Cá voi, cá heo tiến hoá từ một loài thú tí hon có ngoại hình giống như hươu. Từ đất liền, chúng chuyển xuống biển sống hàng triệu năm trước đây, một nghiên cứu vừa tiết lộ.
Nguồn gốc của cá voi từ lâu vẫn được nghi ngờ là từ các loài thú 4 chân có tên gọi là artiodactyls, sống trên đất liền ở vùng Nam Á và dần dần thích nghi với đời sống dưới biển.
Bằng chứng cho việc này xuất phát từ các hoá thạch artiodactyls có móng guốc với số ngón chẵn, ra đời trước khi cá voi xuất hiện.
Nhưng đến tận bây giờ, các nhà khoa học vẫn thiếu các hoá thạch trung gian cho thấy mối quan hệ họ hàng giữa artiodactyls và động vật biển có vú.
Nhà nghiên cứu Hans Thewissen, một giáo sư về giải phẫu học tại Trường Y và Dược phẩm, Đại học Northeastern Ohio (Mỹ) tin rằng giờ đây họ đã tìm thấy bằng chứng mới về nguồn gốc cá voi.
Phác hoạ về Indohyus, sinh vật có thể là tổ tiên của các động vật biển có vú như cá heo, cá voi. Ảnh: Jacqueline Dillard. |
Theo đó, tổ tiên của các loài động vật biển có vú (gồm cá voi, cá heo...) là Indohyus, một loài thú ăn cỏ, bề ngoài giống với một con hươu thu nhỏ và sống dưới nước khoảng 48 triệu năm trước.
Thewissen rút ra kết luận này sau khi đào xuyên qua lớp đá bùn dày 50 mét và tìm thấy hàng trăm hoá thạch xương Indohyus trong vùng Kashmir ở Ấn Độ.
Sự tương đồng lớn nhất giữa cá voi và Indohyus nằm ở xương sọ, tai và răng tiền hàm. Xương sống của Indohyus cũng có lớp ngoài dày đặc, dày hơn nhiều các loài thú khác cùng kích cỡ. Đó là dấu hiệu cho thấy chúng là những kẻ lội nước chậm chạp.
Thành phần hoá học trong răng cũng chứng tỏ con vật này dành phần lớn thời gian dưới nước.
Trước kia, các nhà khoa học phỏng đoán cá voi tiến hoá từ những con artiodactyls ăn thịt, và chuyển dần xuống nước để ăn các loài cá biển.
"Nhưng rõ ràng, trường hợp này không phải thế", Thewissen nói.
"Indohyus là một loài ăn cỏ và đã sống ở dưới nước. Việc chuyển sang ăn thịt, giống như cá voi ngày nay vẫn làm, xảy ra sau khi nó chuyển nơi sống từ trên cạn xuống dưới biển".
Một cách tóm tắt, giả thuyết mới cho rằng động vật biển có vú xuất xứ từ Indohyus (hoặc một loài thú khác có họ hàng gần với nó), dần dần chuyển từ chế độ ăn rau cỏ sang thành kẻ ăn thịt dưới nước, và chuyển xuống sống dưới nước.
Phát hiện được công bố hôm nay, trên tạp chí Nature.
T. An