Các con khỉ đầu chó đực nghe trộm các cặp đôi khác yêu nhau để rình thời cơ "ăn ké". Nếu một cặp đôi tranh cãi hoặc rời nhau ra, dù chỉ trong chốc lát, anh chàng rình mò sẽ ngay lập tức nhảy vào tranh thủ quan hệ với con cái.
Khỉ đầu chó khi "yêu" tạo ra rất nhiều âm thanh kinh dị. Con đực gầm gừ còn con cái gào rống thảm thiết.
"Với khỉ đực, những tiếng kêu ân ái là loại âm thanh thú vị nhất bởi vì nó đến từ con cái và rõ ràng liên quan tới việc hoan lạc", tác giả nghiên cứu Catherine Crockford tại Khoa tâm lý thuộc Đại học Pennsylvania, Mỹ, nói. Bà cho biết việc nghe trộm đôi khi mang tới cơ hội được ân ái cho những con đực thấp kém, bởi những con đực thống trị thường chiếm "độc quyền" các cô nàng cao quý.
Crockford và cộng sự đã nghiên cứu những con khỉ đầu chó tại Khu bảo tồn Moremi Game ở Boswana. Các nhà nghiên cứu quan sát những con đực địa vị thấp và chờ cho tới khi chúng mải mê công việc của mình, như nghỉ ngơi, gặm trái cây. Khi đó họ liền bật loa phát tiếng gầm gừ của con đực cùng tiếng la hét của con cái khi giao phối từ một loa khác cách đó vài km. Bình thường khi kết thúc quan hệ, con cái vẫn tiếp tục kêu do cơ thể bị sưng phồng vì rụng trứng, loa sẽ bắt chước âm thanh này sau khi cặp đôi chia tách.
Tiếng kêu đó đã khiến các con đực lập tức bỏ dở công việc và dán chặt mắt về phía chiếc loa phát ra âm thanh của con cái.
Trong một cuộc thử nghiệm khác, các con vật được nghe tiếng gầm gừ của con đực cô độc và tiếng kêu giao phối của con cái. Những kẻ nghe lén ít bận tâm hơn bởi chúng biết rằng có một con đực ở gần quanh đây. Kẻ nghe lén cũng lờ đi các tiếng kêu khi chúng biết rằng cuộc giao hoan đã kết thúc vài giờ trước.
Crockford tin rằng nghiên cứu chứng tỏ khỉ đầu chó có thể phân loại đồng loại dựa trên cấp bậc, nhận ra các mối quan hệ và hiểu được tiếng kêu là nhằm vào chúng hay một ai khác. "Khi đó chúng kết hợp các thông tin này với kinh nghiệm để phỏng đoán hành vi có thể xảy ra của đồng loại", Crockford cho biết.
M.T.