Các nhà khảo cổ khi khám phá nền văn minh cổ đại đã bất ngờ tìm thấy hòn đá bí ẩn bên bờ sông, từ đây tiếp tục vén màn bí mật về một thành phố cổ bị biến mất hàng ngàn năm trước.
Tảng đá được bao phủ trong các bức chạm khắc kể câu chuyện về vị vua bị lãng quên Hartapu, người trị vì một phần của Thổ Nhĩ Kỳ hơn 1.000 năm trước, và chiến thắng của ông trước vị vua huyền thoại Midas.
Một nền văn minh bí ấn bị biến mất đã được tái phát hiện ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ.
Tảng đá bí ẩn đã chỉ lối để tìm thấy thành phố cổ.
Một tảng đá lớn được bao phủ bằng các dòng chữ viết trong kịch bản Luwian cổ đại. Điều đó khuyến khích các nhà sử học khám phá khu vực kỹ lưỡng hơn - dẫn đến việc phát hiện ra một thành phố rộng 300 mẫu. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Chicago đã nghiên cứu một công trình khảo cổ gần đó ở một khu vực có tên là Türkmen-Karahöyük.
Giáo sư James Ostern chuyên về tiền sử Anatolia, một khu vực ngày nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ, vào cuối thiên niên kỷ thứ hai và đầu thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên, cho biết: "Chúng tôi đã nhận ra kịch bản được viết bằng chữ Luwian, ngôn ngữ được sử dụng trong Thời đại đồ đồng và đồ sắt trong khu vực.
Người Luwian được các nhà khảo cổ học cho là những người cướp biển đã quét qua khu vực này vào khoảng 1.200 trước Công Nguyên. "Dòng chữ khắc được đề cập đến một vị vua tên là Hartapu, và một thành phố, có thể là thủ đô của ông, được gọi là Türkmen-Karahöyük".
Một nông dân địa phương đã cho nhóm khảo cổ biết con kênh gần đó được nạo vét gần đây đã tiết lộ sự tồn tại của một hòn đá lớn, được đánh dấu bằng một loại chữ khắc không xác định.
"Chúng tôi có thể thấy nó vẫn còn nhô ra khỏi mặt nước, vì vậy chúng tôi đã nhảy ngay xuống kênh nước để xem xét. Nó là loại chữ cổ xưa Luwian, ngôn ngữ được sử dụng trong thời đại đồ đồng và đồ sắt trong khu vực này”, nhà khảo cổ học James Osborne từ Đại học Chicago cho biết.
Với sự trợ giúp của các dịch giả, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng chữ tượng hình trên khối đá cổ này được gọi là tấm bia nói về tự hào về một chiến thắng của quân đội có liên quan đến Phrygia, một vương quốc ở Anatolia tồn tại khoảng 3.000 năm trước.
Hoàng gia Phrygia được cai trị bởi một vài người đàn ông có tên là Midas. Dựa trên phân tích ngôn ngữ, cho thấy chữ tượng hình của khối đá có thể đề cập đến vua Midas với huyền thoại chạm “chạm tay hóa vàng” bí ẩn nhất lịch sử trong thần thoại Hy Lạp.
Các dấu khắc đá cũng chứa một chữ tượng hình đặc biệt tượng trưng cho thông điệp chiến thắng đến từ một vị vua khác, một người đàn ông tên là Hartapu. Các chữ tượng hình cho thấy Midas đã bị lực lượng của Hartapu bắt giữ.
Điều quan trọng là không có gì được biết về vua Hartapu, cũng như về vương quốc mà ông cai trị. Tuy nhiên, tấm bia cho thấy gò khổng lồ Türkmen-Karahöyük có thể là thành phố thủ đô của Hartapu năm xưa, trải dài khoảng 121ha vào thời hoàng kim, trung tâm cuộc chinh phạt cổ đại của Midas và Phrygia.
"Chúng tôi không có ý tưởng gì về vương quốc này. Nhưng trong nháy mắt, chúng tôi đã có thông tin mới sâu sắc về Trung Đông thời đại đồ sắt”, Osborne nói.
Có rất nhiều công việc đang được thực hiện trong dự án khảo cổ này và những phát hiện cho đến nay mới chỉ được xem là sơ bộ.
"Bên trong gò đất này sẽ là những cung điện, tượng đài, nhà cửa. Tấm bia là một phát hiện kỳ diệu, vô cùng may mắn, nhưng đó mới chỉ là khởi đầu”, Osborne nhấn mạnh.