Giáo dục, thu nhập và loại công việc thời trẻ có thể chống lại sự suy giảm nhận thức khi con người bước vào tuổi ngoài 50, một nghiên cứu mới cho hay.
Theo NBC News đưa tin tiến hành nghiên cứu, các nhà khoa học tại Đại học bang Ohio (Mỹ) đã phân tích dữ liệu từ nghiên cứu về sức khỏe và hưu trí của Đại học Michigan (nghiên cứu theo dõi hơn 20.000 người trong vòng hơn 20 năm).
Ngoài thông tin về thu nhập, nghề nghiệp và giáo dục của những người tham gia, cơ sở dữ liệu của nghiên cứu còn có thông tin cá nhân như lịch sử hôn nhân, tôn giáo, trầm cảm, khả năng nhận thức, chỉ số khối cơ thể, mức độ hoạt động, tiền sử hút thuốc và các chi tiết sức khỏe thể chất khác.
Giáo dục tạo ra sự khác biệt lớn nhất trong khả năng nhận thức như trí nhớ, phán đoán và tập trung. (Ảnh: Oxford health brc).
Sau đó, nhóm nghiên cứu tiến hành phân tích một nhóm gồm 7.068 người Mỹ trưởng thành, 54-65 tuổi.
Kết quả, các yếu tố như giáo dục, thu nhập và loại công việc giải thích gần 40% sự khác biệt về mức độ, khả năng nhận thức mà con người mất đi khi ngoài 50 tuổi.
Giáo dục - đặc biệt là việc một người học xong đại học hay chưa - tạo ra sự khác biệt lớn nhất trong khả năng nhận thức như trí nhớ, phán đoán và tập trung.
Giáo sư Hui Zheng, thành viên nhóm nghiên cứu, cho rằng những người có bằng đại học thường nhận thức tốt hơn ở độ tuổi 50 bởi họ có nhiều khả năng làm những công việc đòi hỏi sử dụng não bộ thời trẻ.
“Nếu có một công việc thách thức về tinh thần, bạn thật may mắn bởi luôn được sử dụng bộ não của mình. Điều này sẽ tốt hơn cho nhận thức", giáo sư Zheng nói.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu nhận định việc học đại học không phải là cách duy nhất để tránh suy giảm nhận thức khi về già. Một nghiên cứu trước đây chỉ ra việc học ngôn ngữ mới, vẽ tranh, viết lách cũng có khả năng kích thích não bộ, có tác dụng bảo vệ nhận thức.
Bên cạnh đó, dù các nhà nghiên cứu phân tích nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ khi con người già đi, tuy nhiên, nghiên cứu mới này không đề cập đến ảnh hưởng của di truyền học - yếu tố có thể đóng một vai trò quan trọng trong chức năng nhận thức.
Tán thành nghiên cứu, tiến sĩ Thomas Wisniewski, nhà nghiên cứu bệnh học thần kinh, Giám đốc Trung tâm Langone của Đại học New York, cho biết từng có nghiên cứu cho thấy trình độ học vấn, sự giàu có và khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe liên quan đến khả năng phục hồi của não bộ.
Ngoài di truyền học, việc nghiên cứu mới phát hiện các yếu tố con người có thể kiểm soát để chống lại suy giảm khả năng nhận thức là một tin tốt.
Tiến sĩ Wisniewski cho biết thêm cùng với các hoạt động kích thích não bộ, các yếu tố về lối sống (duy trì cân nặng, tránh hút thuốc, tập thể dục điều độ) cũng có tác động tốt đến tốc độ suy giảm nhận thức sau tuổi 54.
Vị tiến sĩ lấy ví dụ 2 bệnh nhân được chẩn đoán mắc chứng suy giảm nhận thức nhẹ, có dấu hiệu cho thấy sẽ mắc bệnh Alzheimer. Khi 2 bệnh nhân này nghỉ hưu hoặc cắt giảm thời gian cho công việc, họ có nhiều thời gian hơn cho hoạt động thể chất.
Cuối cùng, lần lượt 15 và 18 năm, cả 2 bệnh nhân không có dấu hiệu suy giảm nhận thức, thậm chí một người có sự cải thiện.