Có thể bạn chưa biết: Màu đen không phải là màu duy nhất của tàu ngầm.
Vào thời điểm khởi đầu của Đệ nhất thế chiến, quân Đồng Minh, đặc biệt là Anh và Pháp, đã rơi vào trạng thái cực kỳ hoang mang bởi một loại vũ khí mới toanh đầy nguy hiểm trên biển: U-boat, hay tàu ngầm, của quân đội Đức Quốc xã. Những cỗ máy ẩn dật này chìm sâu dưới mặt nước, dễ dàng đánh úp nhiều tàu địch đang nổi bên trên.
Khi tàu ngầm lần đầu được sử dụng như một loại vũ khí trên biển vào cuối thế kỷ 19, không ai biết làm sao để đối phó với mối đe doạ mới này.
Trên thực tế, có một thứ được gọi là "chiến trường tàu ngầm không giới hạn" trong Đệ nhất thế chiến, ám chỉ một loại chiến trường trên biển mà trong đó các tàu ngầm có thể tấn công và đánh chìm tàu địch lẫn tàu thương mại mà không cần cảnh báo trước.
Không hề sai khi nói rằng tàu ngầm đã có được một lợi thế không mấy công bằng trong suốt một quãng thời gian rất dài.
Một mẫu U-boat của Đức Quốc xã
Đó là bởi sức mạnh lớn nhất của một chiếc tàu ngầm nằm ở chỗ nó có thể chìm xuống và duy trì vị trí dưới mặt nước trong những quãng thời gian dài, khiến tàu địch không thể tấn công chúng được.
Tuy nhiên, kể cả khi tàu ngầm nổi lên mặt nước, bạn có lẽ cũng không thấy được nó khi đứng từ xa, đặc biệt là dưới ánh nắng mặt trời.
Một phần lý do của điều này nằm ở cách tàu ngầm được sơn.
Tại sao tàu ngầm được sơn đen hoặc xám?
Tàu ngầm thường được sơn tông đen vì một lý do chính: nguỵ trang.
Khi bạn đứng trên boong một chiếc tàu chiến hay bất kỳ tàu thông thường nào, rất dễ để phát hiện ra một vật thể trên mặt nước; những chiếc ống nhòm và ống kính viễn vọng "khủng" sẽ cho phép bạn nhìn thấy các vật thể ở cách xa đến 50 dặm hoặc hơn. Bên cạnh đó, mọi tàu chiến và tàu khu trục hiện đại đều có các hệ thống radar và sonar (định vị bằng sóng âm) có khả năng nhận dạng các tàu ở khoảng cách rất xa.
Tuy nhiên, với một ống kim loại khổng lồ nằm sâu vài trăm feet dưới mặt nước, mọi chuyện không đơn giản như vậy.
Tàu ngầm chỉ có một cách để thấy các vật thể nằm dưới nước khác
Tàu ngầm chỉ có một cách để thấy hoặc định vị các vật thể nằm dưới nước khác: hệ thống Sonar. Tàu ngầm sẽ liên tục phát ra sóng âm khi di chuyển dưới nước. Khi những sóng âm đó chạm vào vật thể dưới nước khác (như tàu ngầm địch chẳng hạn), chúng sẽ dội ngược lại. Tàu ngầm phát sóng sẽ đọc các tín hiệu dội ngược lại đó và đoán vị trí của tàu ngầm địch.
Dù vẫn có những công nghệ khác (như GPS) hỗ trợ cho quá trình này, Sonar cho đến nay được đánh giá là đáng tin cậy nhất, và do đó được sử dụng phổ biến nhất để nhìn và theo dõi các vật thể dưới nước khác từ bên trong một chiếc tàu ngầm.
Điều khiến tàu ngầm trở thành một món vũ khí đáng sợ đối với chiến trường biển là nó có thể tấn công và biến mất bên dưới những con sóng, tránh xa khỏi những cảm biến thăm dò, ngư lôi, và tên lửa của tàu địch.
Tàu ngầm chỉ bị phát hiện bởi hệ thống Sonar.
Bởi tàu ngầm được thiết kế để hoạt động dưới nước, chúng không có đủ hoả lực để phòng vệ trước những đợt tấn công từ trên bờ. Đó là lý do tại sao việc duy trì trạng thái "vô hình" khi nổi lên mặt nước, hoặc thậm chí là khi đang di chuyển ngay bên dưới mặt nước, là rất quan trọng.
Đó là lý do lớn nhất giải thích tại sao tàu ngầm được sơn màu xám hoặc tông đen, để chúng có thể hoà lẫn vào môi trường xung quanh; và cũng là lý do vì sao tàu ngầm thường nổi lên vào ban đêm, bởi đây là thời điểm cực kỳ khó bị phát hiện.
Đen không phải màu duy nhất của tàu ngầm
Dù đen hoặc xám là hai màu được sử dụng phổ biến nhất để sơn tàu ngầm trên toàn thế giới, có một số quốc gia khác chọn màu sơn khác vì nhiều lý do.
Ví dụ, tàu ngầm bên dưới của Triều Tiên được sơn màu xanh lá cây.
Một mẫu tàu ngầm của Triều Tiên.
Tương tự, các mẫu tàu ngầm nhất định của một số quốc gia khác, như Iran và Israel, cũng được sơn xanh lá cây, bởi chúng chủ yếu hoạt động ở những vùng nước trong, nông, và ven biển. Trong điều kiện đó, màu xanh lá sẽ giúp nguỵ trang tốt hơn.
Ngoài ra, bạn nên biết rằng không phải mọi tàu ngầm đều được dùng cho hoạt động quân sự. Tàu ngầm còn có thể được sử dụng trong hoạt động khai phá biển sâu, hay các nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn. Trong các trường hợp này, nguỵ trang không phải là ưu tiên hàng đầu, nên tàu ngầm có thể có các màu khác tuỳ thích.
Nếu bạn có ý định sản xuất một chiếc tàu ngầm và sử dụng nó cho hoạt động trinh sát và/hoặc tấn công tàu địch trong các vùng nước mở, bạn nên cân nhắc sơn tàu ngầm màu đen, bởi nó giống như một lớp bảo vệ tăng cường cho tàu, bên cạnh khả năng lặn ngụp theo ý muốn vốn là ưu thế của loại phương tiện khổng lồ này.