Hang Cueva de Ardales ở Malaga - Tây Ban Nha là nơi 2 loài người khác nhau để lại hơn 1.000 tác phẩm nghệ thuật và chôn cất người chết - một kiểu bảo tàng hay thánh đường lộng lẫy thời đại đồ đá cũ.
Nghiên cứu vừa công bố trên PLOS One, dẫn đầu bởi nhà khảo cổ José Ramos-Muñoz từ Trường ĐH Cadiz - Tây Ban Nha đã trình bày một loạt phân tầng cụ thể gồm 50 lớp trầm tích từ 50 niên đại khác nhau ở hang Cueva de Ardales, xác nhận tính cổ xưa của nghệ thuật thời đại đồ đá.
Các nhà nghiên cứu tại hang Cueva de Ardales - (Ảnh: RAMOS-MUNOZ)
Các bằng chứng cho thấy khoảng 65.000 năm trước, một loài người khác - người Neanderthals, đã tuyệt chủng - tìm đến hang động này để đặt nền móng cho một dạng thánh đường hay bảo tàng lộng lẫy của thời đại đồ đá cũ.
Hàng trăm tác phẩm nghệ thuật được xác định là do loài người khác này vẽ nên, có thể với mục đích trang trí hay tín ngưỡng. Họ đã sử dụng hang động cho đến khoảng 43.000 năm trước rồi đột ngột biến mất.
Vào mốc 35.000 năm trước, tổ tiên Homo sapiens chúng ta tiếp quản hang động và tiếp nối công việc trang trí vách hang, khiến số lượng tác phẩm cổ đại được tìm thấy lên hơn 1.000.
Nhiều mảnh vỡ của đất son cũng được phát hiện trong các lớp trầm tích, cho thấy cách thức 2 loài người đã tạo nên những tác phẩm nghệ thuật. Đất son là vật liệu phổ biến mà người cổ đại sử dụng trong các tác phẩm nghệ thuật và nghi lễ, vẫn còn phổ biến cho đến vài trăm năm trước trong một số nền văn minh.
Theo Science Alert, không có hiện vật liên quan đến cuộc sống thường nhật được tìm thấy, cho thấy hang động không được sử dụng với mục đích sinh sống.
Một số mộ phần cổ xưa - được chôn cất kỹ lưỡng - cũng được tìm thấy trong hang động. Các nhà khoa học chưa xác định được loài cũng như các thông tin về người chết nhưng có ý kiến cho rằng đó rất có thể là những "thành phần tinh hoa" của cả 2 loài.
Nghiên cứu một lần nữa khẳng định điều khó tin nhưng có lẽ hoàn toàn thực tế: Người Neanderthals, loài tuyệt chủng cùng thuộc chi Người (Homo) với chúng ta không hề mông muội. Từng có các bằng chứng cho thấy họ có khả năng chế tác trang sức và công cụ tuyệt hảo, có thể biết dệt sợi, đan lưới... trước cả loài chúng ta và biết chôn cất người chết trong các mộ phần phủ đầy hoa từ vài chục ngàn năm về trước.