Một hệ sinh thái không có ánh sáng mặt trời trên cạn có thể duy trì được vòng đời các sinh vật không? Hang động bị bịt kín hàng triệu năm có câu trả lời cho bạn.
Cách xa hồ Biển Đen chỉ vài cây số, hang động Movile ở Romania được mở ra sau thời gian 5,5 triệu năm hoàn toàn bịt kín. Và mặc dù độ ẩm cực kỳ cao cùng với không khí độc hại bên trong, hang động đã duy trì được một hệ sinh thái trong điều kiện hoàn toàn cô lập. Đối với các nhà nghiên cứu sinh vật học đây thực không khác gì một mỏ vàng.
Hang động này mới được phát hiện trong quá trình tìm kiếm địa điểm xây lò nguyên tử năm 1986. Hiện nay chính quyền đang chặn lối vào cửa và chỉ những người có đặc quyền mới được vào hang.
Và ngay cả khi ấy, việc đặt chân vào hang cũng không phải là một chuyện dễ dàng. Những hầm đá hẹp và mạng lưới cột trụ đã đủ sức làm các đoàn nghiên cứu mệt mỏi. Chưa hết, không khí bên trong hang chỉ chứa một nửa lượng oxy bên ngoài, còn lại là CO2 và H2S.
Dù hang động đã được "khai quật", ánh sáng tự nhiên bên trong vẫn cực kỳ hạn chế. Đi sâu vào bên trong là một màu tối đen như mực.
Phát hiện này có lẽ không khỏi khiến cho các Fan hâm mộ côn trùng râu dài chân tua tủa phải mừng rỡ.
Việc này đã không ngăn cản sự sống tiếp tục phát triển bên trong. Trong điều kiện môi trường khắc nghiệt này, các nhà nghiên cứu đã xác định được 48 loài sinh vật khác nhau gồm các loài nhện, bọ cạp nước, bò cạp giả, rết, đỉa và một số loài động vật giáp xác chân đều.
Đến 33 loài trong đó hoàn toàn mới và không thể được tìm thấy ở nơi nào khác. Gần như tất cả các sinh vật trong hang đều không có khả năng cảm biến ánh sáng, màu sắc cơ thể của chúng cũng hạn chế ở mức cơ bản nhất.
Nguyên nhân dẫn đến sự tiến hóa này cũng khá dễ hiểu. Sống cả cuộc đời trong bóng tối đen kịt thì đâu cần để tâm đến vẻ bề ngoài hay có khả năng "nhìn" sắc bén.
Điều gây bất ngờ hơn ở đây là cũng vì sự thiếu thốn về ánh sáng, các sinh vật trong hang đã phát triển các chân, càng và râu dài hơn bình thường để có thể định hướng tốt hơn trong bóng tối.
Không những vậy hệ sinh thái dưới hang cũng không có quy luật hoạt động như các hệ sinh thái bình thường. Cụ thể thay vì chuyển hóa ánh sáng thành năng lượng, hệ sinh thái đặc biệt này hoàn toàn dựa vào chính các phản ứng hóa học để duy trì nguồn năng lượng của mình. Các phản ứng này thường đến từ sự oxy hóa của các hợp chất lưu huỳnh hoặc ammonium.
Minh chứng cho một hệ sinh thái có khả năng phát triển ổn định dù không hề có sự giúp sức của mặt trời.
Có một câu hỏi hiện vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học: Làm thế nào các sinh vật này lại bị mắc kẹt trong hang động tại đất nước Ma cà rồng 5,5 triệu năm trước?
Theo J. colin Murrell, nhà vi sinh vật học tại đại học East Anglia giải thích: "Có khả năng cao những vi khuẩn trong hang đã tồn tại thậm chí lâu hơn 5,5 triệu năm trước, nhưng các loài bọ có lẽ đã dính bẫy" vào đúng khoảng thời gian ấy. Chắc hẳn chúng tình cờ rơi xuống hang động trước khi tảng đá đổ xuống vùi lấp hoàn toàn mọi lối thoát từ hang động".
Hiện hang động vẫn còn ẩn chứa nhiều điều bí ẩn bên trong. Ngay cả khi đã biết về sự tồn tại của hang trong 30 năm nay, các nhà khoa học vẫn chưa khám phá được một lượng lớn sinh vật lạ bên trong hang cho tới tận bây giờ. Họ mong rằng sẽ khám phá được những manh mối quan trọng mới về lịch sử tiến hóa của chính thế giới tự nhiên.