnh: Dafna Gazit/Cơ quan Cổ vật Israel)

"Dòng chữ rất "con người". Bạn có một chiếc lược và trên đó bạn viết ước muốn tiêu diệt chấy trên tóc và râu. Ngày nay chúng ta có đủ loại nước xịt và thuốc hiện đại, nhưng trước đây họ không có những thứ đó", giáo sư Yosef Garfinkel, nhà khảo cổ tại Đại học Hebrew Jerusalem, người tham gia chỉ đạo cuộc khai quật Lachish, cho biết.

Lược cổ xưa có thể làm từ gỗ, xương và ngà voi, nhưng lược ngà là món đồ nhập khẩu xa xỉ, đắt đỏ vì thời đó, Canaan không có voi. Chiếc lược ngà có kích thước 3,5 cm x 2,5 cm, được tìm thấy vào năm 2017. Tuy nhiên, những chữ khắc nông trên bề mặt mới được phát hiện tháng 12 năm ngoái. Quá trình phân tích xác nhận dòng khắc là chữ Canaanite, bảng chữ cái alphabet sớm nhất, ra đời cách đây khoảng 3.800 năm.

Các nhà khoa học không thể áp dụng phương pháp định tuổi bằng đồng vị carbon với chiếc lược, nhưng ước tính nó được chế tạo vào khoảng năm 1700 trước Công nguyên. Chiếc lược đã mòn và mất răng, nhưng phần còn lại cho thấy một bên có 6 răng thưa để loại bỏ tóc rối, bên còn lại là 14 răng sát nhau để loại bỏ chấy và trứng. Khi kiểm tra lược dưới kính hiển vi, nhóm nghiên cứu cũng tìm thấy những mảnh vỏ ngoài của nhộng chấy dài nửa mm.

"Việc dòng chữ khắc viết về cuộc sống bình thường rất thú vị. Xuyên suốt lịch sử loài người, chấy là vấn đề luôn tồn tại. Dòng chữ này hé lộ, ngay cả những người giàu có và nổi tiếng thời cổ đại cũng không thoát khỏi vấn đề đó. Chúng tôi hy vọng chiếc lược khắc chữ này hữu dụng khi thực hiện công việc mà nó cần làm - loại bỏ những côn trùng gây khó chịu", Christopher Rollston, giáo sư tại Đại học George Washington, chia sẻ.

Cập nhật: 11/11/2022 VnExpress