Con người có hai lỗ mũi, nhưng hầu hết lại chỉ tập trung dùng một bên để hít thở.
Để kiểm tra điều này, bạn có thể đến gần gương và thở ra bằng mũi, gương sẽ mờ đi. Sẽ có hai vết hơi nước sẽ đọng lại trên bề mặt, mỗi vết cho một lỗ mũi. Nhưng một vết sẽ lớn hơn vết kia, bởi vì mọi người chủ yếu thở bằng một lỗ mũi tại một thời điểm.
Tiến sĩ, bác sĩ Michael Benninger ở viện nghiên cứu Cleveland Clinic (Mỹ), cho biết tại bất kỳ thời điểm nào, con người sẽ hít thở khoảng 75% từ lỗ mũi này và 25% từ lỗ mũi còn lại. Hai lỗ mũi hoán đổi vai trò cho nhau liên tục trong ngày, được gọi là chu kỳ mũi.
Những người thuận tay phải có xu hướng dùng lỗ mũi bên trái nhiều hơn.
Mặc dù chúng ta thường không nhận thấy điều này, nhưng trong chu kỳ mũi, một lỗ mũi bị tịt, nên sẽ đóng góp ít không khí hơn, trong khi lỗ mũi còn lại cực kỳ thông.
Theo một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên tạp chí PLOS One, những người thuận tay phải có xu hướng dùng lỗ mũi bên trái nhiều hơn.
Không ai chắc chắn lý do tại sao chu kỳ mũi tồn tại, nhưng có một giả thuyết được nhiều người chấp nhận: "Nó liên quan đến việc để hơi ẩm tích tụ ở một bên mũi để không quá khô".
Tiến sĩ Benninger cho rằng hầu hết mọi người không nhận thức được chu kỳ của mũi. Tuy nhiên, nó có thể trở nên dễ nhận thấy hơn trong khi ngủ.
Ví dụ, nếu một người nằm nghiêng về bên phải, trọng lực sẽ khiến lỗ mũi dưới - lỗ mũi bên phải - bị tắc nghẽn nhiều hơn. Nếu chu kỳ đã chỉ định lỗ mũi bên phải tự nhiên bị tắc nghẽn nhiều hơn vào thời điểm đó, thì sẽ không có tác dụng đáng kể. Nhưng nếu vòng quay của mũi đã làm cho lỗ mũi bên trái bị nghẹt nhiều hơn và lỗ mũi bên phải bị nghẹt do nằm nghiêng, có thể làm khó thở và người bệnh có thể thức giấc.
Thông thường, mọi người chỉ nhận thấy chu kỳ nếu họ bị tắc nghẽn nhất quán ở một bên mũi. Một cách điều này có thể xảy ra là nếu một người bị lệch vách ngăn, tức là bức tường giữa lỗ mũi bị dịch chuyển, khiến nó bị đẩy sang một bên.
Trong mũi một số người cũng mọc các khối u mềm không đau, được gọi là polyp, có thể gây ra hậu quả tương tự. Mặc dù ít phổ biến hơn, các khối u cũng có thể có liên quan.
Mặc dù mũi của bạn có thể cảm thấy nghẹt khi bị cảm lạnh, nhưng đó không phải là do chu kỳ của mũi. Về cơ bản cả hai lỗ mũi đều bị tắc nghẽn khi bạn bị ốm, vì vậy bạn sẽ khó thở bằng mũi cho dù bạn đang ở đâu trong chu kỳ.
Có nhiều cách để làm thông cả hai lỗ mũi cùng một lúc, có thể tạm thời khiến chúng ta thở ra đều hơn cho đến khi chu trình mũi tiếp tục.
Benninger cho biết, các loại thuốc như thuốc xịt làm thông mũi cũng như tập thể dục có thể có tác dụng tương tự.
Theo một nghiên cứu năm 2021 trên Tạp chí Tai, Mũi & Họng, quan hệ tình dục cũng có thể làm thông mũi và có thể là một biện pháp thay thế tự nhiên cho thuốc thông mũi.